Rozliczanie strat w specjalnych strefach ekonomicznych

Wielu inwestorów pozostaje zaskoczonych stanowiskiem polskich władz i postrzega tę sytuację jako dyskryminującą i sprzeczną z początkowymi deklaracjami oraz rozumieniem prawa.

Przykład:
Spółka działająca na terenie SSE ponosiła w latach 2003-2005 stratę z działalności strefowej w wysokości 500 tys. zł. rocznie. W 2006 r. osiągnęła z tytułu działalności strefowej dochód w wysokości 1 mln zł. Zakładając, iż spółka nie może kompensować straty strefowej wielkość dochodu strefowego pozostaje bez zmian. Przyjmując, że spółka ma prawo rozliczenia straty strefowej z dochodem strefowym, dochód strefowy zostanie pomniejszony (maksymalnie dochód strefowy mógłby być w  2006 r. pomniejszony o 750 tys. zł).

Niekorzystny wyrok WSA we Wrocławiu z 13.12.2007 r. (I SA/Wr 1532/07)

WSA we Wrocławiu stanął na stanowisku zakazu kompensacji straty strefowej z dochodem strefowym dla przedsiębiorcy, który uzyskał zezwolenie wydane po 1.01.2001 r. Na wstępie WSA wskazał na art. 12 ustawy o SSE, który przewiduje zwolnienie podatkowe dla firm działających w SSE na podstawie zezwolenia, na zasadach określonych w ustawach o CIT i PIT. Sąd wskazał na istotny w tej sprawie § 5 ust. 1 i 2 rozporządzenia w sprawie wałbrzyskiej SSE, który dotyczy terminu rozpoczęcia zwolnienia jak i stanowi, że zwolnienie przysługuje aż do wyczerpania dopuszczalnej pomocy regionalnej. Następnie WSA pominął głębszą analizę specyfiki zwolnienia strefowego i skoncentrował się na analizie przepisów ustawy o CIT.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o CIT wolne od podatku są dochody uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie SSE na podstawie zezwolenia.
WSA powołując się na przepisy ustawy o CIT wskazał, iż przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania oraz straty podatkowej nie uwzględnia się przychodów i kosztów uzyskania przychodów ze źródeł przychodów, jeżeli dochody z tych źródeł nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym albo są wolne od podatku.
Sąd uznał, iż strata poniesiona w okresie zwolnienia podatkowego w SSE jest stratą bilansową w znaczeniu ekonomicznym z tytułu ponoszenia przez podatnika ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej, a nie stratą w rozumieniu ustawy o CIT.

Zasadność rozliczenia straty strefowej

Warto wskazać, iż Sąd położył nacisk na analizę przepisów ustawy o CIT. Jest to oczywiście konieczne, jako że przepisy strefowe nie regulują tychże kwestii i odwołują się do ustawy podatkowej. Czy jednak Sąd nie dokonał zbyt pobieżnej analizy przepisów strefowych przechodząc niemalże od razu do analizy regulacji ustawy o CIT?

Zwolnienie dochodów uzyskiwanych przez przedsiębiorców z działalności strefowej nie jest typowym zwolnieniem przedmiotowym, określonym ze względu na źródło dochodów objętych zwolnieniem. Powyższe zwolnienie nie ma charakteru bezwzględnego, a jego wielkość jest limitowana przez dopuszczalny poziom pomocy publicznej, który z kolei jest funkcją poniesionych przez przedsiębiorcę kwalifikowanych wydatków inwestycyjnych.

Można przyjąć, iż w pewnym sensie dochód uzyskiwany z tytułu działalności strefowej podlega opodatkowaniu i jest kalkulowany na zasadach ogólnych, jednak do momentu przekroczenia określonego limitu kwotowego, podlega warunkowemu zwolnieniu z opodatkowania.

Równie dobrze można by negować odliczanie kosztów…

[page_break]Akceptując argumentację WSA, można by równie dobrze uznać, iż przedsiębiorca działający w SSE w ogóle nie może uwzględniać żadnych kosztów podatkowych, skoro źródło przychodu jest zwolnione z podatku. Do tej pory jednak nikt nie posunął się do takiej skrajności. Należy zauważyć, iż strata podatkowa nie różni się co do istoty od kosztów podatkowych – jest jedynie efektem sytuacji, w której takie koszty przewyższają przychody, a zatem stanowi specjalną formę kosztów.

Dyskryminacja przedsiębiorców w SSE?

W sytuacji, w której aktywo podatkowe z tytułu straty podatkowej byłoby większe niż aktywo podatkowe z tytułu zwolnienia prowadziłoby do logicznie błędnej sytuacji, w której przyznanie rzekomej pomocy powoduje, iż podatnik jest w gorszej sytuacji niż przed przyznaniem pomocy.

Nieuwzględnienie straty poniesionej w związku z działalnością w SSE jest sprzeczne z definicją i istotą pomocy publicznej, w szczególności z dodatkowym charakterem zwolnienia strefowego.

Wrocław tyglem problemów

Oceniając problem z perspektywy czasu zauważmy, iż zagadnienie zostało ostatnio uwypuklone w ośrodku wrocławskim, w którym w 2006 r. Dolnośląski Urząd Skarbowy wydał kilka korzystnych interpretacji, pomimo jednolitej niekorzystnej linii interpretacyjnej w całym kraju. Skutkiem późniejszego dostrzeżenia nowatorskiego ale słusznego podejścia wrocławskiego ośrodka toczą się obecnie sprawy zarówno przed NSA jak i kolejne przed wrocławskim WSA.

[page_break]

Jedna myśl na temat “Rozliczanie strat w specjalnych strefach ekonomicznych”

  1. Jeżeli dostawca wystawia noty raz uznaniową a raz obciążeniową, jak powinno się je zaksięgować w przypadku, gdy nie prowadzona jest ewidencja obrotu opakowaniami zwrotnymi?

    Kaucje także te dotyczące opakowań zwrotnych np. butelek, stanowią swego rodzaju zabezpieczenie.
    Dlatego też pobranie w momencie sprzedaży towaru, kaucji zwrotnej nie podlega podatkowi VAT. Jednak w sytuacji gdy kupujący nie zwróci opakowania kaucja ta stanie się zapłatą za to opakowanie i będzie podlegała opodatkowaniu.

    W przepisach rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie m.in. wystawiania faktur został uregulowany obrót opakowaniami zwrotnymi dokonywany pomiędzy podmiotami gospodarczymi. Wynika z nich, że jeżeli podatnik sprzedał towar w opakowaniu zwrotnym, pobierając lub określając w umowie za to opakowanie kaucję, wartości opakowania nie uwzględnia się w treści faktury dokumentującej sprzedaż. Jeśli opakowanie nie zostanie zwrócone, fakturę dokumentującą kwotę należności z tytułu niezwrócenia przez odbiorcę opakowania wystawia się nie później niż 7. dnia po dniu, w którym umowa przewidywała jego zwrot. Jednak gdy w umowie nie podano terminu zwrotu, fakturę wystawia się nie później niż 60. dnia od dnia wydania opakowań.
    Uwaga

    Przepisy o VAT nie nakładają na sprzedawcę obowiązku wystawiania faktur VAT osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej Oznacza to, że obowiązek wystawienia faktury dotyczy tylko transakcji przeprowadzanych pomiędzy podmiotami gospodarczymi. W przypadku braku zwrotu opakowań wydanych osobom fizycznym należy mimo braku wystawienia faktury VAT opodatkować kaucje.

    Jeśli jednostka jest obciążana kwota kaucji z tytułu opakowań zwrotnych to niezależnie od tego czy to obciążenie jest udokumentowane nota obciążeniową, nota uznaniową czy wartość opakowań znajduje się, jako informacja dodatkowa na fakturze VAT zapłaconą przez jednostkę kaucję ujmuje się w księgach rachunkowych (na podstawie dowodu wpłaty), zapisem:
    • Wn Pozostałe rozrachunki – Kaucja – Konto imienne dostawcy towaru w opakowaniach zwrotnych,
    • Ma Kasa lub Rachunek bieżący.

    Ponadto przekazane jednostce za kaucją opakowania zwrotne (tutaj: butelki) mogą zostać objęte ewidencją bilansową. Ujmuje się je w kwocie zapłaconej kaucji (równej cenie zakupu brutto) – wraz z nabytymi w nich towarami – po stronie debetowej konta Towary w korespondencji z przeznaczonym do tego celu kontem Odchylenia od cen ewidencyjnych opakowań. Odbywa się to, więc zapisem:
    • – Wn Towary,
    • – Ma Odchylenia od cen ewidencyjnych opakowań.
    Zapisem odwrotnym
    • – Wn Odchylenia od cen ewidencyjnych opakowań
    • – Ma Towary,
    Księgowany jest natomiast późniejszy zwrot tych opakowań ich właścicielowi (sprzedawcy – dostawcy).

    Towarzyszący zwrotowi opakowań ewentualny zwrot wpłaconej wcześniej kaucji księgowany będzie natomiast zapisem:
    • – Wn Kasa lub Rachunek bieżący,
    • – Ma Pozostałe rozrachunki Kaucja – Konto imienne dostawcy towaru w opakowaniach zwrotnych.
    Jeżeli opakowania zwrotne (tutaj: butelki) nie zostaną z dostawcą rozliczone, to na dzień bilansowy saldo kredytowe konta Odchylenia od cen ewidencyjnych opakowań (traktowane, jako odchylenie od cen ewidencyjnych kaucjonowanych opakowań obcych), skoryguje do zera wartość zapasu tych opakowań, figurującą po stronie debetowej konta Towary, skutkiem, czego opakowania te nie zostaną w ogóle wykazane w aktywach bilansu.

    Podstawa prawna

    Par 16 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28.11.2008 R. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2008 r. nr 212, poz. 1337)

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *