Dlatego też istotne jest przeanalizowanie najczęściej popełnianych błędów przy jego tworzeniu, gdyż nieprawidłowo sporządzony rachunek zysków i strat staje się podstawą do mylnych analiz i przyszłych prognoz jednostki.

Błędy popełniane przy sporządzaniu rachunku zysków i strat możemy podzielić na błędy mające wpływ na wielkość wyniku finansowego, jak i te które nie mają takiego wpływu, a które  można określić mianem błędów prezentacyjnych.

Do pierwszej kategorii błędów, czyli tych mających wpływ na wielkość wyniku finansowego, możemy zaliczyć zdarzenia, które naruszają nadrzędne zasady rachunkowości, a mianowicie zasadę współmierności przychodów i kosztów, zasadę memoriału oraz zasadę ostrożności.

Zasada współmierności przychodów i kosztów mówi, że w danym okresie na wynik finansowy wpływają zrealizowane w tym okresie przychody i odpowiadające im koszty. Zatem koszty, które nie są związane z przychodami uzyskanymi w danym roku, nie powinny być ujmowane w rachunku wyników.

Zgodnie zaś z zasadą memoriału w rachunku wyników ujmuje się wszystkie operacje gospodarcze dotyczące danego roku, niezależnie od tego czy zostały zapłacone czy nie. Ma to miejsce najczęściej w sytuacji zaksięgowania faktury sprzedaży w danym okresie, mimo, że zapłata nastąpi dopiero w następnym okresie sprawozdawczym. Z niedotrzymaniem zasady memoriału wiąże się często popełniany przez jednostki błąd, polegający na nie uwzględnieniu w wyniku finansowym zamykanego okresu korekt sprzedaży dokonanych już po dniu bilansowym, a dotyczących transakcji dokonanych przed tym dniem.

Pewnym odstępstwem od dwóch powyższych metod jest zasada ostrożności, która wynika z art. 7 ust. 1 Ustawy o rachunkowości, a która mówi, iż należy w wyniku finansowym ujmować bez względu na wysokość wszelkie zmniejszenia wartości użytkowej lub handlowej składników aktywów, w tym również dokonywane w postaci odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych, wyłącznie niewątpliwe pozostałe przychody operacyjne i zyski nadzwyczajne, wszystkie poniesione pozostałe koszty operacyjne i straty nadzwyczajne, rezerwy na znane jednostce ryzyko, grożące straty oraz skutki innych zdarzeń.

Z zasady ostrożności wynika np. ujmowanie odpisów aktualizujących należności, zapasy, które często trudno jest powiązać z konkretnymi przychodami, (czyli z zasadą współmierności przychodów i kosztów). Podobnie, pewne odstępstwo od zasady memoriału, przy jednoczesnym zachowaniu zasady ostrożności, ma miejsce w przypadku ujmowania tylko niewątpliwych pozostałych przychodów operacyjnych, zysków nadzwyczajnych, poniesionych pozostałych kosztów operacyjnych oraz strat nadzwyczajnych.

Dla prawidłowo sporządzonego rachunku zysków i strat winny być zachowane wszystkie wyżej opisane zasady.
Często popełnianym błędem również mającym wpływ na wynik finansowy jest podatek bieżący oraz podatek odroczony. Przy podatku bieżącym szczególne znaczenie ma prawidłowa kwalifikacja przychodów i kosztów pod względem podatkowym, natomiast jeżeli chodzi o podatek odroczony to często popełnianym błędem jest brak naliczania aktywa i rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego przez jednostki będące podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych, pomimo ustawowego obowiązku ich tworzenia.

zobacz również:

• Najczęściej popełniane błędy przy sporządzaniu rachunku zysków i strat – błędy wynikające z naruszenia zasad rachunkowości, część 1
• Najczęściej popełniane błędy przy sporządzaniu rachunku zysków i strat – błędy prezentacyjne, część 2