Stan faktyczny oraz stanowisko WSA
We wniosku o wydanie interpretacji podatnik wskazał, że jest podmiotem świadczącym usługi w zakresie organizacji oraz przeprowadzania szkoleń. Nie jest jednostką objętą systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty oraz nie jest wpisany do ewidencji szkół i placówek niepublicznych, a co za tym idzie nie posiada zaświadczenia o takim wpisie. Usługi jakie będą wykonywane przez podatnika są usługami kształcenia zawodowego. Podatnik zawarł umowę, na mocy której zobowiązał się do organizacji określonego szkolenia. Szkolenie to będzie realizowane w ramach programów finansowanych w 100% przez Unię Europejską. Środki pomocowe z funduszy UE otrzyma bezpośrednio podmiot zlecający wykonanie szkolenia, a następnie przekaże je podatnikowi na podstawie wystawionej przez podatnika faktury VAT. W tym stanie faktycznym podatnik zadał pytanie, czy szkolenia, które będzie organizować są zwolnione z opodatkowania w zakresie podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c) u.p.t.u. W ocenie podatnika może on skorzystać z tego zwolnienia.

Minister Finansów uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Stwierdził, że wykonywane przez podatnika usługi nie korzystają ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c) u.p.t.u. gdyż nie można ich uznać za finansowane ze środków publicznych. Zdaniem organu z treści wniosku wynika bowiem, że bezpośrednim dysponentem środków publicznych jest zleceniodawca usług. Podatnik w tym układzie jest dopiero jednym z kolejnych podmiotów odpowiedzialnym za przeprowadzenie szkoleń (podwykonawcą). Tak więc, o ile dla zleceniodawcy, który jest faktycznym organizatorem usług szkoleniowych, otrzymane dofinansowanie pochodzi ze środków publicznych, tak dalsze dystrybuowanie tychże środków przez zleceniodawcę powoduje, iż środki te tracą przymiot „publiczności”, a stają się środkami prywatnymi.

WSA w Gdańsku uchylił zaskarżoną interpretację. Sąd zauważył, że zapis „finansowane w całości ze środków publicznych”, użyty w treści art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c) u.p.t.u., nie odnosi się do podmiotów dysponujących środkami, lecz rzeczywistego w kontekście ekonomicznym źródła finansowania środkami. W ocenie WSA bezsporne jest to, iż wynagrodzenie podatnika za świadczone usługi szkoleniowe jest finansowane ze środków publicznych. Podmiot organizujący szkolenie otrzymał bowiem środki publiczne na przeprowadzenie określonych szkoleń. Środki te muszą być przy tym przeznaczyć na te szkolenia, czyli na pokrycie kosztów takich szkoleń. Nie może ulegać wątpliwości, że jednym z kosztów szkolenia, jest wynagrodzenie podmiotu przeprowadzającego szkolenie. W żadnym bowiem przepisie, który może zostać zastosowanym w niniejszej sprawie, nie został postawiony wymóg, aby podmiot organizujący szkolenie, był jednocześnie zobowiązany do jego przeprowadzenia. Skoro tak, może on zlecić przeprowadzenie takiego szkolenia i wypłacić podmiotowi prowadzącemu szkolenie odpowiednie wynagrodzenie z otrzymanych środków publicznych. Oznacza to tym samym, że podmiot przeprowadzający szkolenie jest finansowany ze środków publicznych. Brak jest przy tym jakiegokolwiek uzasadnienia, z powołaniem się na odpowiednie przepisy prawne, z których by wynikało, że zwolnienie przysługuje jedynie bezpośredniemu beneficjentowi środków publicznych. Normodawca stwierdził jedynie, że szkolenia mają być finansowane ze środków publicznych, zaś bez znaczenia prawnego pozostawiona została kwestia, w jaki sposób te środki publiczne zostaną otrzymane.

Teza
Na podstawie uzasadnienia omawianego orzeczenia można sformułować następującą tezę:
„Zapis „finansowane w całości ze środków publicznych”, użyty w treści art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c) u.p.t.u., nie odnosi się do podmiotów dysponujących środkami, lecz rzeczywistego w kontekście ekonomicznym źródła finansowania środkami.”

Komentarz
Prezentowany wyrok potwierdza stanowisko pojawiające się już w orzecznictwie sądów administracyjnych, zgodnie z którym zwolnienie z VAT wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c) u.p.t.u. obejmuje usługi kształcenia zawodowego finansowane ze środków publicznych niezależnie od tego, czy podmiot świadczący te usługi otrzymuje finansowanie bezpośrednio z instytucji publicznej, czy też w sposób pośredni, jako jeden z podwykonawców. Dla zastosowania powyższego zwolnienia istotne znaczenie ma zatem rzeczywiste końcowe pochodzenie środków, z których finansowane są usługi kształcenia zawodowego, a nie sposób dystrybucji tych środków (por. m.in. wyrok WSA w Gdańsku z dnia 4 października 2011 roku, sygn. akt I SA/Gd 859/11).

Warto zauważyć, że problem, do którego odnosił się WSA w omawianej sprawie był już analizowany w odniesieniu do podobnych regulacji znajdujących się w ustawach dotyczących podatku dochodowego. Tam również, m.in. na gruncie zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, sądownictwo opowiedziało się za stanowiskiem, że sposób przekazywania środków publicznych nie ma wpływu na zasadniczą ocenę, iż pomoc ta pochodzi z tychże środków, a konkretny sposób przekazywania środków jest kwestią techniczną, która nie ma znaczenia dla oceny źródła pochodzenia środków przeznaczonych na realizację określonych celów (por. m.in. wyrok NSA z dnia 27 września 2011 roku, sygn. akt II FSK 618/10).