Wiarygodność sprawozdawczości finansowej rozumiana jest jako wierne i rzetelne odzwierciedlenie stanu faktycznego oraz jako wiarygodny obraz, czyli taki, który pozbawiony jest błędów. Pomimo braku ostrych regulacji w zakresie zasad inwentaryzacji pasywów, dobrym zwyczajem księgowym jest przeprowadzenie weryfikacji zobowiązań (w przypadku, których nie otrzymano potwierdzenia salda) oraz weryfikację funduszy jednostki.
Bardzo ważnym czynnikiem związanym z przygotowaniem wiarygodnego sprawozdania finansowego jest rzetelna prezentacja zobowiązań ciążących na jednostce. Zaniżanie zobowiązań jest najcięższym przewinieniem zarządzających jednostką godzącym w wiarygodność sprawozdania finansowego. Informacja o zaciągniętych zobowiązaniach w jednostkach sektora finansów publicznych ma kluczowe znaczenie dla szacowania płynności. Ponadnormatywna wysokość zobowiązań wykazanych w pasywach jednostki może okazać się podstawowym powodem braku uzyskania finansowania, jednak zaniżenie ich wartości jest poważnym przestępstwem godzącym w wiarygodność sprawozdania finansowego.
Zgodnie z ustawą o rachunkowości nie występuje obowiązek inicjowania inwentaryzacji zobowiązań w drodze potwierdzenia salda. Obowiązek ten zawsze ciąży na stronie posiadającej należność. Problem pojawia się w momencie braku otrzymania potwierdzenia salda od kontrahenta. W takim przypadku stosuje się dwa rozwiązania. Pierwszym z nich jest inicjacja potwierdzenia salda przez jednostkę posiadającą zobowiązanie, jednak w tym przypadku można nie otrzymać żadnej odpowiedzi. Dlatego właściwym jest przeprowadzenie rzetelnej weryfikacji wysokości zobowiązań. Czynność tą należy wykonać poprzez sprawdzenie wysokości zobowiązania z zawartą umową oraz z obowiązującymi przepisami (w przypadku, gdy dany proces jest dodatkowo regulowany). Wynikiem takiej regulacji może być niestety obowiązek zawiązania dodatkowych rezerw z tytułu tych umów (podwyższanie wartości zobowiązania bez informacji od kontrahenta nie jest właściwym rozwiązaniem, gdyż nie zawsze dodatkowe obciążenie zostanie naliczone).
Obowiązkiem niewynikającym z ustawy o rachunkowości jest również weryfikacja konta „800 – Fundusz jednostki”. Do najpoważniejszych problemów należy zaliczyć sprawdzenie operacji zmieniających fundusz w zakresie likwidacji i aktualizacji aktywów trwałych (w tym mienia przejętego po zlikwidowanych jednostkach) oraz procesu inwestycyjnego. Weryfikacja polega na dogłębnej analizie poprawności zapisów na koncie funduszy również poprzez sprawdzenie kompletności tych zapisów.
Podstawa prawna:
Ustawa z 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości
zobacz również:
