Skorzystanie z powyższego uprawnienia zależy do spełnienia szeregu przesłanek. Oczywiście ojciec jako beneficjent urlopu musi mieć status pracownika w rozumieniu prawa pracy. Ponadto przepis wymaga, aby był on osobą wychowującą dziecko. Należy rozpatrywać tu szereg sytuacji, kiedy pracownik nie będzie mógł skorzystać z urlopu. Przede wszystkim nie może on być pozbawiony praw rodzicielskich. Wątpliwości pojawiają się przy wymogu rzeczywistego sprawowania opieki. Należy jednak przyjąć, idąc za interpretacją ukształtowaną na gruncie przepisów dotyczących urlopu macierzyńskiego, że przez okres urlopu ojcowskiego pracownik powinien sprawować faktyczną opiekę nad dzieckiem. Warunku tego nie spełniają osoby mieszkające z dala od rodziny np. w następstwie rozwodu lub separacji lub też wyjazdu. Dodatkową przesłanką negatywną jest brak ukończenia przez dziecko 12 miesięcy. Biorąc pod uwagę datę wejścia w życie nowego uprawienia, ojcowie dzieci urodzonych w 2009 roku, które nie ukończył roku również mogą z niego skorzystać.
Urlop ojcowski udzielany jest na wniosek złożony do pracodawcy, co najmniej 7 dni przed datą rozpoczęcia urlopu. Pracodawca ma obowiązek taki wniosek uwzględnić i udzielić urlopu zgodnie z zasadą, iż tydzień urlopu odpowiada 7 dniom kalendarzowym.
Pracownik korzystający z urlopu ojcowskiego podlega szczególnej ochronie trwałości stosunku pracy, tak jak ma to miejsce w przypadku urlopu macierzyńskiego. Pracodawca nie może, więc wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę z pracownikiem przebywającym na urlopie ojcowskim.
