Value Based Management to wprowadzanie systemowego, spójnego i kompleksowego procesu rozpoznawania i tworzenia wartości firmy. To wykorzystywanie wszystkich dostępnych czynników – tzw. dźwigni wartości – od rozszerzania obszaru biznesu, ekspansji, przez poprawę konkurencyjności, wzrost efektywności operacyjnej czy organizacyjnej, do właściwej alokacji i strukturyzacji kapitału. To równocześnie sięganie do wsparcia informatycznego i wprowadzanie monitorowania rezultatów, wprowadzanie zasad odpowiedzialności za wartość i budowę wartości w firmie. Ostatecznie, to wprowadzenie nowej kultury zarządzania, w której tworzenie wartości jest stałym elementem aktywności kadry menedżerskiej, a nie okresowym przedmiotem zainteresowania. Dopiero bowiem stworzenie trwałego mechanizmu może zapewnić równie trwały wzrost wartości firmy.
Kompleksowość podejścia VBM – zarządzania opartego na wartości – polega również na tym, że konsekwencją poszukiwania i uruchamiania kolejnych dźwigni wartości – przy stałym zachowaniu punktu skupienia uwagi na wartości – jest sukcesywna optymalizacja większości aktywności biznesowych. Inaczej mówiąc, to podejście 2 w 1 – tworzymy wartość i poprawiamy firmę.
Nasuwa się zasadnicze pytanie: jak wdrożyć VBM? Właściwe wprowadzenie VBM nie jest łatwe, a efekty są widoczne najczęściej w długim terminie, a proces nie kończy się po skutecznym starcie, ale wymaga ciągłego monitorowania i ulepszania. Mimo to dobry start ma kluczowe znaczenie.
W podejściu VBM kluczowe jest właściwe rozpoznanie czynników tworzących wartość firmy. Czynniki te można podzielić na trzy generalne grupy tzn. czynniki wzrostu biznesu, czynniki efektywności oraz czynniki kapitałowe. Rozwój nowego biznesu, rozwój nowych produktów, czyli generalnie rozszerzanie obszaru biznesu to pierwszy poziom czynników wzrostu.
Drugi związany jest z poprawą konkurencyjności tzn. z poprawą / wzmocnieniem relacji z klientami, wzmocnieniem pozycji rynkowej i poprawą / zmianą wartości oferty (np. poprzez poprawę jakości produktów). Spoglądając na efektywność firmy należy zwrócić uwagę na efektywność operacyjną oraz efektywność organizacyjną. W obszarze operacyjnym można rozpoznać grupy czynników odpowiedzialne za modelowanie łańcucha wartości, redukcję kosztów / aktywności, efektywne zarządzanie aktywami. Przykładem mogą tu być decyzje odnośnie innowacji i usprawnień lub jakości zarządzania kapitałem obrotowym. Z kolei dla efektywności organizacyjnej główną rolę odgrywa zdolność tworzenia strategii opartych na wartości oraz zdolność do jej wdrażania.
Trzecia grupa czynników, które tworzą wartość firmy jest związana z kapitałem, a dokładniej z jego alokacją, strukturą i profilem ryzyka. Na szczególną uwagę zasługuje tutaj racjonalizacja jednostek biznesowych oraz alokacja kapitału do optymalnych zadań, odpowiedni dobór struktury finansowania i kontrola tej struktury. Bardzo ważne jest także właściwe podejście do płynności, ryzyka finansowego, kursowego i ich monitoringu i zarządzania.
VBM pozwala trwale, długoterminowo podnosić wartość firmy w wymierny sposób. VBM wymaga dużego nakładu pracy, jednak efekty, czyli zwiększenie wartości biznesu czynią podejście VBM wartym polecenia wielu przedsiębiorcom.