Prawo akcjonariuszy do zwołania nadzwyczajnego walnego zgromadzenia

Powyższe uprawnienie nie dotyczy zwyczajnego walnego zgromadzenia. Zgodnie z art. 400 § 1 KSH, akcjonariusz lub akcjonariusze reprezentujący, co najmniej jedną dziesiątą kapitału zakładowego mogą żądać zwołania nadzwyczajnego walnego zgromadzenia, jak również umieszczenia określonych spraw w porządku obrad najbliższego walnego zgromadzenia. Żądanie takie należy złożyć na piśmie do zarządu najpóźniej na miesiąc przed proponowanym terminem walnego zgromadzenia. Żądanie zwołania nadzwyczajnego walnego zgromadzenia może zostać przedłożone zarządowi na piśmie lub za pomocą poczty elektronicznej (§ 2). Zgodnie z zasadą reprezentacji biernej spółki (art. 373 § 2 k.s.h.) wystarczy, jeżeli żądanie zostanie doręczone jednemu z aktualnych członków zarządu (K. Oplustil, Prawa akcjonariuszy mniejszościowych w związku ze zwołaniem walnego zgromadzenia i uzupełnieniem porządku jego obrad – po nowelizacji ustawą z 5.12.2008 r., M. Praw. 2009, nr 6, s. 304). Przepis art. 400 milczy na temat, czy kapitał powinien być opłacony w całości czy nie. Należy zatem przyjąć, że ustawodawca nie wprowadził tego rodzaju rozróżnienia, pozostawiając tu szerokie spektrum możliwości interpretacyjnych. Trzeba jednak mieć tu na uwadze przepis zawarty w art. 411 § 2 k.s.h., stanowiący, że prawo głosu przysługuje dopiero od dnia pełnego pokrycia akcji, chyba że statut stanowi odmiennie. Jeżeli zatem w tej materii statut się nie wypowiada, osoba reprezentująca jedną dziesiątą kapitału zakładowego, która akcji nie pokryła w całości, może zażądać zwołania nadzwyczajnego walnego zgromadzenia, może w tym walnym zgromadzeniu uczestniczyć, ale nie może wykonywać prawa głosu. W tym miejscu należy także zauważyć, iż w przypadku akcji obciążonych zastawem lub użytkowaniem, z których do wykonywania prawa głosu umocowany jest zastawnik lub użytkownik, w zakresie żądania zwołania walnego zgromadzenia uprawnionym jest jej właściciel, ale prawo głosu z tych akcji na walnym zgromadzeniu wykonywać będzie zastawnik lub użytkownik, chyba że ten ostatni upoważni do tego właściciela akcji.

Zarząd ma obowiązek zwołania nadzwyczajnego walnego zgromadzenia zgodnie z żądaniem akcjonariuszy mniejszościowych. W szczególności zarząd nie jest uprawniony do oceny zasadności tego wniosku lub też uzależnienia zwołania nadzwyczajnego walnego zgromadzenia od swojej oceny celowości zwołania takiego zgromadzenia (por. wyrok WSA w Warszawie z 18 września 2008 r., VI SA/WA 958/08). arząd obowiązany jest zwołać walne zgromadzenie, jeżeli spełnione są wszystkie przesłanki formalne. Jeżeli zatem wniosek nie wskazuje, jakie sprawy powinny być umieszczone w porządku walnego zgromadzenia, czy nie określa proponowanego terminu walnego zgromadzenia, nie powstaje obowiązek zarządu do jego zwołania. Przesłanką formalną jest konieczność reprezentowania przez wnioskodawcę czy wnioskodawców co najmniej jednej dziesiątej kapitału zakładowego, jeśli statut nie obniżył tego wymogu. Zarząd obowiązany jest sprawdzić, czy wymóg ten jest spełniony. W przypadku akcji imiennych weryfikuje go według stanu zapisów w księdze akcyjnej. Jeżeli zaś chodzi o akcje na okaziciela, to wnioskodawcy powinni wykazać swe uprawnienie przez złożenie tych akcji w spółce na przechowanie albo poprzez dołączenie do wniosku zaświadczenia notariusza, banku lub domu maklerskiego. Akcjonariusze spółek publicznych dołączają świadectwo depozytowe.
[page_break]
Zarząd powinien w ciągu dwóch tygodni od dnia złożenia wniosku o przeprowadzenie Zgromadzenia zwołać je, a więc ogłosić konkretny termin, w którym ono się odbędzie. Czyli tego dnia Zarząd powinien bądź wysłać do wszystkich akcjonariuszy listy polecone, bądź nadać do nich pocztą kurierską przesyłki z informacją o wybranej dacie Zgromadzenia. Należy pamiętać, że taka data musi być ustalona, co najmniej na dwa tygodnie przed terminem Walnego Zgromadzenia. Bezpodstawna odmowa zwołania walnego zgromadzenia czy zwłoka w zwoływaniu może być podstawą zawieszenia odpowiedzialnych za to członków zarządu oraz podstawą innych działań wobec nich.

Mając na uwadze powyższe, należy wskazać, iż przesłankami materialnoprawnymi upoważnienia akcjonariuszy do zwołania nadzwyczajnego walnego zgromadzenia są: wystąpienie przez akcjonariuszy reprezentujących co najmniej 1/20 kapitału zakładowego z żądaniem zwołania nadzwyczajnego walnego zgromadzenia do zarządu spółki oraz nie uczynienie przez zarząd zadość temu żądaniu w terminie dwóch tygodni od jego przedstawienia. Tym samym w omawianym przypadku, akcjonariusze, którzy złożyli wniosek są uprawnieni, na podstawie art. 401§ 1 KSH do wystąpienia do sądu rejestrowego o upoważnienie ich samych do zwołania takiego Zgromadzenia. Sąd rejestrowy, stwierdziwszy spełnienie tych warunków, na wniosek akcjonariuszy może udzielić upoważnienia do zwołania akcjonariuszom występującym z żądaniem, jeżeli uzna to za uzasadnione i celowe (art. 400 par. 3 k.s.h.). Jednym z elementów ochrony praw akcjonariuszy związanych ze zwołaniem zgromadzenia z upoważnienia sądu rejestrowego jest także wyznaczenie przez ten sąd przewodniczącego tego organu (art. 400 par. 3 zd. 2 k.s.h.). Jego wskazanie gwarantować ma bezstronne przeprowadzenie zgromadzenia.

Zgromadzenie zwołane na żądanie akcjonariuszy mniejszościowych decyduje w formie uchwały, czy koszty odbycia walnego zgromadzenia ponieść ma spółka, czy też solidarnie akcjonariusze, na których żądanie walne zgromadzenie zostało zwołane. Akcjonariusze ci mogą jednak zwrócić się do sądu rejestrowego o zwolnienie z obowiązku pokrycia kosztów nałożonych uchwałą walnego zgromadzenia. Rozwiązanie to zwiększa ochronę akcjonariuszy mniejszościowych, ponieważ przed nowelizacją kodeksu spółek handlowych większość akcjonariuszy mogła obciążyć mniejszość kosztami zwołania i przeprowadzenia walnego zgromadzenia, nawet jeżeli za jego zwołaniem przemawiał interes spółki. Tym samym najlepszym rozwiązaniem jest rozstrzygnięcie kwestii dotyczącej kosztów zwołania walnego zgromadzenia już w momencie, kiedy akcjonariusze zwracają się z żądaniem zgodnie z art. 400 § 3 k.s.h.

Dodaj komentarz