Jest to tak zwany odpis grupowy. Przepisy nie podpowiadają, w jaki sposób należy dokonać oszacowania kwoty odpisu. Powinno to wynikać z przyjętej przez jednostkę polityki rachunkowości.

W praktyce najczęściej stosowane są dwa podejścia:

1. Odpis uzależniony od stopnia przeterminowania należności liczonego w dniach wg założonej przez jednostkę zasady

2. Odpis uzależniony od wielkości sprzedaży

Pierwsze rozwiązanie zakłada, iż jednostka przyjęła w polityce rachunkowości model dokonywania odpisów aktualizujących bazując na swoich wcześniejszych doświadczeniach, doświadczeniach branży. Powinna oczywiście wziąć pod uwagę także swoją politykę kredytową, zróżnicowanie klientów oraz sytuację ekonomiczną.

Na przykład model taki może zakładać, iż należności przeterminowane 90 dni obejmuje się odpisem 10%, należność przeterminowane 180 dni już odpisem 50% a po okresie 365 dni od dnia wymagalności należy dokonać odpisu w wysokości 100 % należności. ( podane wartości są oczywiście przykładowe)

Model drugi zakłada, iż jednostka także bazując na swoich lub branżowych wzorcach przyjmuje, iż jakiś procent sprzedaży nie będzie odzyskać w związku z tym należy objąć go odpisem.

Przykład
Spółka Alfa nie odzyskiwała w poprzednich latach 2% wartości należności. Na koniec 2009r założono, iż w związku z kryzysem finansowym prawdopodobnie większa kwota należności będzie nieściągalna. Podwyższono wartość odpisu do 3,5%. Wartość sprzedaży netto na kraj to 15.000.000 zł, co daje brutto kwotę 18.300.000zł.
Wartość odpisu wyniesie, zatem 18.300.000 x 3,5% = 640.500zł

Odpis ten spółka ujmie
Wn Pozostałe koszty operacyjne
Ma Odpisy aktualizujące należności

Warto podkreślić, że sposób szacowania odpisów aktualizujących jest niesłychanie indywidualną sprawą – wymaga wyważenia wszystkich okoliczności związanych z realizacją zasady wiernego i rzetelnego obrazu, ostrożności oraz obniżenia wyniku finansowego.

Podstawa prawna
Art. 35b ust 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz.U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 ze zm.)