Ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy, zgodnie z definicją zawartą w art. 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. – o działalności ubezpieczeniowej (Dz.U.2010.11.66) (zwanej dalej „UDZ”), należy rozumieć jako wydzielony w ramach ubezpieczenia na życie, jeżeli jest związane z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (dalej: „UFK”), fundusz aktywów, stanowiący rezerwę tworzoną ze składek ubezpieczeniowych, inwestowany w sposób określony w umowie ubezpieczenia.
UFK w odróżnieniu od funduszy inwestycyjnych nie jest podmiotem prawa, a aktywa gromadzone w ramach ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego stanowią wyłączną własność zakładu ubezpieczeń i część jego wszystkich aktywów.
Klient podpisując z Towarzystwem Ubezpieczeniowym Umowę Ubezpieczenia UFK nabywa określone prawa „do udziału” w UFK, które wyrażone są w jednostkach uczestnictwa UFK („Jednostki Uczestnictwa UFK”). Jednostki Uczestnictwa UFK są jednocześnie przedmiotem alokacji składek ubezpieczeniowych Klienta. Jednostka Uczestnictwa UFK jest więc wyodrębniona częścią aktywów UFK reprezentującą „udziały” Klienta (prawa majątkowe) w UFK. Jednostki Uczestnictwa UFK w swej istocie nie stanowią jednak samodzielnego i zbywalnego prawa, nie są także przedmiotem oprocentowania. Ryzyko inwestycyjne w tym zakresie polega na wahaniach ich wartości, która jest pochodną wartości aktywów (papierów wartościowych i innych) wchodzących w skład UFK.
Jednostki uczestnictwa UFK nie stanowią również instrumentu finansowego zgodnie z definicją zawartą w art. 2 UOIF. Co prawda stanowią one tytuł uczestnictwa w UFK, sam UFK jednak nie może zostać uznany za instytucję wspólnego inwestowania, UFK nie jest bowiem samodzielną jednostką organizacyjną (podmiotem), w tym w szczególności osobą prawną. UFK stanowi jedynie wydzielony zespół aktywów, który sam w sobie nie jest instytucją, pomimo, iż jest zarządzany przez instytucję, jaką jest Towarzystwo Ubezpieczeniowe.
Jednostki Uczestnictwa UFK, jako niezbywalne prawa majątkowe z pewnością nie mogą zostać zakwalifikowane jako papiery wartościowe, a tym bardziej być dopuszczone do publicznego obrotu na rynku regulowanym. Przepisy UOIF nie wymieniają w ramach zamkniętego katalogu instrumentów finansowych i papierów wartościowych Jednostek Uczestnictwa UFK.
Do posiadania i zarządzania Jednostkami Uczestnictwa UFK nie stosuje się więc przepisów dotyczących obrotu instrumentami finansowymi.