Jednak plan kont przewiduje również konta dedykowane instrumentom finansowym, które w omawianym sektorze zaczynają odgrywać coraz większe znaczenie. Jednostki budżetowe posiadają w swoich aktywach papiery wartościowe, ale najczęściej są to akcje, udziały lub wyemitowane przez podmioty będące partnerami tychże jednostek w realizacji poszczególnych zadań publicznych.
Każda jednostka tworząc odrębny podmiot ewidencjonuje środki przekazane na utworzenie takiego podmiotu na koncie 030 – „Długoterminowe aktywa finansowe” w wysokości środków przekazanych na tworzenie tegoż podmiotu. Dodatkowo pojawiają się inne składniki aktywów o charakterze inwestycji – nieruchomości inwestycyjne, lecz ich ewidencja nie jest jasno sprecyzowana w zasadach rachunkowości, ich ewidencja powinna być również prowadzona na koncie 030.
Nieruchomości inwestycyjne są to składniki majątku, które nie są użytkowane przez kontrolującą je jednostkę. Natomiast posiadająca nieruchomość jednostka osiąga różnego rodzaju korzyści finansowe w postaci stałych opłat. Należy jednak pamiętać, że zaliczenie składnika aktywów do nieruchomości inwestycyjnych dyskwalifikuje fakt użytkowania jej części do prowadzenia własnej działalności (np. prowadzenie działań administracyjnych jednostki). Jako nieruchomości inwestycyjne nie mogą być również wykazywane nieruchomości, które mają być w przyszłości sprzedane w ramach tzw. działalności statutowej. W przypadku gruntów, aby zostały zaliczone do nieruchomości inwestycyjnych muszą spełniać dwa wymogi: jego przeznaczenie jest nieokreślone w przyszłości (nie jest wiadome na co będzie przeznaczony) dodatkowo jego utrzymywanie związane jest z przyszłym znaczącym wzrostem wartości.
Jednostki samorządu terytorialnego mogą również nabywać krótkoterminowe instrumenty finansowe w celu osiągnięcia zysku z tytułu korzystnych zmian cen rynkowych tychże papierów wartościowych. Wszelkie instrumenty finansowe nabywane w celach „spekulacyjnych” powinny być ewidencjonowane na koncie Konto 140 — „Krótkoterminowe papiery wartościowe i inne środki pieniężne”. Jednostki budżetowe nie są niestety przygotowane na odpowiednie zabezpieczenie przed negatywnymi skutkami ryzyka rynkowego, którym obarczone są krótkoterminowe papiery wartościowe.
Podstawa prawna:
Ustawa z 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej
Zobacz również: