Ryzyko w działalności jednostek sektora finansów publicznych

W działalności gospodarczej ryzyko raczej należy rozumieć jako zdarzenie lub szereg zdarzeń oddziaływujących negatywnie na sytuację podmiotu, choć nie można wykluczyć sytuacji, gdy ryzyko staje się dodatkową „szansą”, z której podmiot może a nie koniecznie musi skorzystać, za przykład może posłużyć korzystne kształtowanie się kursów walutowych lub stóp procentowych. Jednak w przypadku jednostek sektora finansów publicznych ryzyko najczęściej rozpatrywane jest jako zagrożenie realizacji ich podstawowych zadań. Niniejszy artykuł jest pierwszym w cyklu poświęconym zasadom ograniczania ryzyka w działalności JSFP.

Najczęstszym i najbardziej dotkliwym rodzajem ryzyka jest ryzyko kredytowe. Ryzyko kredytowe rozumiane w szczególny sposób jako potencjalna strata z tytułu braku spływu należności towarzyszy bardzo często jednostkom sektora finansów publicznych. Dodatkowo w przypadku JSFP należy zwrócić uwagę na ryzyko utraty płynności. Ryzyko utraty zdolności terminowego regulowania zobowiązań wobec jednych i zaspokajania oczekiwań wobec podmiotów oczekujących na przelew środków pieniężnych niezbędnych na statutową działalność. Doświadczenia ostatnich lat pokazują, że najczęstszym powodem problemów finansowych wielu podmiotów gospodarczych jest nieściągalność należności. Zagrożenie utraty płynności z tytułu braku wpływu należnych środków jest jednak znacznie mniejsze niż w przypadku „typowych” podmiotów gospodarczych. W przypadku jednostek budżetowych jednak ryzyko kredytowe nie jest największym zagrożeniem ich funkcjonowania. Należy jednak pamiętać, że jednostki budżetowe nie mogą zostać postawione w stan upadłości co oznacza, że ostatecznie wszystkie zaciągnięte przez nie zobowiązania zostaną przejęte przez jednostki założycielskie.

Najpoważniejszym zagrożeniem w działalności jednostek sektora finansów publicznych są dwa rodzaje ryzyka. Pierwszy z nich to ryzyko operacyjne to ryzyko techniczno-organizacyjne, które obejmuje m.in.: doświadczenie i kwalifikacje zatrudnionego personelu, zasady funkcjonowania poszczególnych wydziałów oraz zasady współdziałania między nimi. Drugi rodzaj ryzyka przez niektórych badaczy uznawany z element ryzyka operacyjnego to ryzyko prawne. Ryzyko prawne można zdefiniować jako prawdopodobieństwo poniesienia strat materialnych i niematerialnych, powstające na skutek błędnego opracowania lub uchwalenia regulacji prawnych. W najbliższych artykułach cyklu zaprezentowane zostaną opisywane powyżej rodzaje ryzyka i zasady ich ograniczania.

Podstawa prawna:
Ustawa z 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości

zobacz również:

Dodaj komentarz