Swoboda zawierania umów pozwala na tzw. swobodne kontraktowanie działalności gospodarczej. Nie oznacza ten fakt jednak, że umowa o takiej nazwie nie funkcjonuje w polskiej działalności gospodarczej. Sponsoring definiowany jest często jako odpłatne świadczenie wykonywane przez sponsora, najczęściej będącego podmiotem gospodarczym, na rzecz innego podmiotu, zwanego sponsorowanym, w zamian za co sponsorowany zobowiązany jest do reklamowania, promowania sponsora lub jego produktów, towarów lub usług, informowania o samym sponsorze. Sponsoring w taki sposób był definiowany w wielu wyrokach, gdzie jednym z nich może być I SA/Ka 1713/00 [Biuletyn Skarbowy 2003, nr 2]. Przykładem takim może być zorganizowanie konferencji naukowej przez instytucję edukacyjną, na którą środki przekazuje sponsor, a sponsorowany reklamuje sponsora na banerach i stojących ekspozycjach reklamowych podczas trwania konferencji, niejednokrotnie go wymieniając publicznie. Wszystko zostaje udokumentowane na trwałych nośnikach danych na przykład płytach CD lub kamerze TV lub aparatem fotograficznym. Najczęstszą formą sponsoringu jest przekazywanie pieniędzy na cele statutowe firmy. Sponsoring ma również inne formy, jak na przykład:
– puchary dla wygranego w konkursie,
– sprzęt dla przedszkoli, szkół, szkół wyższych dla realizacji celów statutowych,
– sprzęt dla jednostek medycznych na przykład szpitali,
– materiały budowlane dla powodzian.
Czasami wykonanie usług stanowi o tym, iż będzie się podlegać ustawie o VAT. Przykładem może być następujący wyrok, oparty o starą ustawę ale przystający do dzisiejszych regulacji. I SA/Ka 1713/00 wyrok NSA 2002.02.20 w Katowicach [Publ. Biuletyn Skarbowy 2003/2/26]: „Treść art. 54 ust. 1 ustawy z 1993 r. o VAT w pewnym sensie znosi zatem znaczenie tego fragmentu art. 4 pkt 1 i 2, który do klasyfikacji się odwołuje. Istotne znaczenie ma pierwsza część art. 4 pkt 1, która wskazuje, że towarami są rzeczy ruchome, wszelkie postacie energii, budynki, budowle i ich części. Zamieszczenie towaru i usługi w klasyfikacji niewątpliwie rozstrzyga o objęciu obrotu nimi opodatkowaniem. Nie oznacza to jednak, że czynności dotyczące towarów i usług niewymienionych w klasyfikacjach są wolne od podatku. W tych przypadkach decydująca jest odpowiedź na pytanie, czy konkretny przedmiot stanowi towar (jest rzeczą ruchomą, energią itd.) oraz czy konkretne odpłatne działanie (aktywność) podmiotu może być zakwalifikowane jako usługa według potocznego rozumienia tego słowa. Nie ulega najmniejszej wątpliwości, że umowa sponsoringu polegająca na odpłatnym umieszczeniu reklam na koszulkach zawodników jest usługą w rozumieniu ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.). Usługi te zgodnie z art. 18 ust. 1 cytowanej ustawy podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki 22%.”. Na gruncie VAT klasyfikacja czynności wykonywanej przez sponsora uzależniona jest od przedmiotu świadczenia. Gdy sponsor przekazuje sponsorowanemu pieniądze, wówczas czynność ta w ogóle nie podlega opodatkowaniu VAT. O takiej klasyfikacji decyduje fakt, że zgodnie z dyspozycją przepisu art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) – u.p.t.u. pieniądze nie są towarem, zatem ich przekazanie nie stanowi dostawy na płaszczyźnie podatku od towarów i usług, bo przecież dostawa to przekazanie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W przypadku gdy sponsor, na podstawie umowy sponsoringu, dokonuje na rzecz sponsorowanego dostawy towarów lub świadczy usługę, wówczas czynność ta rodzi określone skutki na gruncie VAT: podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i musi być traktowana w dokładnie taki sam sposób jak „zwykła” sprzedaż, a została sklasyfikowana jako PKWiU 74.40.13-00 „Usługi reklamowe, pozostałe”, a moment powstania obowiązku podatkowego, stawka VAT, sposób dokumentowania są dokładnie takie same, jak przy sprzedaży dokonywanej w ramach prowadzonego przedsiębiorstwa podatnika. Dokumentowanie tego typu zdarzeń powinno być fakturą, a nie fakturą wewnętrzną.
