Dla ustalenia prawidłowych zasad opodatkowania podatkiem VAT przedmiotowej transakcji, kluczowe jest rozstrzygnięcie, gdzie znajduje się miejsce dostawy w świetle przepisów ustawy o VAT. Co do zasady, w przypadku towarów wysyłanych lub transportowanych, za miejsce dostawy (opodatkowania VAT) uznaje się miejsce, w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu do nabywcy (art. 22 ust. 1 ustawy o VAT/ art. 32 Dyrektywy 2006/112/WE). Natomiast dla towarów nietransportowanych – miejsce, w którym towary znajdują się w momencie dostawy. Zważywszy, że ani w momencie wysyłki ani odbioru towary nie znajdą się na terytorium RP dostawa nie będzie podlegała opodatkowaniu polskim podatkiem VAT. W konsekwencji transakcja powinna zostać zakwalifikowana jako dostawa dokonana poza terytorium kraju, którą należy wykazać w polu C21 deklaracji VAT-7.
Brak jest podstaw prawnych aby polska firma mogła rozpoznać powyższą transakcję jako eksport towarów. Zgodnie bowiem z art. 2 pkt 8 ustawy o VAT eksportem towarów opodatkowanym według stawki 0% jest potwierdzony wywóz towarów z terytorium kraju (tj. Polski) poza terytorium Wspólnoty. Zważywszy że w przedmiotowej sprawie wywóz kosiarek następuje z terytorium Litwy nie jest spełniona przesłanka do uznania dostawy za eksport towarów.
Konieczność wykazania dostawy jako dostawy poza terytorium w kraju zamiast eksportu towarów nie będzie powodowała pogorszenia sytuacji podatkowej polskiej spółki. Polska spółka zachowa bowiem prawo do odliczenia podatku VAT w związku z przedmiotową sprzedażą na mocy art. 86 ust. 8 ustawy o VAT pod warunkiem, że będzie w posiadaniu dokumentów, z których będzie wynikać związek odliczonego podatku z dostawą kosiarek realizowaną poza terytorium Polski. Zatem rozliczenie podatku VAT dokonane przez polskiego podatnika, w którym zostanie wykazana dostawa poza terytorium kraju wywoła takie same skutki jakie miałyby miejsce w przypadku gdyby dostawa kosiarek została wykazana jako eksport.
Trzeba jednak wskazać, iż pojawiają się poglądy, iż w takiej sytuacji podatnik powinien jednak rozpoznać taką dostawę jako dostawę eksportową opodatkowaną 0% stawką VAT. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 14 listopada 2007 r. sygn. III SA/Wa 923/07 rozstrzygając podobny przypadek wskazał, iż należy pominąć definicję eksportu zawartą w polskich przepisach i powołując się na brzmienie przepisów wspólnotowych, uznać, iż za eksport uznaje się wywóz towarów poza terytorium Wspólnoty (niekoniecznie z Polski). Sąd wskazał, iż przepis art. 2 pkt 8 ustawy o VAT zawierający definicję eksportu jest niezgodny z zasadami i normami prawa wspólnotowego zawartymi w VI Dyrektywie, a w szczególności w art. 15 tej Dyrektywy. Zgodnie z przepisami wspólnotowymi, eksportem zwolnionym z opodatkowania jest dostawa towarów wysyłanych lub transportowanych przez sprzedawcę lub na jego rzecz poza terytorium Wspólnoty. Z powyższego wynika, że art. 2 pkt 8 ustawy o VAT nadaje inne niż VI Dyrektywa znaczenie pojęciu eksport towarów, zawężając eksport do wywozu towarów z terytorium Polski poza terytorium Wspólnoty, podczas, gdy przepisy VI Dyrektywy eksport towarów traktują jako wywóz towarów poza terytorium Wspólnoty. Opierając się zatem na wyroku sądu można by uznać, iż dostawa kosiarek przez polską firmę na rzecz rosyjskiego kontrahenta stanowi w Polsce eksport towarów. Co ciekawe odrzucenie przepisów polskich i zastosowanie wprost przepisów Dyrektywy, zgodnie z wytycznymi sądu powinno skutkować zakwalifikowaniem dostawy jako „dostawy zwolnionej z podatku” z prawem do odliczenia podatku naliczonego – instytucją nie występującą w polskiej ustawie o VAT. W takiej sytuacji wydaje się, że na gruncie polskich regulacji dla opodatkowania transakcji należałoby zastosować jednak 0% stawkę VAT, która wywołuje takie same skutki jak unijna dostawa zwolniona z prawem do odliczenia.
Z drugiej strony zastosowanie wyłącznie polskich przepisów wbrew stanowisku sądu i uznanie dostawy za wykonaną poza terytorium kraju prowadzi do takich samych skutków podatkowych jak wykazanie transakcji eksportowej. Dlatego też można uznać, iż pomimo pewnych różnic w nomenklaturze pojęciowej pomiędzy przepisami Dyrektywy a ustawą o VAT, cel Dyrektywy jakim było uwolnienie od ciężaru podatku VAT podmiotów realizujących dostawy do krajów znajdujących się poza terytorium Wspólnoty został osiągnięty w polskiej ustawie o VAT. W konsekwencji rozpoznanie przedmiotowej transakcji jako dostawy nie podlegającej VAT co wynika z zastosowania polskich przepisów nie powinno być kwestionowane na gruncie Dyrektywy, tak długo jak nie będzie prowadziło do odmiennych skutków niż zastosowanie wprost przepisów Dyrektywy.
[page_break]
