Zatem oprócz opłaty rocznej, użytkownik obowiązany jest wnieść dodatkowo pierwszą opłatę za użytkowanie wieczyste.
W tym miejscu trzeba zaznaczyć, iż w/w opłaty mają charakter cywilnoprawny i jako takie winny one stanowić ekwiwalent pieniężny za możliwość korzystania przez użytkownika wieczystego z gruntu Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego z wyłączeniem innych osób. Należy także pamiętać, iż korzystanie to ma następować w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste.
Pierwsza opłata za oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste w drodze przetargu podlega zapłacie jednorazowo, nie później niż do dnia zawarcia umowy o oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste, natomiast w przypadku oddania nieruchomości w użytkowanie wieczyste w drodze bezprzetargowej, pierwszą opłatę można rozłożyć na oprocentowane raty.
Pierwszej opłaty nie pobiera się w przypadku zamiany własności nieruchomości na prawo użytkowania wieczystego a także wzajemnej zamiany praw użytkowania wieczystego dokonywanej między Skarbem Państwa a jednostkami samorządu terytorialnego, między jednostkami samorządu terytorialnego, Również pierwszej opłaty nie pobiera się w przypadku zamiany własności nieruchomości na prawo użytkowania wieczystego lub wzajemnej zamiany praw użytkowania wieczystego, dokonanej między Skarbem Państwa lub jednostką samorządu terytorialnego a osobami fizycznymi i prawnymi.
Opłaty roczne wnosi się przez cały okres użytkowania wieczystego, w terminie do dnia 31 marca każdego roku, z góry za dany rok. Nie pobiera się opłaty rocznej za rok, w którym zostało ustanowione użytkowanie wieczyste.
Na wniosek użytkownika wieczystego złożony nie później niż 14 dni przed upływem terminu płatności, właściwy organ może ustalić inny termin zapłaty, nieprzekraczający danego roku kalendarzowego.
W razie wygaśnięcia użytkowania wieczystego opłata roczna, za rok w którym prawo to wygasło podlega zmniejszeniu proporcjonalnie do czasu trwania użytkowania wieczystego w tym roku.Obecna szczegółowa regulacja wynikająca z norm określonych w u.g.n. ma charakter norm bezwzględnie obowiązujących, więc kwestii tam uregulowanych strony nie mogą ukształtować w umowie odmiennie. Dotyczy to przede wszystkim zasady ustalania i pobierania pierwszej opłaty oraz opłat rocznych.
Często wartościowana jest kwestia czy dopuszczalne jest, by użytkownik wieczysty zapłacił jednorazowo (z góry) opłaty za cały okres użytkowania wieczystego. Aktualnie przepisy nie pozwalają na dokonanie jednorazowej opłaty, bowiem ma to na celu zabezpieczenie interesu właściciela gruntu w sytuacji znaczących wzrostów cen gruntów na rynku.
Podstawa prawna art. 71 ustawy o gospodarce nieruchomościami