W okresie zawieszenia podatnik nie ma prawa wykonywania działalności gospodarczej, musi jednak wykonywać wszelkie obowiązki nałożone przepisami prawa. Tak też, w czasie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca:
- ma prawo wykonywać czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów;
- ma prawo przyjmować należności lub obowiązek regulować zobowiązania;
- ma prawo zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;
- ma prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej;
- wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa;
- ma prawo osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej;
- może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą.
Jednym ze skutków zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przez osoby fizyczne jest – w zakresie prowadzonej przez nich działalności – zwolnienie z obowiązku odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy, zarówno zaliczek miesięcznych według zasad ogólnych jak i zaliczek miesięcznych podatników opodatkowanych podatkiem liniowym, zaliczek kwartalnych płaconych przez podatników rozpoczynających działalność, a także zaliczek miesięcznych w formie uproszczonej za okres objęty zawieszeniem. O czym warto pamiętać, za miesiące, w których działalność prowadzona jest chociażby przez jeden dzień, zaliczki na podatek dochodowy należy odprowadzać.
Zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004, Nr 54, poz. 535, dalej: „uptu”) zasadą jest, że każdy podatnik VAT czynny, składa deklaracje bez względu na to czy w danym okresie rozliczeniowym wykazał jakąkolwiek czynność podlegającą opodatkowaniu, czy nie. Jakkolwiek, stosownie do art. 99 ust 7 uptu czynni podatnicy, którzy zawiesili wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów usdg, nie mają obowiązku składania deklaracji VAT za te okresy rozliczeniowe, których dotyczy zawieszenie.
Zgodnie z powyższym, przedsiębiorcy, którzy zdecydują się na czasowe zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie będą zobowiązani do składania comiesięcznych lub kwartalnym deklaracji VAT. Zwolnienie ze składania deklaracji podatkowych nie dotyczy jednak:
- podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT UE zgodnie z art. 97 uptu;
- podatników dokonujących wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;
- podatników dokonujących importu usług lub nabywających towary – w zakresie, których są podatnikami;
- okresów rozliczeniowych, w których zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie dotyczyło pełnego okresu rozliczeniowego;
- okresów rozliczeniowych, za które podatnik jest obowiązany do rozliczenia podatku z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu oraz za które jest obowiązany dokonać korekty podatku naliczonego.
Bardzo często, pomimo zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorcy muszą ponosić wydatki związane z istnieniem firmy (np. rachunki za telefon firmowy, prąd, domeny internetowe). Przywołane powyżej zwolnienie z obowiązku składania deklaracji podatkowych nie stanowi bezwzględnego zakazu ich składnia. Jeżeli więc, przedsiębiorca chce odliczyć podatek VAT z faktur za prąd, musi złożyć deklaracje w okresie, w którym korzysta z zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.
Możliwość zaliczenia w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej wydatków do kosztów uzyskania przychodu będzie zawsze wymagało wykazania, że wydatek ten został poniesiony w celu osiągnięcia lub zachowania przychodu albo zabezpieczenia jego źródła.
Ponadto, w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej składniki majątku nieużywanego na skutek zawieszenia, nie podlegają amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym działalność zawieszono.
Wymieniając skutki podatkowe zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, należy wspomnieć o istotnej dla każdego przedsiębiorcy kwestii składek ZUS. Tak też, we wspomnianym okresie zawieszenia podatnik:
- nie musi odprowadzać obowiązkowych składek ZUS na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne;
- może dobrowolnie zostać objęty ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym.
Reasumując, omawiane zagadnienie ma bardzo duże znaczenie dla przedsiębiorców. Po pierwsze umożliwia przedsiębiorcy zaprzestanie wykonywania działalności gospodarczej bez podawania konkretnej przyczyny, po drugie przedsiębiorca zachowuje w tym okresie pewne uprawnienia wynikające z prowadzenia działalności gospodarczej.