Zgodnie z art. 34 § 1 Ordynacji podatkowej Skarbowi Państwa i jednostce samorządu terytorialnego przysługuje hipoteka na wszystkich nieruchomościach podatnika, płatnika, inkasenta, następcy prawnego lub osób trzecich z tytułu zobowiązań podatkowych powstałych w poprzez doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania, a także z tytułu zaległości podatkowych w podatkach stanowiących ich dochód oraz odsetek za zwłokę od tych zaległości.

Przedmiotem hipoteki przymusowej może być:

1. część ułamkowa nieruchomości, jeżeli stanowi udział podatnika,
2. nieruchomość stanowiąca przedmiot współwłasności łącznej podatnika i jego małżonka,
3. nieruchomość stanowiąca przedmiot współwłasności łącznej wspólników spółki cywilnej lub część ułamkowa nieruchomości stanowiąca udział wspólników spółki cywilnej – z tytułu zaległości podatkowych spółki,
4. użytkowanie wieczyste,
5. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,
6. spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,
7. prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
8. wierzytelność zabezpieczona hipoteką.

Hipoteka przymusowa powstaje przez dokonanie wpisu do księgi wieczyste. Jeżeli jednak przedmiot hipoteki przymusowej nie posiada księgi wieczystej, zabezpieczenie zobowiązań podatkowych dokonywane jest przez złożenie wniosku o wpis do zbioru dokumentów.

Podstawą wpisu hipoteki przymusowej jest doręczona decyzja:

1. ustalająca wysokość zobowiązania podatkowego,
2. określająca wysokość zobowiązania podatkowego,
3. określająca wysokość odsetek za zwłokę,
4. odpowiedzialności podatkowej płatnika lub inkasenta,
5. odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej,
6. odpowiedzialności spadkobiercy,
7. określająca wysokość zwrotu podatku.

Tytuł wykonawczy lub zarządzenie zabezpieczenia, jeżeli może być wystawione, na podstawie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji bez wydawania jednej z wyżej wymienionych decyzji może również stanowić podstawę wpisu hipoteki przymusowej.

Wpisu hipoteki przymusowej do księgi wieczystej dokonuje właściwy sąd rejonowy na wniosek organu podatkowego.