Dokumentowanie eksportu towarów a system ECS

Ustalenie szczegółowych warunków leży w gestii państw UE, muszą one jednak przestrzegać zasady proporcjonalności oraz ogólnych zasad rządzących podatkiem VAT.
…a dowody eksportu w ustawie o VAT
W eksporcie towarów stosuje się stawkę 0 % VAT, pod warunkiem że podatnik przed złożeniem deklaracji podatkowej za dany miesiąc otrzymał dokument potwierdzający wywóz towaru poza terytorium Wspólnoty. Jednakże, jeśli powyższy warunek nie został spełniony, podatnik nie wykazuje tej dostawy w ewidencji, za dany okres rozliczeniowy, lecz w okresie następnym stosując stawkę 0 %, pod warunkiem otrzymania dokumentu potwierdzającego wywóz poza terytorium Wspólnoty przed złożeniem deklaracji za ten okres. W przypadku, gdy podatnik nie otrzyma tego dokumentu w powyższym terminie zastosowanie znajdą stawki właściwe dla dostawy tego towaru na terytorium kraju.
Eksport pośredni będzie opodatkowany stawką 0% wówczas, gdy podatnik przed złożeniem deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym dokonał dostawy towarów, posiada kopię dokumentu, w którym urząd celny wyjścia potwierdził wywóz tych towarów. Tutaj dostawa zrealizowana na eksport musi być wykazana w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym została wykonana. Nie ma możliwości oczekiwania na ujęcie eksportu w deklaracji do następnego okresu rozliczeniowego.
Trudności w sytuacji, gdy wywozu dokonuje nabywca
Analogicznie jak w przypadku WDT często występują trudności z czasowym zgromadzeniem dowodu eksportu, gdy wywozu dokonuje nabywca mający siedzibę poza terytorium kraju lub wywóz jest dokonywany na jego rzecz. Trudności te zostały częściowo wyeliminowane przez wprowadzenie systemu ECS.

…gdy procedura wywozu poza terytorium Wspólnoty następuje z terytorium innego państwa UE niż państwo, w którym dokonano zgłoszenia wywozowego…
to komunikat IE 599 jest wydawany w formie papierowej (ostemplowany przez właściwy urząd celny). Przekazanie takiego dokumentu lub jego kopii podatnikowi jest porównywalne do postępowania z dokumentami SAD. Otrzymanie takich dowodów następuje czasami zbyt późno.

Orzecznictwo ETS w sprawie WDT miarodajne dla eksportu?
W szczególności ETS wyroku z 27.09.2007 r., C-146/05 (Collée) stwierdził, że przepis krajowy, który w istocie uzależnia prawo do zwolnienia (w Polsce stawka 0 %) od spełnienia obowiązków formalnych, nie uwzględniając wymogów merytorycznych, a w szczególności nie biorąc pod uwagę kwestii, czy zostały one spełnione, wykracza poza to co jest konieczne dla zapewnienia prawidłowego poboru podatku. ETS wielokrotnie podkreślał, że czynności muszą być opodatkowane z uwzględnieniem ich obiektywnych cech.
Wolno sądzić, iż liberalne zasady sformułowane przez ETS nie dotyczą tylko warunków formalnych przy WDT ale, choćby z uwagi na specyfikę Rynku Wewnętrznego, także warunków formalnych przy eksporcie.

Wyrok NSA z 13.05.2008 r. (I FSK 611/07)
NSA powołując się między innymi na powyższy wyrok ETS, stwierdził, że przyjęta w art. 42 ust. 1, 12 i 13 ustawy o VAT konstrukcja spełnienia warunków uprawniających do zastosowania przez podatnika stawki 0% z tytułu WDT w okresie miesiąca czasu i pozbawienia podatnika prawa do tej stawki, jeżeli przedmiotowej dostawy nie wykaże w deklaracji za miesiąc dokonania wysyłki ze stawką krajową jest niezgodna z prawem wspólnotowym, w sytuacji gdy jest bezsporne, że podatnik dokonał WDT i nie zachodzą okoliczności wskazujące na jakiekolwiek nadużycie podatkowe. NSA stwierdził, iż przepisy te naruszają zasadę neutralności VAT i art. 28c część A lit. a akapit pierwszy VI Dyrektywy (art. 138 ust. 1 dyrektywy 2006/112).

Czy warunki formalne w zakresie eksportu są zgodne z dyrektywą?

Ustawodawca wprowadził podobne mechanizmy w zakresie warunków stosowania stawki 0 % VAT dla WDT i eksportu. Przy czym w przypadku eksportu jest to dokument (jego kopia) potwierdzający wywóz towaru poza terytorium Wspólnoty, którym podatnik także zasadniczo musi dysponować przed złożeniem deklaracji podatkowej za dany miesiąc. Dodatkowo, analogicznie jak przy WDT, późniejsza korekta deklaracji jest możliwa jeśli wcześniej podatnik w obliczu braku powyższego dokumentu wykazał dostawę jako dostawę krajową. Wydaje się, iż także w przypadku warunków formalnych eksportu można twierdzić, iż są one niezgodne z prawem wspólnotowym, w sytuacji, gdy nie ma wątpliwości, że podatnik faktycznie dokonał eksportu towarów i nie zachodzą okoliczności wskazujące na jakiekolwiek nadużycie podatkowe. Kwestią otwartą pozostaje jak innymi środkami wykazać, iż eksport miał faktycznie miejsce.

Dodaj komentarz