Prawo do utworów stworzonych przez pracowników

Zgodnie z brzmieniem art. 12 ust. 1 Ustawy jeżeli ustawa lub umowa o pracę nie stanowią inaczej, pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, nabywa z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowe w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron. Przywołany przepis ma charakter przepisu względnie obowiązującego, co oznacza, iż w sytuacji gdy pracodawca i pracownik nie doprecyzują w umowie o pracę zasad korzystania przez pracodawcę z utworów pracowniczych, znajdują zastosowanie postanowienia art. 12 ust. 1 Ustawy. A zatem: „z uwagi na fakt, że zgodnie z art. 29 § 1 pkt 1 kodeksu pracy, umowa o pracę winna określać rodzaj pracy, czyli zakres obowiązków pracownika, zamiar nałożenia na niego obowiązku wykonywania dzieł w rozumieniu prawa autorskiego winien wynikać wprost z treści umowy. Dopiero w razie nałożenia na pracownika obowiązku wykonania utworu w rozumieniu prawa autorskiego w umowie o pracę, będzie mogło mieć zastosowanie domniemanie z art. 12 ust. 1 ustawy z 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych” tak Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 3 lipca 2009 r. (sygn. akt III SA/Wa 34/09). Podobnie orzekł Sąd Apelacyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2007 r. (sygn. akt I ACa 116/07) wskazując, iż „o ile nic innego nie wynika z ustawy lub umowy (o pracę albo umowy cywilnoprawnej), pracodawca staje się właścicielem autorskich praw majątkowych pracownika – twórcy, w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron.”

Stanowisko orzecznictwa jest również zgodne co do tego, że „jako dopuszczalne w umowach o pracę uznać trzeba postanowienia przewidujące, iż w trakcie trwania stosunku pracy autorskie prawa majątkowe do wszystkich utworów pracownika lub wszystkich utworów określonego rodzaju przechodzą na rzecz pracodawcy” – wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 20 lutego 2008 r. (sygn. akt I ACa 87/08).

Należy zatem podkreślić, iż koniecznym pozostaje (dla nabycia przez pracodawcę autorskich praw majątkowych do utworu stworzonego przez pracownika) aby stworzenie utworu nastąpiło w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, a więc fakt stworzenia dzieła przez pracownika powinien być następstwem wykonywania przez niego zadań pracowniczych określonych łączącą strony (pracodawcę i pracownika) umową o pracę.

Dodaj komentarz