Optymalne podatkowo metody motywowania pracowników, część 1

Coraz częściej pracodawcy rezygnują z tradycyjnych finansowych form wynagradzania osiągnięć pracowników, na rzecz świadczeń rzeczowych. Właściwie zaprojektowany system motywacyjny przyczynia się do obniżenia poziomu stresu, zapobiega frustracji i zmniejsza absencję pracowników. W związku z tym celem niniejszej publikacji jest wskazanie najkorzystniejszych pod względem podatkowym, zarówno dla pracodawcy, jak również dla pracownika, sposobów premiowania pracowników. Autor przedstawił implikacje podatkowe wspomnianych świadczeń na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od towarów i usług.

Świadczenia na rzecz pracowników – zasady ogólne

Przed dokonaniem szczegółowej analizy implikacji podatkowych związanych z poszczególnymi sposobami premiowania pracowników, należy poczynić kilka uwag natury ogólnej. Po pierwsze, decydując się na wybór systemu motywacyjnego dla pracowników warto mieć na uwadze, iż w myśl art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (zwanej dalej: PDOF), wszelkie świadczenia pieniężne a także wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych przekazywanych na rzecz pracowników przez pracodawcę, stanowią przychód podatnika ze stosunku pracy. Wynika z tego, że również świadczenia rzeczowe, przekazane pracownikom przez pracodawcę w ramach stosunku pracy zasadniczo podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Z kolei wydatki pracodawcy wypłacane na rzecz pracowników podlegają zaliczeniu w poczet kosztów uzyskania przychodu, w sytuacji gdy ponoszone są w celu osiągnięcia przychodu, a ponadto nie są wyłączone przez przepisy szczególne ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (zwanej dalej: PDOP).

Analizując kwestię wyboru sposobów motywacji pracowników na gruncie podatku od towarów i usług trzeba zauważyć, iż generalną zasadą podatku VAT jest opodatkowanie odpłatnej dostawy towarów oraz świadczenia usług za wynagrodzeniem. Jednakże na mocy art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług (zwanej dalej: ustawą o VAT) opodatkowaniu podlega również nieodpłatne przekazanie towarów oraz nieodpłatne świadczenie usług, w sytuacji gdy zostaną kumulatywnie spełnione dwie przesłanki: podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia w całości lub części podatku naliczonego od tych czynności oraz brak jest powiązania pomiędzy nieodpłatnym przekazaniem towarów lub nieodpłatnym świadczeniem usług a prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą. Mając zatem na uwadze, iż premiowanie pracowników ma charakter nieodpłatny, w celu uniknięcia opodatkowania czynności wykonanych w ramach wynagradzania pracowników, należy dążyć do wyeliminowania jednej z wyżej określonych przesłanek pozwalających uznać nieodpłatną czynność za opodatkowaną.

Dodać również trzeba, iż opodatkowaniu podatkiem VAT nie podlega, na mocy art. 7 ust. 3 ustawy o VAT, przekazanie prezentów o małej wartości, za które uznaje się towary przekazane jednej osobie o łącznej wartości nie przekraczającej w ciągu roku podatkowego 100 zł, pod warunkiem, że podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości osób obdarowanych. Natomiast w przypadku braku prowadzenia stosownej ewidencji, prezentem o małej wartości jest towar, którego jednostkowa cena nabycia lub jednostkowy koszt wytworzenia nie przekracza 10 zł.

zobacz również: