Notarialny Rejestr Testamentów zawierać będzie wyłącznie potwierdzenie, że dana osoba sporządziła lub zdeponowała testament w konkretnej kancelarii notarialnej. Za życia testatora nikt nie będzie mógł sprawdzić, czy sporządził on testament. Stanie się to możliwe dopiero po jego śmierci – po okazaniu aktu zgonu. Rejestr prowadzony będzie elektronicznie, ale dostęp do niego wymagać będzie pośrednictwa notariusza. Aby sprawdzić, czy został zarejestrowany testament zmarłego, wystarczy pójść do dowolnej kancelarii notarialnej. Kto może zarejestrować testament? Każdy, kto sporządza testament. Nie ma znaczenia jego miejsce zamieszkania, ani obywatelstwo.
Dzięki zgodności NORT z zasadami konwencji bazylejskiej możliwa będzie wymiana danych z systemami w innych krajach, zrzeszonymi w Europejskim Stowarzyszeniu Rejestrów Testamentów (ARERT).
czy rejestrowanie testamentu będzie obowiązkowe?
Nie. Niezarejestrowany testament jest tak samo ważny jak zarejestrowany. W NORT będzie jednak można rejestrować takie testamenty, za których odnalezienie notariat jest w stanie przyjąć odpowiedzialność, a zatem przede wszystkim testamenty notarialne. Testament własnoręczny również będzie można zarejestrować – o ile jednocześnie pozostawi się jego oryginał w notarialnym depozycie.
Zarejestrowanie testamentu jest całkowicie bezpłatne. Płatne będzie natomiast wyszukiwanie informacji o zarejestrowanym testamencie.
Dostęp do systemu mają wyłącznie notariusze. Tylko oni mogą rejestrować testamenty i wyłącznie za ich pośrednictwem można uzyskać, po przedstawieniu dowodu śmierci testatora, listę testamentów sporządzonych przez zmarłego albo stwierdzenie, że żaden jego testament nie został zarejestrowany.
– Wykonywanie zawodu notariusza stale cieszy się dużym zainteresowaniem i prestiżem. Choćby w tym roku do egzaminów na aplikację notarialną przystąpiło ponad 1100 osób. Zainteresowanie to wiąże się zapewne z faktem, iż wykonywanie zawodu notariusza niesie za sobą nie tylko prestiż, ale i walory finansowe – powiedział Minister Sprawiedliwości. – W I półroczu 2011 r. liczba aktów notarialnych wyniosła 746 595. W niedalekiej przyszłości – jeśli Prezydent podpisze uchwaloną w ostatnim czasie przez Sejm ustawę o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego – możemy spodziewać się wzrostu liczby aktów prawnych. A to dlatego, że ustawa ta wprowadza ustawową definicję umowy deweloperskiej oraz zasadę, że umowa ta ma być zawierana w formie aktu notarialnego. Wejście w życie tych przepisów zapewne wpłynie na zwiększenie liczby aktów – dodał Krzysztof Kwiatkowski.
MS/red.