Na wstępie należy wskazać, iż zgodnie z art. 3 ust. 2 CIT, podatnicy nie posiadający na terytorium RP siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu od dochodów uzyskanych na terytorium RP. Konsekwentnie, jeżeli podmiot zagraniczny (nierezydent) osiągnie dochód na terytorium RP, to wówczas powinien on, co od zasady, podlegać opodatkowaniu w Polsce.

W takim przypadku, na polskim podatniku (a w tym przypadku płatniku), który wypłaca należność kontrahentowi zagranicznemu, powinien ciążyć obowiązek poboru podatku.

W tym zakresie, należy jednak wskazać, że podatek pobieramy tylko od wybranych należności, które zostały określone w art. 21 i 22 CIT.

Zgodnie z art. 21 CIT, polscy rezydenci podatkowi co do zasady są zobowiązani do pobrania i odprowadzenia zryczałtowanego podatku w wysokości 20% od wypłat dokonywanych za granicę m.in. z tytułu tzw. „należności licencyjnych”.

Sama definicja „należności licencyjnych” znajduje się zarówno w polskich ustawach o podatkach dochodowych, jak również w poszczególnych umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania.

W zakresie polskich przepisów, należy wskazać, że katalog obejmujący należności licencyjne jest dość obszerny i obejmuje prawa autorskie lub prawa pokrewne, prawa do projektów wynalazczych, znaki towarowe i wzory zdobnicze, udostępnianie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know – how).

Jak wynika z powyższego, jedną z kategorii należności mieszczących się w pojęciu „należności licencyjnych” jest użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu.

Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem sądów administracyjnych oraz praktyką organów podatkowych w zakresie tzw. urządzeń przemysłowych mieszczą się również pojazdy samochodowe, w tym samochody osobowe.

Na szerokie rozumienie pojęcia urządzeń przemysłowych wskazał WSA we Wrocławiu w wyroku z 22.10.2013 r., sygn. akt  I SA/Wr 1465/13:

(…) A zatem mając na uwadze art. 21 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. zdaniem Sądu uznać należy, że środki transportu są urządzeniami przemysłowymi w rozumieniu powołanej wyżej ustawy u.p.d.o.p., a tym samym również są urządzeniami przemysłowymi w rozumieniu Konwencji.
W opisie stanu faktycznego z wniosku o interpretację strona wskazała na najem naczep i kontenerów. Wskazywane urządzenia niewątpliwie służą do transportu i są urządzeniami transportowymi/środkami transportu, a tym samym są urządzeniami przemysłowymi.
Wypłaty dokonane przez skarżącą spółkę na rzecz spółki mającej siedzibę w Wielkiej Brytanii za wynajem naczep i kontenerów, prawidłowo zostały zakwalifikowane przez organ interpretacyjny do należności licencyjnych w rozumieniu art. 12 Konwencji. Słusznie przyjęto, że skarżąca zobowiązana jest, zgodnie z art. 26 ust. 1 u.p.d.o.p., od należności wypłaconych z tytułu najmu ww. urządzeń pobrać, jako płatnik, zryczałtowany podatku dochodowy w Polsce, przy zastosowaniu stawki podatku wynoszącej 5 %, pod warunkiem posiadania certyfikatów spółek brytyjskich. (…)
Konsekwentnie, w przypadku wypłat dokonywanych na rzecz nierezydentów w tytułu uzyskania praw do korzystania z samochodów, w tym samochodów osobowych (np. w przypadku płatności za najem / leasing / dzierżawę) powinniśmy, co do zasady, pobierać zryczałtowany podatek u źródła.

Analizując przedmiotową kwestię, nie można jednak zapominać, że zasady opodatkowania oraz definicja „należności licencyjnych” znajdują się również w poszczególnych umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania.

W tym zakresie należy wskazać, iż umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania mogą przewidywać inną stawkę podatku dla należności wypłacanych z tytułu wynajmu/leasingu środków transportu (np. 5 / 10 %). Dodatkowo może również wystąpić sytuacja, iż z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania będzie wynikało, że wynajem/leasing środka transportu nie będzie traktowany jako należność licencyjna. Z taką sytuacją mamy na przykład do czynienia w przypadku umów z Francją oraz Luksemburgiem.

W przypadku obydwu tych państw do należności licencyjnych nie zaliczymy prawa lub prawa do użytkowania urządzenia przemysłowego w tym środka transportu. W takim wypadku podatek nie jest pobierany, a płatności wynikłe z wynajmu bądź leasingu są uznane jako zysk przedsiębiorstwa i opodatkowane w kraju, którego rezydentem jest podmiot (o ile podmiot zagraniczny nie posiada zakładu na terytorium Polski).

Mając na uwadze powyższe należy wskazać, iż wypłacając należności z tytułu wynajmu/leasingu środków transportu, wypłacający może skorzystać z opisanych powyżej preferencyjnych zasad ich opodatkowania, które wynikają z właściwych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Należy jednak pamiętać o tym, iż warunkiem umożliwiającym zastosowanie konkretnej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania jest posiadanie dokumentu potwierdzającego rezydencję podatkową otrzymującego należność, tj. certyfikatu rezydencji.
Podsumowując, wynajem/leasing środka transportu, w tym samochodu z zagranicy,  na gruncie polskiej ustawy o CIT traktowany jest jako należność licencyjna i pobierany powinien być podatek u źródła w wysokości 20%. Jednakże, w przypadku posiadania przez polskiego płatnika tzw. certyfikatu rezydencji, możliwe będzie zastosowania postanowień poszczególnych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz pobranie stawki niższej, bądź niepobieranie podatku (jak ma to miejsce np. w przypadku Francji, czy Luksemburga).