Stan faktyczny oraz stanowisko NSA
We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej podatnik zapytał, czy art. 17 ust. 1 pkt 34 u.p.d.o.p.¹ daje podstawę do przyjęcia, że dochody czerpane z odsetek z tytułu lokaty „overnight” korzystają z przewidzianego w tym przepisie zwolnienia od podatku. W ocenie podatnika dochody te wykazują związek z prowadzoną na podstawie zezwolenia działalnością na terenie specjalnej strefy ekonomicznej, gdyż lokowanie środków pochodzących z działalności służy osiągnięciu jeszcze lepszych wyników ekonomicznych. Lokaty tego typu nie ograniczają przy tym dostępności środków pieniężnych podatnika, gdyż środki są przekazywane bankowi każdego dnia wieczorem po zakończeniu rozliczeń bieżących. Według podatnika, odsetki z lokaty „overnight” są dochodem zwolnionym od podatku dochodowego od osób prawnych na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 u.p.d.o.p.

Minister Finansów uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Zdaniem organu dochody z odsetek od lokat terminowych, w tym lokat typu „overnight”, nie są dochodami objętymi zwolnieniem z podatku dochodowego od osób prawnych na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 u.p.d.o.p., gdyż nie są dochodami uzyskiwanymi z działalności prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia określonego w art. 16 ust. 1 ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych². Dochody pochodzące z takich lokat są osiągane na skutek dokonania określonych operacji finansowych, których celem jest wyłącznie pomnożenie zgromadzonego już kapitału. Nie wchodzą zatem w zakres prowadzonej na podstawie zezwolenia działalności.

WSA w Rzeszowie oraz NSA podzieliły stanowisko Ministra Finansów. NSA wyjaśnił, że zarówno przepis art. 12 ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych, który co do zasady przewiduje analizowane zwolnienie podatkowe, jak również przepis art. 17 ust. 1 pkt 34 u.p.d.o.p., który zwolnienie to w obszarze podatku dochodowego od osób prawnych ustanawia i reguluje, stanowią o (określonym) zwolnieniu z podatku dochodów uzyskanych z działalności prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia na prowadzenie działalności na terenie danej strefy. W ocenie Sądu korzystanie z lokat bankowych typu „overnight” nie jest działalnością charakterystyczną dla specjalnych stref ekonomicznych. Są to bowiem określone operacje finansowe, które może przeprowadzać każdy przedsiębiorca, a nie tylko podmiot posiadający zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie danej strefy. Dla realizacji „całonocnych” lokat bieżących środków obrotowych nie jest niezbędne ani prowadzenie działalności gospodarczej na konkretnym, prawem określonym obszarze – na przykład w specjalnej strefie ekonomicznej, ani też uzyskanie w tym celu szczególnego zezwolenia. W konsekwencji dochody z odsetek z lokat bankowych typu „overnight” nie są objęte zwolnieniem podatkowym unormowanym w art. 17 ust. 1 pkt. 34 u.p.d.o.p.

Tezy
Z uzasadnienia omawianego wyroku wyprowadzić można następujące tezy:
„1. Zwolnienie podatkowe, które przewiduje art. 12 ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych i które reguluje art. 17 ust. 1 pkt 34 u.p.d.o.p., dotyczy wyłącznie dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pierwszej z wymienionych ustaw.
2. Dochody z odsetek z lokat bankowych typu „overnight” nie są objęte zwolnieniem podatkowym unormowanym w art. 17 ust. 1 pkt 34 u.p.d.o.p.”

Komentarz
Prezentowany wyrok jest istotny dla podatników prowadzących działalność gospodarczą na terenie specjalnych stref ekonomicznych, którzy – posiadając stosowne zezwolenie na prowadzenie takiej działalności – korzystają ze zwolnienia dochodów z tego tytułu z podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 u.p.d.o.p. NSA, podzielając stanowisko zajęte przez Ministra Finansów, uznał bowiem, że zakresem powyższego zwolnienia nie są objęte dochody z lokat typu „overnight” nawet jeżeli lokaty te zakładane są ze środków pochodzących z działalności prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej.

Omawiany wyrok wpisuje się w linię orzeczniczą sądów administracyjnych, zgodnie z którą zarówno zakres zezwolenia na prowadzenie działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej, jak i zakres zwolnienia dochodów z tej działalności z podatku dochodowego należy interpretować ściśle (tak np. WSA w Krakowie w wyroku z dnia 9 marca 2011 roku, sygn. akt I SA/Kr 2079/10, WSA w Gliwicach w wyroku z dnia 3 lutego 2010 roku, sygn. akt I SA/Gl 768/09). W konsekwencji wyłącznie dochody z działalności objętej zezwoleniem oraz tylko w zakresie, w jakim wynikają one z aktywności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej nie podlegają opodatkowaniu CIT.

Należy podkreślić, że pogląd NSA potwierdza dotychczasowe stanowiska wojewódzkich sądów administracyjnych w zakresie zastosowania zwolnienia z art. 17 ust. 1 pkt 34 u.p.d.o.p. do dochodów z lokat bankowych. Podobne stanowisko, odmawiające zastosowania ww. zwolnienia to takich dochodów zajęły bowiem WSA w Warszawie w wyroku z dnia 16 października 2007 roku, sygn. akt III SA/Wa 1320/07 oraz WSA we Wrocławiu w wyroku z dnia 20 grudnia 2010 roku, sygn. akt I SA/Wr 1243/10. Z tego też względu powyższe zagadnienie należy raczej traktować już jako ostatecznie przesądzone.

1) Ustawa z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 roku Nr 54, poz. 654 ze zm.)
2) Ustawa z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 274 ze zm.)