Stan faktyczny oraz stanowisko NSA
Prokurator zaskarżył do wojewódzkiego sądu administracyjnego uchwałę rady gminy, która ustanawiała zwolnienie w podatku od nieruchomości „budynków będących własnością lub współwłasnością osób, których jedynym dochodem są świadczenia z tytułu pracy w gospodarstwie rolnym, wypłacane wyłącznie z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego”. W ocenie prokuratora zwolnienie to ma w istocie charakter podmiotowy, natomiast zgodnie z art. 7 ust. 3 u.p.o.l.¹ rada gminy jest władna do ustanawiania wyłącznie zwolnień o przedmiotowym charakterze.

WSA w Gorzowie Wielkopolskim stwierdził nieważność zaskarżonej uchwały. Rozstrzygnięcie to zaakceptował następnie NSA, który wskazał, że zwolnienie wprowadzone zaskarżoną uchwałą rady gminy ma charakter podmiotowy, dotyczy bowiem pewnej kategorii podmiotów spośród ogółu podatników. Tymczasem zgodnie z art. 7 ust. 3 u.p.o.l. rada gminy może wprowadzić wyłącznie zwolnienia w podatku od nieruchomości o charakterze przedmiotowym. Tym samym rozpatrywana uchwała przekracza kompetencje zakreślone radzie gminy przez art. 217 Konstytucji oraz art. 7 ust. 3 u.p.o.l.

Teza
Z uzasadnienia omawianego wyroku wyprowadzić można następującą tezę:
„Na podstawie art. 7 ust. 3 u.p.o.l. rada gminy może ustanowić wyłącznie zwolnienia z podatku od nieruchomości o przedmiotowych charakterze.”

Komentarz
W art. 7 ust. 3 u.p.o.l. ustawodawca przewidział uprawnienie rady gminy do wprowadzania zwolnień od podatku od nieruchomości innych niż te, które wynikają z art. 7 ust. 1 u.p.o.l. Praktyczne zastosowanie ww. uprawnienia przez organy gmin nastręcza im pewnych trudności. Dość często bowiem wprowadzane zwolnienia przekraczają zakres określony w ww. przepisie w tym sensie, że nie można ich traktować jako zwolnień o charakterze przedmiotowym. Jest tak za każdym razem, gdy zakres zwolnienia zależy w mniejszym lub większym zakresie od indywidualnych cech podmiotów będących właścicielami lub użytkownikami nieruchomości. Tymczasem, aby wprowadzone w opisanym trybie zwolnienie było zgodne z art. 7 ust. 3 u.p.o.l. powinno ono wiązać się z określonymi cechami przedmiotu opodatkowania – nieruchomości, budynku, budowli (por. uchwała RIO w Warszawie z dnia 9 grudnia 2009 roku, nr 307/K/09).

Prezentowane orzeczenie pokazuje, jak istotne jest prawidłowe sformułowanie zwolnienia wprowadzanego uchwałą rady gminy. Uchybienia w tym zakresie mogą bowiem wiązać się ze stwierdzeniem nieważności tej uchwały. Ponadto, ich skutkiem może być pogorszenie sytuacji podatników, którzy potencjalnie mogli zostać takim zwolnieniem objęci (jeżeli byłoby prawidłowo sformułowane). Zamiast skorzystać ze zwolnienia z podatku od nieruchomości, będą oni musieli bowiem taki podatek uiścić.

1) Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844 ze zm.)