Prezydent miasta określił Spółce zobowiązanie podatkowe w podatku od nieruchomości za 2004 rok opodatkowując całość posiadanych przez Spółkę baterii koksowniczych. Zdaniem Prezydenta baterie koksownicze stanowią budowlę w rozumieniu przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych bez względu na to, że składają się one zarówno z części budowlanych jak i nie budowlanych. W ocenie Prezydenta istotne znaczenie ma bowiem to, że stanowią całość techniczno – użytkową.
Spółka wniosła odwołanie od rozstrzygnięcia Prezydenta argumentując, że opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości może podlegać jedynie część budowlana baterii koksowniczej.
SKO utrzymało w mocy decyzję Organu I instancji, wskazując, że w sprawie zebrano szeroki materiał dowodowy (w tym opinie prawne w zakresie ustalenia pojęcia budowli dla potrzeb podatku od nieruchomości oraz opinie biegłych w przedmiocie kwalifikacji baterii pieców koksowniczych), które potwierdzają prezentowane przez Prezydenta stanowisko.
Od decyzji SKO Spółka złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach [dalej: WSA lub Sąd].
Wyrok WSA
WSA przyznał rację Spółce, uznając, że baterie pieców koksowniczych podlegają podatkowi od nieruchomości w całości, lecz opodatkowaniu tym podatkiem podlega wyłącznie ich budowlana część oraz fundamenty.
Zdaniem Sądu w celu odpowiedniej kwalifikacji przedmiotu opodatkowania określonego w przepisach ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, należy wprost odnieść się do definicji budowli zawartej w prawie budowlanym. Bez analizy tej definicji nie można bowiem odpowiedzieć na pytanie co jest budowlą, a zatem co jest opodatkowane podatkiem od nieruchomości.
Odnosząc się do definicji budowli zawartej w Prawie budowlanym WSA wskazał, że zgodnie z tą definicją budowlą są m.in. wolnostojące urządzenia techniczne ale także części budowlane urządzeń technicznych. Zdaniem Sądu z treści tej definicji należy wywnioskować, że urządzenia techniczne będą podlegać podatkowi od nieruchomości jedynie wówczas, gdy będą obiektami wolnostojącymi. Innymi słowy jeśli urządzenie techniczne posiada część budowlaną, to podatkowi od nieruchomości będzie podlegać tylko część budowlana. Z definicji budowli bowiem jasno, zdaniem Sądu, wynika, że budowlą w tym drugim przypadku nie jest część budowlana wraz z urządzeniem technicznym lecz sama część budowlana.
W Wyroku WSA przypomniał rozstrzygnięcie Naczelnego Sądu Administracyjnego
z 30 lipca 2009 r. (sygn. akt II FSK 202/08), w którym to NSA podkreślił, że uznanie przez ustawodawcę za budowlę części budowlanych urządzeń technicznych, wskazuje, iż zamiarem ustawodawcy nie było traktowanie każdego obiektu budowlanego jako całości, lecz wyróżnienie w nim części budowlanych i niebudowlanych.
WSA wydając rozstrzygnięcie zwrócił także uwagę, że budowla stanowiąca całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami oraz urządzenie techniczne i urządzenie budowlane nie są pojęciami tożsamymi. Zatem dla celów podatkowych budowla nie musi stanowić całości użytkowej, ponieważ obiektem budowlanym mogą być również same części budowlane urządzeń technicznych.
Komentarz
Komentowane rozstrzygnięcie WSA zasługuje na pełną aprobatę. Wyrok z pewnością ucieszy tych podatników, którzy posiadają sporne urządzenia (ciepłownie, elektrociepłownie, koksownie itp.). Rozstrzygnięcie Sądu może być jednak śmiało wykorzystywane także w przypadku spraw dotyczących innego rodzaju urządzeń technicznych. Z treści wyroku wynika bowiem, że zawsze gdy urządzenie techniczne posiada część budowlaną, podatkowi od nieruchomości podlega jedynie część budowlana. Teza wyroku może być zatem stosowana do wszelkich urządzeń technicznych.
Podkreślenia wymaga, iż sprawa, którą zajął się Sąd nie jest pierwszą tego typu. Sądy administracyjne wielokrotnie rozstrzygały już kwestię opodatkowania podatkiem od nieruchomości skomplikowanych urządzeń technicznych. Przedmiotem sporu przed sądami administracyjnymi były już bowiem zarówno siłownie wiatrowe, dystrybutory na paliwo, elektrofiltry czy też wyciągi krzesełkowe.
Warto wspomnieć, że dotychczasowa linia orzecznicza sądów administracyjnych nie jest jednolita. Z jednej bowiem strony pojawiają się wyroki niekorzystne (np. wyrok NSA z 7 lipca 2009 r., sygn. akt II FSK 2093/08, wyrok WSA w Krakowie z 24 lutego 2010 r. sygn. akt I SA/Kr 1474/09), w których sądy wskazywały, że opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlega całość techniczno-użytkowa obiektu – jakiekolwiek zaś rozdzielanie obiektu na części budowlane i niebudowlane jest sztuczne i sprzeczne z definicją budowli. Z drugiej zaś strony sądy administracyjne (np. wspomniany wcześniej wyrok NSA z 30 lipca 2009 r., sygn. akt II FSK 202/08) wyróżniają części budowlane i niebudowlane uznając za budowlę podlegającą podatkowi od nieruchomości jedynie te pierwsze.
W mojej ocenie należy zgodzić się z tym orzeczeniami, które wyraźnie rozdzielają części budowlane od niebudowlanych. Przyjmując bowiem założenie, że podatkowi od nieruchomości podlegają także części niebudowlane, w zasadzie należałoby opodatkować cały majątek posiadany przez przedsiębiorcę. Tymczasem ustawa o podatkach i opłatach lokalnych wyraźnie wskazuje, że podatkowi podlegają nieruchomości. Trudno uznać, że nieruchomością jest urządzenie techniczne, które w każdej chwili może zostać rozmontowane, przeniesione itp. Co więcej, bez znaczenia jest to czy takie urządzenie połączone jest z innymi obiektami, z którymi tworzy pewną całość. Sprowadzając sprawę ad absurdum można byłoby bowiem twierdzić, że każdorazowe trwałe połączenie z częścią budowlaną takich rzeczy jak na przykład samochód, komputer, lodówka itp. powoduje, że budowlą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości jest zarówno część budowlana jak i wspomniane rzeczy. Już choćby na tych przykładach widać, że błędne jest stanowisko tych sądów administracyjnych, które traktują jako budowlę całość techniczno-użytkową.
Dokonując wykładni przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych nie można zatem zapominać o celu tej ustawy – jak wcześniej wspomniano opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają jedynie nieruchomości. Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych nie reguluje opodatkowania całego majątku (tj. ruchomości jak i nieruchomości) posiadanego przez podatnika.
