Stan faktyczny oraz stanowisko NSA
We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej podatnik wskazał, że posiada udziały w innej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, które zamierza wnieść do zamkniętego funduszu inwestycyjnego i w ten sposób pokryć cenę obejmowanych certyfikatów inwestycyjnych. Po osiągnięciu założonego poziomu wzrostu wartości certyfikatów inwestycyjnych, zamierza zbyć te certyfikaty albo je umorzyć. W tym stanie faktycznym zadano pytanie, w którym momencie powstaje obowiązek w podatku dochodowym z tytułu uczestnictwa w zamkniętym funduszu inwestycyjnym na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W ocenie podatnika wniesienie akcji lub udziałów do funduszu nie powoduje powstania obowiązku podatkowego. Oznacza to, że nie powstaje przychód (i obowiązek podatkowy) w dacie opłacenia akcjami lub udziałami certyfikatów w funduszu inwestycyjnym. Dopiero na dzień zbycia albo umorzenia certyfikatów inwestycyjnych objętych za udziały należy określić przychód podatkowy oraz ustalić koszt nabycia certyfikatów inwestycyjnych w wysokości historycznego kosztu nabycia akcji lub udziałów wniesionych do tego funduszu (w celu określenia ewentualnego dochodu z tego tytułu).

Minister Finansów uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Stwierdził, że poprzez wniesienie papierów wartościowych lub udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością do funduszu inwestycyjnego, w zamian za jednostki uczestnictwa, dochodzi do ich zbycia na rzecz funduszu oraz do jednoczesnego nabycia innych papierów wartościowych – w tym przypadku certyfikatów inwestycyjnych. Stosownie do tego należy ocenić skutki podatkowe tej transakcji w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie bowiem z art. 12 ust. 1 pkt 1 tej ustawy przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Zatem wbrew stanowisku podatnika wartość pieniężna nabywanych certyfikatów inwestycyjnych stanowi przychód podmiotu wnoszącego do funduszu inwestycyjnego udziały w spółce z o.o. lub inne niż zdematerializowane papiery wartościowe.

WSA w Opolu oraz NSA potwierdziły pogląd zaprezentowany przez organ. NSA wyjaśnił, że zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. przychodem jest każda otrzymana wartość pieniężna, niezależnie od źródła, z jakiego przychód ten pochodzi i w stosunku do której ustawodawca nie zastosował zwolnienia, czy wyłączenia od opodatkowania. Otrzymane w wyniku wniesienia do funduszu inwestycyjnego wkładu certyfikaty inwestycyjne stanowią wartości pieniężne w rozumieniu tego przepisu. W przypadku, gdy wkładem do funduszu są akcje lub udziały w spółkach, źródłem przychodu w tej sytuacji jest zbycie tych udziałów i akcji.

Teza
Na podstawie uzasadnienia omawianego orzeczenia można sformułować następującą tezę:
„Czynność wniesienia udziałów w spółce z o.o. stanowiących aktywa majątkowe podatnika w ramach wpłaty na certyfikaty inwestycyjne mieści się w dyspozycji art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p., gdyż generuje powstanie przychodu.”

Komentarz
Obecna linia orzecznicza NSA opowiada się za uznaniem, iż wniesienie udziałów lub akcji do funduszu inwestycyjnego, w zamian za certyfikaty tego funduszu, należy uznawać za odpłatne zbycie tych udziałów lub akcji, które – zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. – powoduje po stronie podatnika powstanie przychodu w podatku dochodowym (por. wyrok NSA z dnia 18 marca 2010 roku, sygn. akt II FSK 1844/08 oraz z dnia 6 kwietnia 2011 roku, sygn. akt II FSK 2056/09).

Prezentowany wyrok potwierdza tę linię orzeczniczą. To powoduje, że w momencie przeniesienia praw do udziałów lub akcji na fundusz inwestycyjny podatnicy powinni rozpoznać przychód. Kwotą przychodu będzie w tej sytuacji wartość otrzymanych certyfikatów inwestycyjnych odpowiadająca wartości wnoszonych papierów wartościowych.