Przykład
Spółka GRATKA otrzymała od swoich kontrahentów następujące płatności:
data płatności | kwota | kurs | wartość |
15-03-2010 | 12 000,00 | 3,856 | 46 272,00 |
20-03-2010 | 10 000,00 | 3,863 | 38 630,00 |
22-03-2010 | 8 500,00 | 3,756 | 31 926,00 |
01-04-2010 | 14 000,00 | 3,923 | 54 922,00 |
razem | 44 500,00 | 171 750,00 |
Natomiast rozchód waluty powinien być wyceniany po kursie historycznym, po jakim została ta waluta ujęta na rachunku. W tym wypadku ma zastosowanie dodatkowo art. 35 ust 8 ustawy o rachunkowości, który stanowi iż do rozchodu inwestycji, które są jednorodne, a walutę zaliczamy do takich inwestycji należy zastosować jedną z uproszczonych metod rozchodu.
Spółka w dniu 2 kwietnia zapłaciła za fakturę o wartości 22.000 euro. Rozchód waluty będzie wyliczony następująco:
1. Zakładając że jednostka stosuje metodę FIFO – wycena odbywa się zgodnie z zasadą „pierwsze weszło – pierwsze wyszło”,
12.000 x 3,856 + 10.000 x 3,863 = 84.902 zł
2. Zakładając że jednostka stosuje metodę LIFO – wycena odbywa się zgodnie z zasadą „ostatnie weszło – pierwsze wyszło
14.000 x 3,923 + 8000 x 3,756 = 84,970 zł
3. Zakładając że jednostka stosuje metodę kursu średnioważonego
Kurs przeciętny 171.750 / 44500 = 3,8595 zł/ euro
Rozchód 22.000 euro x 3,8595 = 84909 zł
W przedstawionym przykładzie założone zostało iż transakcji walutowych jest niewiele. W praktyce, gdy często transakcji dokonywanych w jednym dniu jest kilkanaście lub więcej te wyliczenia są pracochłonne i powinny być wykonywane automatycznie przez system wspomagający prowadzenie rachunkowości.
Rozwiązaniem dopuszczalnym przez ustawę o rachunkowości jest zastosowanie kursu średniego NBP ogłoszonego w dniu roboczym poprzedzającym dzień przeprowadzenia operacji. W takiej sytuacji wszystkie operacje zapłaty zobowiązań i należność mające miejsce jednego dnia przeliczane są wg tego samego kursu. Takie rozwiązanie upraszcza znacząco wyliczanie różnic kursowych.
Warto jednak podkreślić iż uproszczenia tego nie można zastosować w przypadku operacji sprzedaży lub zakupu waluty – w tych wypadkach musi być zastosowany kurs po jakim faktycznie sprzedano lub nabyto walutę.
Podstawa prawna
art. 30 ust 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz.U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 ze zm.)