Bardzo istotną cechą miar stosowanych do pomiarów wyników jest ich równowaga w wielu dziedzinach ich zastosowania. Pełniąc rolę parametrów strategii tworzą one uporządkowany łańcuch przyczynowo – skutkowy, ilustrujący istotne aspekty działalności firmy oraz ich wzajemne powiązania i zależności. Dzięki zrównoważeniu miar uzyskujemy efekt synergii polegający na:
– uzupełnieniu miar finansowych miarami nie finansowymi,
– zestawieniu miar wynikowych z miarami sterującymi w sposób zapewniający komplementarność oceny osiągniętych rezultatów i skutków mających na nie wpływ w ujęciu historycznym i przyszłościowym,
– powiązaniu miar strategicznych z miarami operacyjnymi, co ułatwia kaskadowanie strategii na niższe szczeble organizacyjne,
– ustaleniu, jakie mierniki są istotne w perspektywie krótkoterminowej, a jakie w długoterminowej.
Czynnikiem skupiającym powyższe zależności jest natomiast koncentracja na wzroście wartości firmy i możliwość przełożenia strategii wzrostu na działania operacyjne.
Zrównoważona Karta Wyników – Balanced Scorecard, będąc narzędziem wspomagającym zarządzanie przedsiębiorstwem, musi wynikać i pozostawać w ścisłej korelacji z jego strategią. Oznacza to, że strategia definiowana przy pomocy Balanced Scorecard przybiera formę uporządkowanego, powiązanego zestawu mierzalnych celów strategicznych. Cele i mierniki ich realizacji wynikają z kolei z wizji strategii.
Budowa Zrównoważonej Karty Wyników opiera się na czterech perspektywach – dziedzinach funkcjonowania przedsiębiorstwa istotnych z punktu widzenia jego efektywności:
1) perspektywie finansowej, ilustrującej bezpośrednio rezultat przyjętej do realizacji strategii, gdzie wartości zamieszczonych w niej mierników stanowić będą konsekwencje podjętych działań i uzyskanych efektów w pozostałych perspektywach,
2) perspektywie klienta, skupiającej najważniejsze zagadnienia związane z rynkiem, na którym funkcjonuje przedsiębiorstwo, warunkujące poprzez realizację celów rynkowych, osiągnięcie zamierzonych rezultatów finansowych,
3) perspektywie procesów wewnętrznych, oddającej specyfikę wewnętrznego mechanizmu funkcjonowania przedsiębiorstwa, artykułując najważniejsze czynniki mające wpływ na wewnętrzną efektywność funkcjonowania, co wpływa na pozycje rynkową i możliwości generowania wartości firmy,
4) perspektywie rozwoju opisującej stan podstawowych zasobów przedsiębiorstwa, wskazując na potrzeby jego udoskonalenia, zmiany, czy rozwoju.
Przedsiębiorstwa starają się wykorzystywać połączenia różnych miar dla oceny ich wyników. Analizowana miara dodatkowo pozwoli na pomiar stopnia realizacji przyjętej strategii działania firmy.
Opracowano na podstawie:
R.S. Kaplan, D.P.Norton, Transforming the Balanced Scorecard from Performance Measurement to Strategic Management: Part II “Accounting Horizons” 2001, Vol. 15, No 2, June, s. 156-157.
