Przypomnijmy, iż do istotnych obiektywnych przesłanek (dowodów) zalicza się przede wszystkim:

• poważne problemy finansowe dłużnika,
• wystąpienie na drogę sądową przeciwko dłużnikowi,
• zanik aktywnego rynku dla danego instrumentu finansowego,
• wystąpienie istotnej niekorzystnej zmiany w środowisku ekonomicznym, prawnym lub rynkowym wystawcy instrumentu finansowego.

Należności, zarówno przeterminowane jak i nieprzeterminowane, dla których indywidualnie nie ujęto odpisu, a którym można przypisać prawdopodobieństwo utraty wartości ze względu na specyfikę ryzyka kredytowego (związanego np. z rodzajem działalności lub strukturą odbiorców) poddawane są takim testom jako portfel aktywów.

Wysokość takiego ogólnego odpisu musi być wiarygodnie oszacowana. Podstawą szacunku mogą być na przykład:

• dane historyczne, wynikające z ksiąg rachunkowych lub sprawozdawczości jednostki za lata ubiegłe,
• dane zaczerpnięte z informacji finansowych jednostek prowadzących taką samą lub podobną działalność w sytuacji braku własnych danych historycznych z uwagi na krótki okres działalności jednostki,
• ogólnie dostępne dane statystyczne określające np. skłonność danej grupy odbiorców do regulowania należności,
• struktura czasowa (okresu zalegania z zapłatą) należności.

Odpis aktualizujący dla grupy aktywów ujmuje się procentowo, w oparciu o bieżącą analizę danych historycznych (za poprzednie okresy), opartą na strukturze wiekowej przeterminowania należności, prawdopodobieństwie nieściągalności, raportach ściągalności należności oraz w podziale odbiorców na grupy klientów instytucjonalnych i indywidualnych tam, gdzie to znajduje zastosowanie. Przykładem może być zasada obejmowania odpisem aktualizującym w wysokości 50% wartości należności wszystkich należności przeterminowanych powyżej pół roku oraz 100% – powyżej jednego roku

MSR 39 nie wymaga ujawniania w sprawozdaniu finansowym szczegółowych zasad tworzenia odpisów.

Uwaga – dla należności dochodzonych na drodze sądowej, spornych, objętych egzekucją oraz należności od dłużników postawionych w stan likwidacji lub upadłości, kwestionowanych przez dłużników, itp. tworzyć należy indywidualne odpisy aktualizujące.

Odwrócenie odpisu ujmuje się, jeżeli w kolejnych okresach utrata wartości ulega zmniejszeniu i zmniejszenie to może być przypisane do zdarzeń występujących po momencie ujęcia odpisu. W wyniku odwrócenia odpisu aktualizującego wartość bilansowa aktywów finansowych nie może przekraczać wysokości zamortyzowanego kosztu, jaki zostałby ustalony, gdyby uprzednio nie ujęto odpisu z tytułu utraty wartości. Odwrócenie odpisu ujmuje się w rachunku zysków i strat.