Otrzymując kredyt służący sfinansowaniu budowy lub zakupu środka trwałego bardzo często pojawia się problem, w jaki sposób należy rozliczyć prowizje związane z otrzymaniem tego kredytu inwestycyjnego. Zgodnie z art. 28 ust 8 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t., jedn. Dz. U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223), cena nabycia i koszt wytworzenia środków trwałych w budowie, środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych obejmuje ogół ich kosztów poniesionych przez jednostkę za okres budowy, montażu, przystosowania i ulepszenia, do dnia bilansowego lub przyjęcia do używania, w tym również koszt obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu ich finansowania i związane z nimi różnice kursowe, pomniejszony o przychody z tego tytułu.
Oznacza to, że należy cenę nabycia lub koszt wytworzenia podwyższyć o wartość prowizji i odsetek naliczonych do dnia oddania składnika aktywów trwałych do użytkowania.
I tu należy kierować się w prawie bilansowym zasadą istotności ( art. 8 ust 1 uor) oraz zasadą współmierności przychodów i kosztów ( art. 6 ust 2 uor). Zgodnie z zasadą współmierności, powinno się prowizje przypisać do wszystkich okresów sprawozdawczych, na jakie został udzielony kredyt inwestycyjny. Przypisanie takie może zostać dokonane za pomocą efektywnej stopy procentowej albo w sposób uproszczony – za pomocą metody liniowej. Wtedy ta cześć prowizji, która dotyczy czasu budowy lub przystosowywania środka trwałego do użytkowania będzie zwiększała jego wartość początkową. Po oddaniu środka trwałego do użytkowania pozostała cześć prowizji w kolejnych okresach sprawozdawczych sukcesywnie będzie odnoszona w ciężar kosztów finansowych.
Czasami jednak można zrezygnować z rozliczania w czasie prowizji. Jeśli kwota jest nieistotna z punktu widzenia sprawozdania finansowego oraz wartości środka trwałego można zastosować uproszczenie i całą wartość prowizji przypisać do wartości środka trwałego. Najczęściej z takim rozwiązaniem można spotkać się, kiedy kwota prowizji jest niewielka, okres, na jaki został udzielony kredyt krótki albo czas dostosowywania środka trwałego do użytkowania długi. Takie ujęcie jest możliwe do zastosowania pod warunkiem, że nie wpłynie na zniekształcenie obrazu sytuacji finansowej i majątkowej podmiotu.
I tu należy kierować się w prawie bilansowym zasadą istotności ( art. 8 ust 1 uor) oraz zasadą współmierności przychodów i kosztów ( art. 6 ust 2 uor). Zgodnie z zasadą współmierności, powinno się prowizje przypisać do wszystkich okresów sprawozdawczych, na jakie został udzielony kredyt inwestycyjny. Przypisanie takie może zostać dokonane za pomocą efektywnej stopy procentowej albo w sposób uproszczony – za pomocą metody liniowej. Wtedy ta cześć prowizji, która dotyczy czasu budowy lub przystosowywania środka trwałego do użytkowania będzie zwiększała jego wartość początkową. Po oddaniu środka trwałego do użytkowania pozostała cześć prowizji w kolejnych okresach sprawozdawczych sukcesywnie będzie odnoszona w ciężar kosztów finansowych.
Czasami jednak można zrezygnować z rozliczania w czasie prowizji. Jeśli kwota jest nieistotna z punktu widzenia sprawozdania finansowego oraz wartości środka trwałego można zastosować uproszczenie i całą wartość prowizji przypisać do wartości środka trwałego. Najczęściej z takim rozwiązaniem można spotkać się, kiedy kwota prowizji jest niewielka, okres, na jaki został udzielony kredyt krótki albo czas dostosowywania środka trwałego do użytkowania długi. Takie ujęcie jest możliwe do zastosowania pod warunkiem, że nie wpłynie na zniekształcenie obrazu sytuacji finansowej i majątkowej podmiotu.
Decyzja o sposobie ujęcia prowizji – rozliczanie w czasie czy jednorazowe podwyższenie wartości środka trwałego musi wynikać z zasad rachunkowości przyjętych w ramach polityki rachunkowości stosowanej w danej jednostce.
Podstawa prawna
Art. 6 ust 2, art. 8 ust 1, art. 28 ust 8 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t., jedn. Dz. U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223)