Należy jednak mieć na uwadze, że powyższy obowiązek wynika wprost z przepisów ustawy o CIT, tj. zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 4) ustawy o CIT, podatek dochodowy z tytułu przychodów uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagraniczne przedsiębiorstwa żeglugi powietrznej ustala się w wysokości 10% tych przychodów.

Powyższe nie budzi również wątpliwości na tle interpretacji indywidualnych organów podatkowych, w myśl których w takich sytuacjach przychód ze sprzedanych biletów zostaje uzyskany na terytorium Polski i w konsekwencji linie lotnicze powinny opłacić podatek od dochodu. Tak np.: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 26 stycznia 2012 r. (nr IBPBI/2/423-1251/11/BG):
„O źródle przychodów położonych w Polsce można mówić wtedy, gdy takie źródło przychodów trwale związane jest z terytorium Polski lub źródłem przychodów są polscy rezydenci eksploatujący rzeczy lub dobra niematerialne należące do innych podmiotów. Podmiotem, który osiągnął przychód na terytorium Polski z tytułu świadczenia usług przewozu lotniczego, jest zagraniczny przewoźnik. Natomiast podmiotem, który dokonuje wypłat z powyższego tytułu, jest Spółka; to ona dokonuje płatności ze swojej karty płatniczej za zamówiony przez pracownika bilet lotniczy. Tym samym na niej ciąży obowiązek poboru w dniu dokonania wypłaty zryczałtowanego podatku od tych wypłat, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, tj. w wysokości 10% przychodów (…) Reasumując (…) Spółka dokonując wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 4 updop, z uwagi na brak certyfikatu rezydencji, na podstawie art. 26 ust. 1 updop jest obowiązana, jako płatnik, pobierać, w dniu dokonania wypłaty, zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat.”

Analogiczne stanowisko zajmują sądy administracyjne, np.: Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 lipca 2013 r. sygn. II FSK 2200/11.

2.    Wysokość podatku – problem „ubruttowienia”.

Kolejny problemem, z którym polskie firmy muszą sobie poradzić jest sposób wyliczenia wysokości daniny, którą należy wpłacić do urzędu. Teoretycznie, należy pobrać 10% podatek od wartości brutto zakupionego biletu lotniczego, jednakże w niektórych przypadkach, np. przy zakupie biletów przez internet, jest to niemożliwe, ponieważ brak wpłaty pełnej należności spowoduje, iż nie kupimy biletu, zaś linie lotnicze nie przewidują możliwości potrącenia podatku u źródła w wysokości przewidzianej przez polskie przepisy. W konsekwencji czego przedsiębiorstwa powinno „ubruttowić” opłatę tj. niezależnie od pełnej kwoty zapłaconej za bilet, powinno samemu zapłacić za podatek u źródła, który zgodnie z przepisami powinien zostać potrącony z należności przewoźnika. Jak zatem liczyć kwotę podatku?

• Przykład.

Podatnik CIT z Polski kupuje bilet zagranicznej linii lotniczej, który kosztuje 1000 zł. Ww. kwota ta powinna zostać opodatkowana podatkiem u źródła (czyli pomniejszona o podatek w wysokości 10 proc., który należy wpłacić do urzędu skarbowego), ale tak się nie dzieje i przewoźnik otrzymuje całą należność. Ciężar podatku spoczywa zatem na Polskim podatniku, który musi w takiej sytuacji przyjąć, że zapłacił tylko 90 proc. należności, a całość, po uwzględnieniu kwoty podatku, wynosi 1111 zł. Podatek do zapłacenia wynosi zatem 111 zł i tą kwotę musi odprowadzić do urzędu skarbowego.

