Najczęściej środki trwałe o niskiej wartości początkowej (które zgodnie z prawem podatkowym można jednorazowo odpisać w koszty w pełnej wartości) ewidencjonowane są oddzielnie w stosunku do podstawowych środków trwałych podlegających sukcesywnej amortyzacji. W przypadku jednostek budżetowych wszelkie drobne środki trwałe ewidencjonowane są na koncie 013 –  „Pozostałe środki trwałe”.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów konto 013 służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej środków trwałych, niepodlegających ujęciu na kontach: 011, 014, 016 i 017, wydanych do używania na potrzeby działalności jednostki, które podlegają umorzeniu lub amortyzacji w pełnej wartości w miesiącu wydania do używania. Bardzo ważnym zapisem rozporządzenia jest możliwość pełnego odpisu w miesiącu przyjęcia do użytkowania. Częstym błędem ewidencyjnym jest pełne umorzenie składnika pozostałych środków trwałych w miesiącu, w którym dokonano jego zakupu. W przypadku, gdy jednostka jest w trakcie przygotowywania np. nowego punktu obsługi interesantów wszelkie nakłady poniesione na nowy obiekt gromadzi na koncie 081 – „Środki trwałe w budowie”. Na koncie tym do momentu przyjęcia do użytkowania powinny być również gromadzone wszelkie drobne środki trwałe. W momencie przyjęcia obiektu do użytkowania może nastąpić wyksięgowanie w następujący sposób:

1)    Dokument OT dla nowego wyposażenia nowego obiektu:
Wn konto 011 — „Środki trwałe”
Ma konto 081 — „Środki trwałe w budowie”
2)    Jednorazowy odpis umorzeniowy:
Wn konto 401 — „Zużycie materiałów i energii”
MA konto 072 — „Umorzenie pozostałych środków trwałych”

Innym ważnym zapisem zawartym w znowelizowanym rozporządzeniu jest konieczność utrzymywania w pełni umorzonych składników pozostałych środków trwałych do końca ich użytkowania. Dotychczasową częstą praktyką było utrzymywanie stanu księgowego na kontach: 013 – Pozostałe środki trwałe oraz 072 – Umorzenie pozostałych środków trwałych przez okres użytkowania analogiczny jak w przypadku podstawowych środków trwałych. Następnie środki te były wyprowadzane z ewidencji poprzez przeciwstawne zapisy na ww. kontach. W przypadku, gdy jednostka nadal je użytkowała wprowadzane były do pozaksięgowej ewidencji ilościowej. Aktualny komentarz do planu kont pozwala na wyprowadzenie z ewidencji wyłącznie środków trwałych zlikwidowanych lub nieodpłatnie przekazanych innym podmiotom. Rozwiązanie to może być uciążliwe dla służb finansowo – księgowych jednostek budżetowych zwłaszcza w trakcie inwentaryzacji.

Podstawa prawna:
Ustawa z 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej

• Rachunek zysków i strat jednostek samorządu terytorialnego
• Szkolenie środki trwałe