Stan faktyczny oraz stanowisko NSA
Podatnik wniósł o stwierdzenie nieważności decyzji w przedmiocie podatku od towarów i usług wskazując, iż została ona wydana na podstawie art. 174 u.p.t.u., który zdaniem podatnika rażąco narusza z art. 26a część B ust. 1 i 3 VI Dyrektywy.

Organy podatkowe odmówiły stwierdzenia nieważności. Stwierdziły, że rażące naruszenie prawa zachodzi w przypadku naruszenia przepisu, którego treść bez żadnych wątpliwości interpretacyjnych może być ustalona w bezpośrednim rozumieniu i polega na wydaniu orzeczenia naruszającego zawartą w nim normę prawną w sposób oczywisty, wyraźny i bezsporny. W ocenie organów taka sytuacja w sprawie nie wystąpiła.

WSA w Gliwicach oddalił skargę podatnika. Zdaniem Sądu przepis art. 174 u.p.t.u. znajdował zastosowanie do zaistniałego stanu faktycznego, zasadnie zatem organy podatkowe na jego podstawie odmówiły stwierdzenia nieważności. WSA stwierdził też, że nie może być uznane za rażące naruszenie prawa zastosowanie przez organ administracji państwowej przepisu rangi ustawowej, który w swej treści nie budzi zastrzeżeń interpretacyjnych.

Rozpoznając skargę kasacyjną podatnika NSA uznał, że oceniając wystąpienie w sprawie rażącego naruszenia prawa zarówno organy podatkowe jak i sądy administracyjne są zobowiązane nie tylko ocenić zgodność decyzji z przepisami prawa krajowego, lecz również dokonać analizy unormowań prawa wspólnotowego w tym zakresie. Powinny w szczególności ocenić, czy w sposób prawidłowy dokonano implementacji zapisów prawa wspólnotowego do krajowego porządku prawnego.

Teza
W prezentowanym wyroku NSA sformułował następującą tezę:
„W stanie prawnym i faktycznym istniejącym po dniu 1 maja 2004 roku „rażące naruszenie prawa” w rozumieniu art. 247 § 1 pkt 3 Ordynacji podatkowej zachodzi nie tylko wtedy, gdy istnieje oczywisty dysonans pomiędzy treścią przepisu a rozstrzygnięciem objętym decyzją, ale także wówczas, gdy organ podatkowy wydał decyzję ostateczną w oparciu o przepis prawa krajowego, która to norma prawna, poprzez proste zestawienie, pozostaje w oczywistej sprzeczności z prawem wspólnotowym.”

Komentarz
Orzecznictwo sądowoadministracyjne już dawno wypracowało definicję pojęcia „rażącego naruszenia prawa”, które może stanowić podstawę stwierdzenia nieważności decyzji podatkowej. Pod pojęciem tym należy rozumieć sytuację, gdy istnieje oczywista sprzeczność pomiędzy treścią przepisu a rozstrzygnięciem objętym decyzją. Naruszenie prawa powoduje nieważność aktu administracyjnego, gdy ma ono charakter rażący, tzn. gdy decyzja została wydana wbrew nakazowi lub zdarzeniu ustanowionemu w przepisie prawa, gdy wbrew wszystkim przesłankom przepisu nadano prawa lub ich odmówiono albo też wbrew tym przesłankom obarczono stronę obowiązkiem lub uchylono obowiązek.

Nie budzi żadnych wątpliwości, iż ocena, czy akt administracyjny rażąco narusza prawo powinna być dokonywana w stosunku do powszechnie obowiązujących przepisów prawa krajowego. W prezentowanym wyroku NSA stanął jednakże na stanowisku, iż pod wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej, ocena ta powinna także obejmować przepisy wspólnotowe.

W konsekwencji powyższego wyroku podatnicy zyskali nowy oręż w walce z niekorzystnymi dla nich decyzjami organów skarbowych. Jeżeli bowiem będą w stanie wykazać, iż decyzja została wydana w sposób oczywiście sprzeczny z przepisami prawa wspólnotowego, mogą doprowadzić do jej unieważnienia. Biorąc dodatkowo pod uwagę fakt, iż – szczególnie w zakresie VAT – polskie przepisy w dość znacznym zakresie stanowią nieprawidłową implementację dyrektyw wspólnotowych, są duże szanse na uzyskanie korzystnego dla podatnika rozstrzygnięcia.