Dyrektywa MIFID oznacza regulację w sprawie rynków instrumentów finansowych, a jej nazwa pochodzi od skrótu Markets in Financial Instruments Directive. W ramy pojęcia MIFID zaliczane są trzy akty prawne:
– MiFID I – Dyrektywa 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 21 kwietnia 2004 roku w sprawie rynków instrumentów finansowych (MiFID) określająca szczegółowy zakres przepisów.
– MiFID II – Dyrektywa Komisji 2006/73/WE z 10 sierpnia 2006 roku wprowadzająca środki wykonawcze do dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez przedsiębiorstwa inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tejże dyrektywy (akt wykonawczy).
– Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1287/2006 z 10 sierpnia 2006 roku wprowadzające środki wykonawcze do dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do zobowiązań przedsiębiorstw inwestycyjnych w zakresie prowadzenia rejestrów, sprawozdań z transakcji, przejrzystości rynkowej, dopuszczenia instrumentów finansowych do obrotu oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tejże dyrektywy (akt wykonawczy).
Podstawowym założeniem omawianej regulacji jest ujednolicenie zasad świadczenia usług inwestycyjnych na terenie Unii Europejskiej (tj. w 27 krajach Unii Europejskiej a także w Islandii, Norwegii i Liechtensteinie) oraz poprawa jakości ich świadczenia. Celem wprowadzenia Dyrektywy MIFID jest więc zwiększona ochrona inwestorów, dopuszczenie większej konkurencyjności na rynku usług finansowych oraz doprowadzenie do większej przejrzystości rynku finansowego. Szczególnie potraktowane zostały regulacje dotyczące obowiązków informacyjnych firm inwestycyjnych w stosunku do Klientów, co sprowadza się do faktu, iż wszelkie informacje udzielane przez firmy inwestycyjne powinny w dalekim stopniu cechować się profesjonalizmem, a ponadto wskazywać jasno, jednoznacznie i wyraźnie ryzyko związane z inwestowaniem w określone instrumenty finansowe. Na informacje o ryzyku inwestorskim został bowiem położony szczególny nacisk.
Założenia MIFID w zakresie ochrony inwestorów nakładają w szczególności na firmy inwestycyjne obowiązek dokonania w zakresie swoich przedsiębiorstw klasyfikacji klientów (według kategorii: uprawniony kontrahent, klient branżowy, klient detaliczny) oraz dostosowania i zróżnicowania wedle tej klasyfikacji poziomu wprowadzonej ochrony. Zgodnie z założeniami MIFD największą ochroną powinni zostać objęcie klienci detaliczni i tu właśnie znajdują zastosowanie w głównej mierze zintensyfikowane obowiązki informacyjne podmiotów profesjonalnych.
Odzwierciedleniem wprowadzenia założeń MIFID do polskiego prawa w zakresie ochrony inwestorów jest między innymi zwiększenie zakresu działalności maklerskiej, objętej zezwoleniami Komisji Nadzoru Finansowego (KNF). W obecnym, stanie prawnym rozszerzono katalog instrumentów finansowych, będących przedmiotem czynności maklerskich (art. 69 ust 2 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o obrocie instrumentami finansowymi, Dz.U.05.183.1538), wymagających zezwoleniem KNF. Wprowadzone zmiany mają szczególne znaczenie dla instytucji, które świadczyły dotychczas usługi doradztwa w zakresie instrumentów finansowych niedopuszczonych do obrotu zorganizowanego. W obecnym stanie prawnym taka działalność będzie wymagała uzyskania zezwolenia KNF, w związku z tym, iż będzie wchodziła w zakres pojęcia działalności maklerskiej. Profesjonalizm działania przedsiębiorstw w tym zakresie jest więc chroniony dodatkowo zatwierdzeniem przez KNF możliwości prowadzenia tej działalności.
