Po drugie sąd powszechny może wydać zarządzenie tymczasowe w celu zabezpieczenia roszczenia, którego dochodzić można przed sądem polubownym i wydaje je, jeżeli zajdą ku temu przesłanki określone w art. 730 KPC.

Z charakteru postępowania przed sądem polubownym wynika, iż postanowienie o zabezpieczeniu roszczenia może być wydane jedynie na wniosek strony, który może być zgłoszony przed wszczęciem, przy wszczęciu a także w trakcie postępowania polubownego. Wydając postanowienie uwzględniające wniosek o zabezpieczenie roszczenia złożony przed wszczęciem postępowania polubownego, sąd powszechny wyznacza wierzycielowi termin najdalej dwutygodniowy na wytoczenie powództwa przed sądem polubownym, pod wstępnym warunkiem, iż istnieje ważny zapis na sąd polubowny, rozpatrując ponadto istnienie przesłanek zawartych w przepisach art. 730 i n. KPC. Termin dwutygodniowy może być jednak przez wierzyciela niedotrzymany z uwagi na okoliczności od niego niezależne. Może powstać szereg trudności ze zorganizowaniem sądu polubownego, w związku z tym, jak twierdzi K. Potrzobowski i W. Żywiecki, wierzyciel zachowa termin, „jeżeli złoży pozew przeznaczony dla sądu polubownego tymczasowo w sądzie powszechnym z zastrzeżeniem, że pozew ma być niezwłocznie przekazany sądowi polubownemu po jego ukonstytuowaniu się”.¹ Stanowisko to wydaje się nadal aktualne na gruncie obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa.

Właściwym do wydania postanowienia w sprawie zabezpieczenia roszczenia jest sąd powszechny, który byłby właściwy do rozpoznania sprawy w pierwszej instancji, gdyby nie była ona przekazana pod właściwość sądu polubownego (art. 1158 KPC). Może to być zarówno sąd rejonowy jak i sąd okręgowy, w zależności od przepisów regulujących właściwość rzeczową sądu (art. 16 – 18 KPC). Natomiast odnośnie właściwości miejscowej takiego sądu, mają tu zastosowanie art. 27 – 30 KPC. W przypadku, gdy wniosek jest składany w trakcie toczącego się już postępowania polubownego wierzyciel może jednocześnie wnieść o zażądanie przez sąd powszechny akt sądu polubownego do wglądu, w celu wykazania, iż jego wniosek jest zasadny, sąd powszechny nie ma obowiązku zażądać akt tych z urzędu, gdyż do wierzyciela należy wykazanie zasadności wniosku. Natomiast, gdy wniosek o zabezpieczenia roszczenia zostanie wniesiony przez wszczęciem postępowania polubownego wierzyciel powinien załączyć do wniosku wszelkie dokumenty na potwierdzenie zasadności jego roszczenia.

1) K. Potrzobowski, W. Żywiecki, Sąd polubowny (art. 695 – 715 k.p.c.), Skrypt ZPP nr 62, Katowice 1965/66 rok, s 57.