Przedmiotowy akt normatywny znacznie rozszerzył ustawowy katalog miejsc objętych zakazem palenia. Zgodnie z art. 5 ust. 1 znowelizowanej ustawy z dnia 09 listopada 1995 roku o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz.U. 1996 Nr 10, poz. 55), zabrania się palenia wyrobów tytoniowych na terenie zakładów opieki zdrowotnej i w pomieszczeniach innych obiektów, w których są udzielane świadczenia zdrowotne; na terenie jednostek organizacyjnych systemu oświaty, o których mowa w przepisach o systemie oświaty i jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, o których mowa w przepisach o pomocy społecznej; na terenie uczelni; w pomieszczeniach zakładów pracy; w pomieszczeniach obiektów kultury i wypoczynku do użytku publicznego; w lokalach gastronomiczno-rozrywkowych; w środkach pasażerskiego transportu publicznego i w obiektach służących obsłudze podróżnych; na przystankach komunikacji publicznej; w pomieszczeniach obiektów sportowych; w ogólnodostępnych miejscach przeznaczonych do zabaw dzieci oraz w innych pomieszczeniach dostępnych do użytku publicznego. W ust. 4 cytowanego artykułu Ustawodawca przyznaje Radzie Gminy kompetencję ustanowienia w drodze uchwały zakazu palenia również w innych miejscach niż wymienione w ustawie przeznaczonych do użytku publicznego na terenie gminy objętej działaniem tej Rady.
Znowelizowana ustawa nakłada na właściciela lub zarządzającego obiektem lub środkiem transportu objętym zakazem palenia wyrobów tytoniowych obowiązek umieszczenia w widocznych miejscach odpowiedniego oznaczenia słownego i graficznego informującego o zakazie palenia wyrobów tytoniowych na danym terenie lub w środku transportu. Jeżeli właściciel lub zarządzający wbrew ustawowemu obowiązkowi nie umieści stosownej informacji o zakazie palenia tytoniu, podlega karze grzywny do 2 000 zł. W takim przypadku Sąd orzeka w trybie przepisów o postępowaniu w sprawach o wykroczenia.
W art. 5a ust. 1 analizowanego aktu prawnego Ustawodawca przyznał właścicielowi i zarządzającemu uprawnienie do wyłączenia spod zakazu palenia indywidualnych pokoi w obiektach służących celom mieszkalnym.
Ponadto właściciel lub zarządzający może wyznaczyć palarnię w domach pomocy społecznej lub domach spokojnej starości, w hotelach, w obiektach służących obsłudze podróżnych, na terenie uczelni, w pomieszczeniach zakładów pracy oraz w lokalach gastronomiczno-rozrywkowych (art. 5a ust. 3).
Omawiana ustawa w art. 2 pkt 9) definiuje palarnię (tzw. definicja legalna). Zgodnie z tym przepisem palarnia to pomieszczenie spełniające następujące warunki:
1) wyodrębnienie od innych pomieszczeń i ciągów komunikacyjnych,
2) odpowiednie oznaczenie,
3) przeznaczenie wyłącznie do palenia wyrobów tytoniowych,
4) wyposażenie w wywiewną wentylację mechaniczną lub system filtracyjny w taki sposób, aby dym tytoniowy nie przenikał do innych pomieszczeń.
W tym miejscu warto zaznaczyć, iż przepisy przedmiotowej ustawy nie nakładają na właściciela lub zarządzającego obowiązku wyznaczenia palarni, ale przyznają tym podmiotom takie uprawnienie. Art. 5a ust. 3 posługuje się bowiem zwrotem „może”, co uzasadnia tezę o braku ustawowego nakazu wyznaczenia palarni. Jednocześnie analizowana ustawa nie nowelizuje w tym zakresie ani Kodeksu Pracy ani rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 169, poz. 1650). W myśl zaś § 111 ust. 1 w/w rozporządzenia, pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom palarnię. W wyroku z dnia 04 kwietnia 2007 roku Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, iż z treści przepisów jednoznacznie wynika, że zapewnienie pracownikom określonych pomieszczeń higieniczno – sanitarnych, w tym także palarni, jest bezwzględną powinnością pracodawcy. W obecnym stanie prawnym sprzeczność pomiędzy redakcją przepisów znowelizowanej ustawy oraz wskazanego rozporządzenia rodzi spór pomiędzy prawnikami co do kwestii zakwalifikowania wyznaczenia palarni jako uprawnienia albo obowiązku pracodawcy (stanowiska Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, Inspekcji Pracy, autorów ustawy nowelizującej oraz niektórych prawników zwięźle opisano w artykule autorstwa eksperta – pana Marcina Wojewódki, radcy prawnego w Kancelarii Prawa Pracy Wojewódka i Wspólnicy „Firmowe palarnie pod znakiem zapytania”, opubl. w: Rzeczpospolita z dnia 15 listopada 2010 roku, dodatek Prawo co dnia, Nr 266 (8777), str. C1).
Właściciel lub zarządzający lokalem gastronomiczno-rozrywkowym z co najmniej dwoma pomieszczeniami przeznaczonymi do konsumpcji może wyłączyć spod zakazu palenia zamknięte pomieszczenie konsumpcyjne, wyposażone w wentylację zapewniającą, aby dym tytoniowy nie przenikał do innych pomieszczeń (art. 5a ust. 4).
Upływ czasu, treść przepisów wykonawczych do znowelizowanej ustawy oraz praktyka Sądów przyniosą ze sobą wskazówki interpretacyjne oraz odpowiedzi na pytania nasuwające się w procesie analizy nowej regulacji prawnej.
