Wyróżnia się kilka podstawowych przypadków (powodów) wystawienia faktury korygującej. Zatem wystawienie takiej korekty powinno mieć miejsce zawsze, jeżeli po wystawieniu faktury (pierwotnej):
1) sprzedawca udzielił prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów, bonifikat, opustów i skont;
2) sprzedawca uznał reklamacje klienta;
3) klient zwrócił sprzedawcy towar a sprzedawca będzie zwracał klientowi całość lub część ceny;
4) zostały zwrócone nabywcy kwoty nienależne w rozumieniu przepisów o cenach;
5) zostały zwrócone nabywcy zaliczki, przedpłaty, zadatki lub raty, które wcześniej podlegały opodatkowaniu i zostały zafakturowane (tzw. fakturą zaliczkową);
6) jeżeli po wystawieniu faktury podwyższono cenę (zgodnie z zawartą umową);
7) w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury.
Przez kwoty nienależne w rozumieniu przepisów o cenach należy rozumieć następujące przypadki:
- przedsiębiorca będący producentem lub sprzedawcą, który nie obniżył ceny w przypadkach, gdy towar nie posiadał wymaganych cech określonych w charakterystyce jakościowej oferowanego produktu bądź posiadał wady polegające na zmniejszeniu ilości, masy lub objętości towaru albo uszkodzenia, chyba że przy dołożeniu staranności wymaganej w stosunkach sprzedaży danego rodzaju nie mógł wiedzieć o wadzie towaru;
- przedsiębiorca, który stosował ceny albo marże handlowe z naruszeniem przepisów ustawy o cenach i w ten sposób osiągnął kwotę nienależną.
Warto również dodać, że fakturę korygującą można (należy) wystawić w każdej sytuacji, jeżeli z określonych powodów dojdzie do zmiany (w tym obniżenia) ceny sprzedaży, która pierwotnie była wykazana na wystawionej fakturze. Nie ma znaczenia, czy np. rabat zostanie udzielony w związku z zawartą umową, czy też sprzedawca lubi nabywcę i da mu większy rabat niż powinien, czy też w wyniku sporu strony dojdą do porozumienia samodzielnie i ustalą właściwą cenę za określone świadczenie, albo pomoże im w tym sąd powszechny, który ustali właściwą cenę.
Warto również pamiętać o tym, że różne powody wystawienia faktury korygującej mogą wywoływać różne skutki w zakresie podatku VAT. Jednak o tym będzie mowa w kolejnym artykule.