Jak poinformował dr Strupczewski, radziecki reaktor na Ukrainie był zbudowany na wzór konstrukcji wojskowych produkujących pluton klasy militarnej. – Podczas awarii jego moc rosła, a w 1986 r. wzrosła aż 1000-krotnie w ciągu 13 sekund, powodując stopienie rdzenia – powiedział. – W reaktorach III generacji, jakie będą budowane w Polsce, w razie awarii jego moc maleje, a następnie reaktor samoczynnie się wyłącza – wyjaśnił.

W nowoczesnych elektrowniach tego typu reaktory są umieszczane w potężnych obudowach bezpieczeństwa. – Nawet w przypadku największej awarii ludność poza promieniem 800 m od reaktora może spać spokojnie – powiedział dr Strupczewski. – Betonowe płaszcze ochronne wytrzymają nawet uderzenie samolotu wojskowego lub pasażerskiego – zapewnił.

W opinii profesora Zbigniewa Jaworowskiego, Czarnobyl był przede wszystkim „katastrofą psychologiczną”. – Awaria spowodowała stosunkowo małe straty w ludziach, ale jej mit wciąż funkcjonuje – powiedział. Jak podkreślił, w wyniku katastrofy nie zginął nikt z okolicznej ludności.

Z przytoczonych przez profesora Jaworowskiego analiz wynika, że dawka promieniowania jaką otrzymali w pierwszym roku po awarii mieszkańcy półkuli północnej wyniosła 0,045 mSv, czyli mniej niż 2 proc. średniej rocznej naturalnej dawki (2,4 mSv/rok). – Częstość zachorowań na nowotwory wśród mieszkańców rosyjskich terenów silnie skażonych pyłem z Czarnobyla, jest nawet niższa niż całej populacji Rosji – dodał.

Zdaniem profesora, podawane w mediach informacje nt. tysięcy ofiar awarii, były czystą spekulacją opartą na tzw. założeniu LNT (ang.: linear non-threshold), wg którego nawet najmniejsza, bliska zera, dawka promieniowania jonizującego może wywołać raka lub schorzenia genetyczne.

Wyniki badań wykazują, iż w obszarze niskich dawek promieniowania (poniżej 200 mSv/rok) nie występuje jakiekolwiek zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka. – Niewielkie dawki promieniowania mogą mieć wręcz dobroczynny wpływ na zdrowie w postaci spadku zachorowalności na nowotwory – powiedział inż. Krzysztof Fornalski z Instytutu Problemów Jądrowych w Świerku. Przedstawił wyniki przeprowadzonych w Czarnobylu pomiarów, które wykazały, że na zdecydowanej większości obszaru strefy czarnobylskiej poziom promieniowania jest całkowicie bezpieczny i identyczny jak w Polsce – 0,25 µSv/h.

Jak zauważył dr Tadeusz Wójcik, katastrofa w Czarnobylu w znacznym stopniu wpłynęła na zahamowanie rozwoju energetyki jądrowej. Obserwuje się jednak powrót do tej technologii wytwarzania energii. – Do Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej zwróciło się w ostatnim czasie aż 60 państw z prośbą o ocenę zasadności budowy elektrowni jądrowych – powiedział. Na świecie budowane są obecnie 54 nowe bloki jądrowe.

Konferencja „Czarnobyl lekcją dla energetyki jądrowej w Polsce” została zorganizowana przez SEREN w związku z rozpoczęciem w Polsce przygotowań do budowy pierwszej elektrowni jądrowej.

W konferencji udział wzięli: prof. dr hab. Zbigniew Jaworowski – wieloletni przewodniczący Rady Naukowej Centralnego Laboratorium Ochrony Radiologicznej, kierujący akcją jodową w Polsce po awarii w Czarnobylu, doc. dr inż. Andrzej Strupczewski – ekspert Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej i Komisji Europejskiej w sprawach bezpieczeństwa reaktorów, mgr inż. Krzysztof Fornalski – specjalista w zakresie skutków radiacyjnych małych dawek promieniowania, dr Tadeusz Wójcik – wieloletni doradca Dyrektora Generalnego Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej w Wiedniu.