– puchary dla wygranego w konkursie,
– sprzęt dla przedszkoli, szkół, szkół wyższych dla realizacji celów statutowych,
– sprzęt dla jednostek medycznych na przykład szpitali,
– materiały budowlane dla powodzian.
Czasami wykonanie usług stanowi o tym, iż będzie się podlegać ustawie o VAT. Przykładem może być następujący wyrok, oparty o starą ustawę ale przystający do dzisiejszych regulacji. I SA/Ka 1713/00 wyrok NSA 2002.02.20 w Katowicach [Publ. Biuletyn Skarbowy 2003/2/26]: „Treść art. 54 ust. 1 ustawy z 1993 r. o VAT w pewnym sensie znosi zatem znaczenie tego fragmentu art. 4 pkt 1 i 2, który do klasyfikacji się odwołuje. Istotne znaczenie ma pierwsza część art. 4 pkt 1, która wskazuje, że towarami są rzeczy ruchome, wszelkie postacie energii, budynki, budowle i ich części. Zamieszczenie towaru i usługi w klasyfikacji niewątpliwie rozstrzyga o objęciu obrotu nimi opodatkowaniem. Nie oznacza to jednak, że czynności dotyczące towarów i usług niewymienionych w klasyfikacjach są wolne od podatku. W tych przypadkach decydująca jest odpowiedź na pytanie, czy konkretny przedmiot stanowi towar (jest rzeczą ruchomą, energią itd.) oraz czy konkretne odpłatne działanie (aktywność) podmiotu może być zakwalifikowane jako usługa według potocznego rozumienia tego słowa. Nie ulega najmniejszej wątpliwości, że umowa sponsoringu polegająca na odpłatnym umieszczeniu reklam na koszulkach zawodników jest usługą w rozumieniu ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.). Usługi te zgodnie z art. 18 ust. 1 cytowanej ustawy podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki 22%.”. Na gruncie VAT klasyfikacja czynności wykonywanej przez sponsora uzależniona jest od przedmiotu świadczenia. Gdy sponsor przekazuje sponsorowanemu pieniądze, wówczas czynność ta w ogóle nie podlega opodatkowaniu VAT. O takiej klasyfikacji decyduje fakt, że zgodnie z dyspozycją przepisu art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) – u.p.t.u. pieniądze nie są towarem, zatem ich przekazanie nie stanowi dostawy na płaszczyźnie podatku od towarów i usług, bo przecież dostawa to przekazanie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W przypadku gdy sponsor, na podstawie umowy sponsoringu, dokonuje na rzecz sponsorowanego dostawy towarów lub świadczy usługę, wówczas czynność ta rodzi określone skutki na gruncie VAT: podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i musi być traktowana w dokładnie taki sam sposób jak „zwykła” sprzedaż, a została sklasyfikowana jako PKWiU 74.40.13-00 „Usługi reklamowe, pozostałe”, a moment powstania obowiązku podatkowego, stawka VAT, sposób dokumentowania są dokładnie takie same, jak przy sprzedaży dokonywanej w ramach prowadzonego przedsiębiorstwa podatnika. Dokumentowanie tego typu zdarzeń powinno być fakturą, a nie fakturą wewnętrzną.
Podstawa prawna:
1. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.)
2. I SA/Ka 1713/00 wyrok NSA 2002.02.20 w Katowicach [Publ. Biuletyn Skarbowy 2003/2/26]
3. I SA/Ka 1713/00 wyrok NSA 2002.02.20 w Katowicach [Publ. Biuletyn Skarbowy 2003/2/26]
4. I SA/Ka 1713/00 [Biuletyn Skarbowy 2003, nr 2]
1. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.)
2. I SA/Ka 1713/00 wyrok NSA 2002.02.20 w Katowicach [Publ. Biuletyn Skarbowy 2003/2/26]
3. I SA/Ka 1713/00 wyrok NSA 2002.02.20 w Katowicach [Publ. Biuletyn Skarbowy 2003/2/26]
4. I SA/Ka 1713/00 [Biuletyn Skarbowy 2003, nr 2]