Stan faktyczny
Spółka zakupiła w 2007 roku, wybudowany w tym samym roku budynek i budowlę, od których zapłaciła podatek od nieruchomości. Uznając następnie dokonane rozliczenie podatku od nieruchomości za przedwczesne Spółka złożyła wniosek o stwierdzenie nadpłaty w podatku od nieruchomości. Zdaniem Spółki, w przypadku nabytych przez nią nowych budynków i budowli, których budowa zakończona została w 2007 roku obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości powstaje, zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych [dalej: uplok] dopiero od nowego roku podatkowego, tj. od 2008 roku. Spółka niesłusznie zatem zapłaciła podatek już w 2007 roku.
Organ I instancji uznał wniosek Spółki za nieuzasadniony stwierdzając, że podatek zapłacony przez Spółkę od budynków i budowli nie jest podatkiem nienależnym. Zdaniem organu I instancji, powołany przez Spółkę art. 6 ust. 2 uplok nie znajduje zastosowania w niniejszej sprawie, gdyż zastosowanie tego przepisu możliwe jest jedynie wówczas, gdy podatnik jest jednocześnie inwestorem, tj. podmiotem, który wybudował budynek lub budowlę. W przypadku podatników, którzy nabywają nowo powstały budynek lub budowlę znajdzie zatem generalna zasada (art. 6 ust. 1 uplok) zgodnie z którym obowiązek podatkowy powstaje od następnego miesiąca po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku (tu: zakup budynku i budowli).
Spółka odwołała się od decyzji organu I instancji do samorządowego kolegium odwoławczego. Organ II instancji podtrzymał jednak stanowisko wyrażone w decyzji organu I instancji.
Spółka złożyła skargę do WSA.
Wyrok WSA
WSA uchylił zarówno decyzję I jak II instancji uznając, że wyrażone w tych decyzjach stanowisko jest nieprawidłowe i niezgodne z przepisami uplok. Sąd zgodził się ze Spółką, że zasadę odroczenia do następnego roku podatkowego powstania obowiązku podatkowego stosuje się także do sytuacji nabycia nowo powstałego budynku lub budowli. Zdaniem WSA użyte w art. 6 ust. 2 uplok sformułowanie „istnienie budowli albo budynku” określa pewien stan rzeczy, który jest stanem obiektywnym, całkowicie oderwanym od podmiotu władającego przedmiotem opodatkowania. Pozwala to postawić tezę, iż okoliczność, że podmiot ten władanie tym przedmiotem uzyskuje wskutek nabycia od osoby, która go wybudowała, bynajmniej nie wyłącza możliwości stosowania wobec niego art. 6 ust. 2 uplok, bowiem istnienie budowli lub budynku jest okolicznością rozstrzygającą o powstaniu obowiązku podatkowego zarówno u zbywcy, jak również u nabywcy. Sąd zwrócił ponadto uwagę, że skoro celem ustawodawcy było wykorzystanie przepisu art. 6 ust. 2 do szczególnego traktowania nowych budowli i budynków, to nie może też budzić zastrzeżeń teza o konieczności takiego traktowania wszystkich budynków i budowli charakteryzujących się tymi samymi cechami – brak jest bowiem jakiegokolwiek uzasadnienia dla przyjęcia, że preferencyjne podatkowo traktowania nowo powstałych budynków lub budowli może mieć miejsce wyłącznie w stosunku do podmiotu, który je wybudował lub przed zakończeniem budowy użytkuje, pozostaje zaś bez wpływu na moment powstania obowiązku podatkowego podmiotu, który uzyskał ich władanie poprzez nabycie. Taka wykładnia przepisów byłaby niewątpliwie sprzeczna z konstytucyjną zasadą równości wobec prawa.
Komentarz eksperta
To bardzo korzystne orzeczenie, które powinno zmienić dotychczasową nieprawidłową praktykę organów podatkowych. Większość organów podatkowych błędnie bowiem uznaje, że preferencyjne warunki opodatkowania (tj. odroczenie momentu powstania obowiązku podatkowego) przysługują jedynie podatnikom, którzy wybudowali budynek, nie zaś nabywcom budynków lub budowli. Różnicowanie sytuacji podatkowo prawnej podmiotów, które de facto znajdują się w identycznym stanie faktycznym niewątpliwie jest naruszeniem konstytucyjnej zasady równości wobec prawa. Z tego też względu, jeżeli podatnicy, którzy opodatkowują nowo zakupiony budynek lub budowlę w roku zakończenia jego budowy lub rozpoczęcia jego użytkowania, powinni skorygować składane deklaracje – podatek jest bowiem należny dopiero od następnego roku po roku, w którym budowa tych obiektów budowlanych została zakończona lub rozpoczęto ich użytkowanie.
