Zgodnie z art. 3 ust 1 pkt 32 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 ze zm) koszty związane z wycofaniem środka trwałego odnoszone są w pozostałe koszty operacyjne. Dotyczy to zarówno niezamortyzowanej wartości składnika majątku jak i ewentualnych dodatkowych nakładów związanych z przeprowadzaną likwidacją.

I analogicznie – jeśli w procesie likwidacji pojawią się odzyski np. przychody ze sprzedaży złomu czy innych pozostałości likwidowanego skalnika to ujmowane są one na koncie pozostałe przychody operacyjne.

Jednak zdarza się, w wyjątkowych sytuacjach, że skutki likwidacji powinny być odniesione na wynikiem zdarzeń nadzwyczajnych. Tak będzie jeśli likwidacja będzie efektem wystąpienia zdarzenia losowego, nieprzewidywalnego i niezwiązanego z działalnością gospodarczą.

Sposób księgowań powinien wynikać z przyjętego w jednostce zakładowego planu kont, w którym szczegółowo powinno być między innymi wskazane czy i w jakich sytuacjach jednostka ujmuje środki trwałe w ewidencji pozabilansowej na koncie Środki trwałe w likwidacji oraz jak wygląda procedura podejmowania decyzji o likwidacji środka trwałego.

Podkreślić należy iż postawienie środka trwałego w stan likwidacji powinno zostać odpowiednio udokumentowane. Należy sporządzić wewnętrzny dokument LT – Likwidacja środka trwałego. Datą na jaka należy sporządzić ten dokument jest data  postawienia środka trwałego w stan likwidacji. Stanowi on podstawę do wyksięgowania środka trwałego z ewidencji bilansowej oraz  ujęcia go w ewidencji pozabilansowej.

Ewidencja zdarzeń związanych z likwidacją środka trwałego zamortyzowanego częściowo może przebiegać w następujący sposób:

1. LT – wyłączenie z ewidencji bilansowej środka trwałego w chwili  postawienia go w stan likwidacji:

• Wn Odpisy umorzeniowe środków trwałych, dotychczasowe umorzenie
• Wn Pozostałe koszty operacyjne. część nieumorzona (wartość netto)
• Ma Środki trwałe, wartość początkowa

2. PK – ujęcie w ewidencji pozabilansowej środka trwałego postawionego w stan likwidacji w wartości początkowej do czasu jego fizycznej likwidacji:

• Wn Środki trwałe w likwidacji.

3.    PK – wyksięgowanie z ewidencji pozabilansowej zlikwidowanego środka trwałego na podstawie protokołu fizycznej likwidacji:

• Ma Środki trwałe w likwidacji.

W kolejnej części zaprezentowane zostaną przykłady liczbowe ilustrujące ww. zdarzenia.