Dlatego też pobranie w momencie sprzedaży towaru, kaucji zwrotnej nie podlega podatkowi VAT. Jednak w sytuacji gdy kupujący nie zwróci opakowania kaucja ta stanie się zapłatą za to opakowanie i będzie podlegała opodatkowaniu.
W przepisach rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie m.in. wystawiania faktur został uregulowany obrót opakowaniami zwrotnymi dokonywany pomiędzy podmiotami gospodarczymi. Wynika z nich, że jeżeli podatnik sprzedał towar w opakowaniu zwrotnym, pobierając lub określając w umowie za to opakowanie kaucję, wartości opakowania nie uwzględnia się w treści faktury dokumentującej sprzedaż. Jeśli opakowanie nie zostanie zwrócone, fakturę dokumentującą kwotę należności z tytułu niezwrócenia przez odbiorcę opakowania wystawia się nie później niż 7. dnia po dniu, w którym umowa przewidywała jego zwrot. Jednak gdy w umowie nie podano terminu zwrotu, fakturę wystawia się nie później niż 60. dnia od dnia wydania opakowań.
Uwaga
Przepisy o VAT nie nakładają na sprzedawcę obowiązku wystawiania faktur VAT osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej Oznacza to, że obowiązek wystawienia faktury dotyczy tylko transakcji przeprowadzanych pomiędzy podmiotami gospodarczymi. W przypadku braku zwrotu opakowań wydanych osobom fizycznym należy mimo braku wystawienia faktury VAT opodatkować kaucje.
Jeśli jednostka jest obciążana kwota kaucji z tytułu opakowań zwrotnych to niezależnie od tego czy to obciążenie jest udokumentowane nota obciążeniową, nota uznaniową czy wartość opakowań znajduje się, jako informacja dodatkowa na fakturze VAT zapłaconą przez jednostkę kaucję ujmuje się w księgach rachunkowych (na podstawie dowodu wpłaty), zapisem:
- Wn Pozostałe rozrachunki – Kaucja – Konto imienne dostawcy towaru w opakowaniach zwrotnych,
- Ma Kasa lub Rachunek bieżący.
Ponadto przekazane jednostce za kaucją opakowania zwrotne (tutaj: butelki) mogą zostać objęte ewidencją bilansową. Ujmuje się je w kwocie zapłaconej kaucji (równej cenie zakupu brutto) – wraz z nabytymi w nich towarami – po stronie debetowej konta Towary w korespondencji z przeznaczonym do tego celu kontem Odchylenia od cen ewidencyjnych opakowań. Odbywa się to, więc zapisem:
- – Wn Towary,
- – Ma Odchylenia od cen ewidencyjnych opakowań.
Zapisem odwrotnym
- – Wn Odchylenia od cen ewidencyjnych opakowań
- – Ma Towary,
Księgowany jest natomiast późniejszy zwrot tych opakowań ich właścicielowi (sprzedawcy – dostawcy).
Towarzyszący zwrotowi opakowań ewentualny zwrot wpłaconej wcześniej kaucji księgowany będzie natomiast zapisem:
- – Wn Kasa lub Rachunek bieżący,
- – Ma Pozostałe rozrachunki Kaucja – Konto imienne dostawcy towaru w opakowaniach zwrotnych.
Jeżeli opakowania zwrotne (tutaj: butelki) nie zostaną z dostawcą rozliczone, to na dzień bilansowy saldo kredytowe konta Odchylenia od cen ewidencyjnych opakowań (traktowane, jako odchylenie od cen ewidencyjnych kaucjonowanych opakowań obcych), skoryguje do zera wartość zapasu tych opakowań, figurującą po stronie debetowej konta Towary, skutkiem, czego opakowania te nie zostaną w ogóle wykazane w aktywach bilansu.
Podstawa prawna
Par 16 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28.11.2008 R. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2008 r. nr 212, poz. 1337)