Rozliczenie podatkowe wskazanych wydatków ponoszonych przez banki może budzić pewne wątpliwości na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 15 lutego 1992 r. [dalej: ustawa pdop] Wynika to z faktu, iż ustawodawca wprowadził dychotomiczny podział kosztów podatkowych, tj. na koszty bezpośrednio związane z przychodami oraz koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami, przy czym w ustawie pdop nie zostało wskazane jakiego rodzaju wydatki ponoszone przez podatników powinny być zaliczane do poszczególnej kategorii kosztów.
Kwalifikacja wydatków do poszczególnej kategorii kosztów jest istotna z uwagi na fakt, iż ustawodawca wprowadził w art. 15 ustawy pdop odrębne rozwiązania prawne dla rozliczania w czasie kosztów bezpośrednio związanych z przychodami oraz kosztów innych niż bezpośrednio związanych z przychodami. Zatem, aby ustalić prawidłowe zasady rozliczania kosztów pośredników dla celów podatkowych należy w pierwszej kolejności zakwalifikować je do konkretnej kategorii kosztów. Niemniej charakter ponoszonych wydatków oraz brak zdefiniowania w ustawie pdop poszczególnych kategorii kosztów czyni w praktyce niemożliwym jednoznaczne wskazanie, do której kategorii kosztów wydatki te powinny zostać zaliczone.
Dobrą wiadomością dla podatników jest fakt, iż Dyrektorzy Izby Skarbowych działając z upoważnienia Ministra Finansów wydają w omawianym zakresie indywidualne interpretacje, w których co do zasady prezentują jednolity pogląd, tj. uznają za prawidłowe stanowisko podatników, którzy argumentując, iż kosztów pośredników nie sposób powiązać z konkretnymi przychodami banku wskazują, że koszty te powinny stanowić koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami. Oznacza to, że wydatki te powinny być rozliczane dla celów podatkowych zgodnie z zasadami wskazanymi w art. 15 ust. 4 d ustawy pdop. Zgodnie z przywołaną regulacją koszty inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia, przy czym jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego roku podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, koszty te rozliczane są proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Oznacza to, iż prowizje pośredników – kwalifikowane jako koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami – mogą być rozliczane przez banki w dacie poniesienia, bądź proporcjonalnie do okresu jakiego dotyczą.
Zauważyć przy tym należy, iż konsekwencją stanowiska prezentowanego przez Dyrektorów Izb Skarbowych, uznających że prowizji pośredników nie można powiązać z konkretnymi przychodami jest fakt, iż nie można również wskazać okresu, jakiego koszty te dotyczą. Oznacza to, iż mogą być one rozliczane dla celów podatkowych jedynie w dacie poniesienia. Prawidłowość takiego poglądu również została potwierdzona w interpretacjach indywidualnych wydanych m.in. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (np. interpretacja indywidualna z dnia 25 czerwca 2009 r. (sygn. IPPB3/423-251/09-2/KK) czy też z dnia 5 września 2008 r. (sygn. IPPB3/423/833/08-4/MB).
