Zmienione przepisy zakładają, że od 1 stycznia 2011 r. do końca 2012 r. nabywcy oraz leasingobiorcy samochodów osobowych o ładowności do 500 kg, posiadających ciężarową homologację, (tzw. samochody z kratką), którym dziś przysługuje prawo do pełnego odliczenia naliczonego podatku (możliwość pełnego odliczenia była konsekwencją wyroku Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z 22 grudnia 2008 r. w sprawie C-414/07 Magoora sp. z o.o.), będą mogli odliczyć jedynie 60% kwoty VAT, nie więcej niż 6 tys. zł. Oznacza to, że sytuacja podatników, którzy nabywają samochody z kratką będzie taka sama, jak podatników, którzy dokonują zakupu samochodów osobowych. Można, więc założyć, że dealerzy wycofają ze swojej oferty popularne kartki.

Od 1 stycznia 2011 zabraknie też prawa do odliczania VAT od zakupu paliwa do tych samochodów. Dotyczy to także pojazdów nabytych na podstawie obowiązujących dotychczas korzystnych przepisów.

Ustawa zawiesza również na okres dwóch lat możliwość odliczenia VAT od paliwa nabywanego do napędu samochodów o masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony. Chodzi np. o samochody, które co do zasady przeznaczone są do działalności gospodarczej, m.in. auta dostawcze spełniające określoną w ustawie definicję, samochody typu van, czy minibusy.

Nowelizacja przewiduje okres przejściowy jak również formułuje przepisy, które będą obowiązywały od 1 stycznia 2013 r.

Od 1 Stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2012 r.

W okresie przejściowym obowiązywało będzie ograniczenie w odliczaniu podatku naliczonego z tytułu nabycia pojazdów samochodowych i innych o dopuszczalnej ładowności powyżej 500 kg i dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczajacej 3,5 tony. Odliczać można byłoby 60 proc. kwoty podatku naliczonego, nie więcej jednak niż 6 tys zł.

Ograniczenia w prawie do odliczenia VAT przy nabyciu nie dotyczyłyby pojazdów, które co do zasady przeznaczone są do działalności gospodarczej:

1) pojazdów samochodowych mających jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą, klasyfikowanych na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van;

2) pojazdów samochodowych mających więcej niż jeden rząd siedzeń, które oddzielone są od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą i u których długość części przeznaczonej do przewozu ładunków, mierzona po podłodze od najdalej wysuniętego punktu podłogi pozwalającego postawić pionową ścianę lub trwałą przegrodę pomiędzy podłogą a sufitem do tylnej krawędzi podłogi, przekracza 50 % długości pojazdu; dla obliczenia proporcji, o której mowa w zdaniu poprzednim, długość pojazdu stanowi odległość pomiędzy dolną krawędzią przedniej szyby pojazdu a tylną krawędzią podłogi części pojazdu przeznaczonej do przewozu ładunków, mierzona w linii poziomej wzdłuż pojazdu pomiędzy dolną krawędzią przedniej szyby pojazdu a punktem wyprowadzonym w pionie od tylnej krawędzi podłogi części pojazdu przeznaczonej do przewozu ładunków;

3) pojazdów samochodowych, które mają otwartą część przeznaczoną do przewozu ładunków;

4) pojazdów samochodowych, które posiadają kabinę kierowcy i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu;

5) pojazdów samochodowych będących pojazdami specjalnymi w rozumieniu przepisów prawa o ruchu drogowym o przeznaczeniach wymienionych w załączniku nr 9 do ustawy o VAT;

6) pojazdów samochodowych konstrukcyjnie przeznaczonych do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą – jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie;

7) przypadków, gdy przedmiotem działalności podatnika jest:

a) odprzedaż tych samochodów (pojazdów) lub
b) oddanie w odpłatne używanie tych samochodów (pojazdów) na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze, i te samochody (pojazdy) są przez podatnika przeznaczone wyłącznie do wykorzystania na te cele przez okres nie krótszy niż sześć miesięcy.

Dla potwierdzenia wymienionych powyżej wymagań (pkt 1-4) podatnik (tak jak obecnie) musiał będzie przeprowadzić dodatkowe badanie techniczne w okręgowej stacji kontroli pojazdów, potwierdzone zaświadczeniem wydanym przez stację oraz posiadać właściwą adnotację w dowodzie rejestracyjnym.

Leasing: rejestracja umowy do 31 stycznia 2011 r.

Analizowane ograniczenia dotyczą także podatników używających samochodów osobowych i innych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze. W takiej sytuacji odliczenie będzie wynosiło 60% kwoty podatku naliczonego od czynszu (raty) lub innych płatności wynikających z umowy, a suma kwot w całym okresie użytkowania samochodów i pojazdów dotycząca jednego samochodu lub pojazdu, nie będzie mogła przekroczyć 6 tys. zł.

Ograniczenie nie będzie natomiast dotyczyło umów zawartych przed 1 stycznia 2011 r., pod warunkiem, że umowa zostanie zarejestrowana we właściwym urzędzie skarbowym do 31 stycznia 2011 r. (zgodnie z zasadą praw nabytych).

Nabyte prawa nie dotyczyłyby możliwości odliczania naliczonego VAT przy nabyciu paliwa do napędu leasingowanych pojazdów.