Z dniem 1 stycznia 2017 r. obowiązek raportowania struktury logicznej 4 – ewidencji zakupu i sprzedaży VAT w ramach jednolitego pliku kontrolnego spoczął na małych i średnich przedsiębiorcach. Analogiczny obowiązek dotknie mikro przedsiębiorców dopiero za rok, tj. z dniem 1 stycznia 2018 r.

Problematyczne zatem może wydawać się ustalenie, czy nasza firma powinna po raz pierwszy wypełniać obowiązki w zakresie JPK_VAT już za styczeń 2017 czy dopiero za styczeń 2018 r.?

Celem odpowiedzenia na przedmiotowe zagadnienia, należy dokonać analizy statusu przedsiębiorcy w kategorii mikro na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

W tym zakresie, zgodnie z art. 104 ww. ustawy, za mikroprzedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

• zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz

• osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów EUR, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów EUR.

Powyższe oznacza, iż w przypadku gdy w jednym roku średnioroczne zatrudnienie wynosi mniej niż 10, a w drugim roku jest wyższe – przedsiębiorca może zostać uznany za mikroprzedsiębiorcę, przy założeniu, że jednocześnie w  pierwszym roku nie przekracza jednego z ww. parametrów finansowych. Konsekwentnie, jedynie przekroczenie stanu zatrudnienia lub przekroczenie parametrów finansowych tylko w jednym roku obrotowym nie powoduje utraty ww. statusu przedsiębiorcy.

Analizując przesłanki wskazane w USDG, zamiast badania osiągniętego rocznego obrotu netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych, przedsiębiorca może również przeprowadzić rozważyć sumę aktywów bilansu sporządzonego na koniec jednego z dwóch ostatnich lat obrotowych.

W tym miejscu należy wskazać, iż średnioroczne zatrudnienie pracowników i obrót określone w USDG przeliczamy w odniesieniu do dwóch ostatnich lat obrotowych. Przez lata obrotowe rozumiemy natomiast lata, określone zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości w odniesieniu do konkretnej sytuacji przedsiębiorcy. Wskazać należy, iż w przypadku większości podmiotów w Polsce, lata te pokrywają się z latami kalendarzowymi. W odmiennej sytuacji, tj. gdy rok obrotowy nie pokrywa się  z rokiem kalendarzowym, dla określenia statusu przedsiębiorcy w 2017 r. (jako mikroprzedsiębiorcy, małego lub średniego przedsiębiorcy) należy wziąć pod uwagę lata 2015 i 2016. Końcowo, nadmienić należy, iż średnioroczne zatrudnienie określa się w przeliczeniu na pełne etaty.

Autor: Mateusz Cedro