Powyższe potwierdza interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 16 listopada 2012 r., znak: IBPBI/2/423-1036/12/AP: „Wskazać w tym miejscu należy, iż podstawę naliczenia podatku u źródła stanowi kwota brutto odsetek/należności. Kwoty brutto nie można utożsamiać z kwotą faktycznie otrzymaną przez kontrahenta zagranicznego, bowiem jak sama Spółka wskazuje w opisie stanu faktycznego kwota otrzymana przez kontrahenta stanowi „całą kwotę należnych odsetek, bez potrąceń podatku u źródła lub odjęcia jakichkolwiek obecnych lub przyszłych podatków.” Dodatkowo Spółka stwierdza, iż „zobowiązana jest do ponoszenia dodatkowych kwot podatków, związanych z wypłatą należnych odsetek, tak by kwoty wypłaty netto otrzymane przez pożyczkodawcę po takim potrąceniu u źródła lub odjęciu były równe odpowiednim kwotom kapitału i odsetek, które byłyby należne bez takiego potrącenia lub odjęcia.” Odnosząc powyższe do przykładu liczbowego wskazanego przez Spółkę wskazać należy, iż skoro kwota 10.000 zł jest kwotą faktycznie otrzymaną przez kontrahenta, czyli jest kwotą netto to należy ją „ubruttowić” i dopiero tak obliczona wartość będzie podstawą do obliczenia podatku u źródła. Czyli wartością brutto, od której należy ustalić podatek u źródła (w przypadku stawki 20%) będzie kwota 12.500 zł (10.526,32 zł w przypadku zastosowania umowy polsko-niemieckiej).”

Można spotkać również inne sposoby liczenia (por: interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 20 lutego 2012 r., nr ILPB4/423-438/11-5/MC), które w ocenie autora nie są poprawne.
Na tle powyższego należy również nadmienić, iż zapłacona przez podatnika (niejako dodatkowo) kwota podatku, będzie stanowiła koszt uzyskania przychodu, co potwierdza interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 15 czerwca 2010 r., nr IBPBI/2/423-372/10/BG.

3. Co z zakupami u polskich pośredników?

Czasami przedsiębiorcy w celu uniknięcia podatku u źródła, starają się nawiązać współpracę z polską firmą pośredniczącą, która zamiast nich kupi bilety lotnicze. Innym sposobem w jaki przedsiębiorcy starają się uniknąć przymusu poboru podatku jest zakup biletu przez pracownika a następnie zwrócenie mu poniesionego kosztu na zakup biletu. Niestety fiskus uważa że również takie sposoby uzyskania biletów powinny zostać opodatkowanie na gruncie ustawy o CIT.

Jak wskazał Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 30 września 2014 r. (nr IBPBI/2/423-1231/14/BG): „fakt przekazania należności za usługi przelotu za pośrednictwem agenta do przewoźnika wykonującego usługę, nie powoduje że pośrednik jest stroną umowy dotyczącą usługi przewozu osób (przelotu), gdyż agent nie wykonuje zobowiązania związanego z usługą przewozu osób. (…) dla wskazania płatnika, czyli podmiotu na którym ciąży obowiązek poboru powyższego podatku, zastosowanie znajdzie art. 26 ust. 1 updop. Podmiotem, który dokonuje wypłat z tytułu zakupu usługi przelotu jest Wnioskodawca który za pośrednictwem pracownika który posiada kartę służbową dokonuje płatności z tej karty za usługę przelotu. Tym samym, na Wnioskodawcy ciąży obowiązek poboru w dniu dokonania wypłaty zryczałtowanego podatku od tych wypłat na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 updop tj. w wysokości 10% przychodów. Wypłaty dokonuje Wnioskodawca, bez znaczenia pozostaje przy tym fakt, że to pracownik Spółki dokonuje zakupu usługi lotniczej.”

Podobnie orzekali: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 31 grudnia 2014 r. nr IBPBI/2/423-1233/14/BG  i Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 30 września 2014 r., nr IPPB5/423-629/14-4/AJ.

W kontekście powyższego, podatnikom nie będzie łatwo znaleźć sposób na nabywanie biletów lotniczych, bez konieczności dokładania z własnej kieszeni podatku u źródła.