Owe 19% podatku płacimy od dochodu, którym jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych a kosztami uzyskania tych przychodów. W przypadku najbardziej popularnych na giełdzie transakcji sprzedaży akcji, przychodem jest cena uzyskana z ich sprzedaży. W kosztach uzyskania przychodu oprócz ceny, jaką zapłaciliśmy kupując akcje możemy także uwzględnić prowizje, które w obrocie giełdowym należne są od każdej transakcji (zarówno kupna jak i sprzedaży). Nie ma wątpliwości, iż jest to koszt wyraźnie i bezpośrednio związany z uzyskaniem przychodu – bez prowizji nie doszłoby bowiem do żadnej transakcji.
Warto nadmienić, że oprócz kosztu prowizji inwestorzy mogą ponosić również inne wydatki związane z obrotem akcjami, takie jak np. koszt obsługi rachunku maklerskiego, opłaty za dostęp do notowań giełdowych on-line, czy też koszty zakupu fachowej literatury/prasy, oprogramowania do analiz rynkowych (służących podejmowaniu decyzji inwestycyjnych), itp. Wydaje się, że również takie koszty, mimo iż nie związane z konkretnym przychodem, powinny pomniejszać przychód uzyskany z tytułu zbycia akcji. Spełniają one bowiem ogólne warunki uznania ich za koszt podatkowy – mimo iż nie bezpośrednio, to jednak są poniesione przez podatnika w celu osiągnięcia przychodu i nie znajdują się w katalogu wydatków ustawowo wyłączonych z kosztów podatkowych. Takie podejście prezentują również organy podatkowe (zob. np. postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Brzegu z 14 września 2007 r.; sygn. PD-415/INT/31/07/MK, tak samo Naczelnik Urzędu Skarbowego w Wołominie w postanowieniu z 16 lipca 2007 r.; sygn. 1442/DP-II/4110-130/BP/07).
Należy jednak pamiętać, że wszystkie wydatki, które uznamy za koszty związane ze sprzedażą akcji mogą być uznane za koszt podatkowy dopiero w momencie uzyskania przychodu, tj. w momencie sprzedaży akcji. Dla inwestorów indywidualnych w praktyce nie ma to większego znaczenia, gdyż to biuro maklerskie jest zobowiązane do wyliczenia dochodu i to ono powinno prawidłowo oszacować przychód oraz koszty jego uzyskania. Dokument z tymi danymi (informacja PIT8-C) biuro maklerskie przesyła inwestorom oraz urzędowi skarbowemu w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, w który osiągnięty został przychód/strata.
Informacja uzyskana od biura maklerskiego stanowi podstawę do wypełnienia i złożenia zeznania podatkowego PIT-38, w którym wykazujemy m.in. dochody giełdowe uzyskane w danym roku podatkowym. Zeznanie takie składamy do 30 kwietnia roku następującego po roku, w którym osiągnięty został przychód i w tym terminie płacimy też należny podatek (oczywiście tylko w sytuacji, gdy osiągnęliśmy dochód). Nawet jednak gdy ponieśliśmy stratę, mamy obowiązek złożyć PIT-38. W przypadku poniesienia straty podatkowej warto wiedzieć, że przepisy updof przewidują możliwość jej skompensowania z ewentualnym dochodem uzyskanym w ciągu 5 kolejnych lat podatkowych. Należy jednak pamiętać, że straty z tytułu dochodów kapitałowych nie pomniejszają dochodów z innych źródeł np. ze sprzedaży rzeczy.
Podatek dochodowy od osób fizycznych jest jedynym podatkiem obciążającym inwestorów giełdowych. Operacje giełdowe są zwolnione od opodatkowania podatkiem od towarów i usług (VAT), korzystają również ze zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych.
Podstawa prawna: art. 30b ust. 1, art. 23 ust. 1 pkt 38, art. 22 ust. 1, art. 45. ust. 1 i 1a pkt 1 oraz art. 9 ust. 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 00.14.176 – tekst jednolity); art. 9 pkt 9 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. 07.68.450 – tekst jednolity)
