1) orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, lub
2) decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
3) orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.
Odliczenia może również dokonana osoba, która posiada orzeczenie o niepełnosprawności (o zaliczeniu do jednej z trzech grup inwalidztwa) wydane przez właściwy organ na podstawie odrębnych przepisów obowiązujących do dnia 31 sierpnia 1997 r.
| Dawny system orzecznictwa | OBECNY SYSTEM ORZECZNICTWA (od dnia 1 września 1997 r.) |
|
| orzeczenie komisji lekarskiej ds. inwalidztwa i zatrudnienia | orzeczenie lekarza orzecznika ZUS | orzeczenie powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności |
| I grupa inwalidzka | całkowita niezdolność do pracy oraz samodzielnej egzystencji | znaczny stopień niepełnosprawności |
| II grupa inwalidzka | całkowita niezdolność do pracy | umiarkowany stopień niepełnosprawności |
| III grupa inwalidzka | częściowa niezdolność do pracy lub celowość przekwalifikowania zawodowego | lekki stopień niepełnosprawności |
Osoba niepełnosprawna z udokumentowanym stopniem niepełnosprawności może w zeznaniu rocznym dokonać pomniejszenia osiągniętego dochodu o kwoty wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych poniesionych w danym roku podatkowym. Ponadto, z ulgi tej może skorzystać również podatnik, na którego utrzymaniu pozostają osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe. Pod warunkiem jednak, iż dochody wymienionych osób niepełnosprawnych nie przekraczają w roku podatkowym kwoty 9.120 zł.
Ustawa o PIT przewiduje zamknięty katalog wydatków uprawniających osobę niepełnosprawną do dokonania odliczenia. Wśród wydatków dających prawo do pomniejszenia osiągniętego dochodu należy wskazać:
1. wydatki na adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
2. wydatki na przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
3. wydatki na zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego,
4. wydatki na zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
5. odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym,
6. odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne,
7. opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa, w kwocie nie przekraczającej w roku podatkowym 2.280 zł,
8. wydatki na utrzymanie przez osoby niewidome, wymienionych w punkcie 7, psa przewodnika – w wysokości nie przekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.
9. wydatki na opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa,
10. wydatki na opłacenie tłumacza języka migowego,
11. wydatki na kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25 roku życia,
12. wydatki na leki – w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo),
13. wydatki na odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne:
– osoby niepełnosprawnej – karetką transportu sanitarnego,
– osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 – również innymi środkami transportu niż karetka transportu sanitarnego,
14. używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne – w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł,
15. odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem:
– na turnusie rehabilitacyjnym,
– w zakładach lecznictwa uzdrowiskowego, rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych,
– na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży, które nie ukończyły 25 roku życia.
Ilekroć ustawodawca w katalogu wydatków umożliwiających skorzystanie z ulgi podatkowej posługuje się kategoriami I i II grupy inwalidztwa (patrz wyżej tabelka) należy przez to rozumieć osoby niepełnosprawne, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono bądź całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji bądź znaczny stopień niepełnosprawności (dawna I grupa inwalidztwa) oraz odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono: całkowitą niezdolność do pracy albo umiarkowany stopień niepełnosprawności (dawna II grupa inwalidztwa).
Wydatki na cele rehabilitacyjne podlegają odliczeniu od dochodu tylko i wyłącznie w przypadku, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych środków, odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych środków lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.
Wysokość wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie, z wyjątkiem wydatków, dla których określona jest w ustawie o PIT maksymalna kwota ulgi. Osoba niepełnosprawna korzystająca z ulgi zobowiązana jest do przechowywania dokumentów na podstawie których dokonała obliczenia do czasu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Wynosi on 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.
Do skorzystania z ulgi rehabilitacyjne konieczne jest samodzielne złożenie zeznania podatkowego PIT (wraz z PIT/O).
Podstawa prawna: art. 26 ust. 1 punkt 6 w związku z ust. 7-7g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z 26 lipca 1991 r. (tekst jednolity z 31 stycznia 2002 Dz.U. nr 14 poz. 176); ustawa z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 1997 r. Nr 123, poz. 776, ze. zm.);
