Stan faktyczny oraz stanowisko WSA
We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej podatnik wskazał, iż część jego pracowników korzysta z tzw. pakietów medycznych. Są one nabywane przez podatnika i opłacane wynagrodzeniem ryczałtowym ustalonym zbiorczo dla ogółu pracowników. Wartość pakietów jest stała i niezależna od ilości faktyczne wykonanych usług medycznych. Zdaniem podatnika wartość pakietu medycznego nie stanowi przychodu korzystającego z niego pracownika, brak jest tym samym podstaw do opodatkowania go podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Minister Finansów nie podzielił powyższej argumentacji. Uznał, że w przypadku zakupu przez pracodawcę świadczeń medycznych, uprawniających poszczególnych pracowników do skorzystania z określonych usług medycznych, opłata za te usługi stanowi przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych 1 .
W prezentowanym wyroku WSA w Warszawie zajął jednak odmienne stanowisko. Wskazał, że warunkiem uznania za przychód wartości nieodpłatnego świadczenia jest otrzymanie tego świadczenia. W konsekwencji o przychodzie pracownika można mówić wtedy, gdy skorzystał on z postawionych mu do dyspozycji usług medycznych i jednocześnie możliwe byłoby ustalenie wartości tych świadczeń według metod określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W rozpatrywanej sprawie pakiet medyczny obejmował określoną grupę pracowników, lecz nie zależał od liczby faktycznie wykonanych usług. Opłacany był przy tym bez względu na korzystanie przez pracowników z opieki lekarskiej. Opłata ryczałtowa nie stanowiła więc sumy kwot za faktycznie wykonane usługi medyczne. W konsekwencji cena zakupu usług medycznych dla poszczególnego pracownika nie była znana, a więc niemożliwe jest określenie wartości świadczenia na niego przypadającego – przychodu tego pracownika.
Teza
Na podstawie uzasadnienia omawianego orzeczenia można sformułować następującą tezę:
„Gdy wartości świadczeń medycznych świadczonych w ramach nabywanych przez pracodawcę pakietów medycznych nie można przyporządkować do świadczeń uzyskiwanych przez konkretnego pracownika, czyli np. w sytuacji, gdy opłata za te usługi wnoszona jest ryczałtowo za określoną grupę pracowników bez względu na to czy korzystają oni z tych usług czy też nie, brak jest podstaw do ustalenia dla konkretnego pracownika kwoty przychodu z tytułu finansowania przez pracodawcę kosztów usług medycznych. Nie można bowiem stwierdzić, czy pracownik rzeczywiście otrzymał owo świadczenia i jaka jest jego wartość.”
Komentarz
Omawiany wyrok stanowi przejaw coraz bardziej popularnej – i jak się wydaje słusznej – linii orzeczniczej wojewódzkich sądów administracyjnych w zakresie opodatkowania tzw. pakietów medycznych otrzymywanych przez pracowników od pracodawcy (podobnie orzekł m.in. WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 12 lutego 2009 r. sygn. akt I SA/Po 1423/08, WSA w Warszawie w wyroku z dnia 10 listopada 2009 r. sygn. akt III SA/Wa 753/09 czy też z dnia 10 grudnia 2009 r. sygn. akt III SA/Wa 1423/09). Co prawda w dalszym ciągu spotkać można orzeczenia w odmienny sposób rozstrzygające powyższy problem (dla przykładu można tu wskazać wyrok WSA w Warszawie z dnia 29 września 2009 r. sygn. akt III SA/Wa 1356/08 oraz WSA we Wrocławiu z dnia 4 lipca 2008 r. sygn. akt I SA/Wr 383/08), jednakże coraz częściej sądy prezentują pogląd, iż wartość takich pakietów nie stanowi dla pracowników przychodu.
Natomiast organy skarbowe jak dotychczas jednolicie przyjmują, iż wartość pakietów medycznych powinna być wliczona do przychodów korzystających z nich pracowników i opodatkowana podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Taki pogląd można znaleźć np. w interpretacji indywidualnej Ministra Finansów z dnia 19 listopada 2009 r. nr IPPB4/415-560/09-4/JK oraz z dnia 13 sierpnia 2009 r. nr ILPB1/415-584/09-4/TW.
Powyższy spór zostanie rozstrzygnięty przez Naczelny Sąd Administracyjny, bowiem w większości spraw zostały wniesione skargi kasacyjne. Trudny do przewidzenia jest ostateczny pogląd NSA w tej sprawie. Wydaje się jednak, że wobec takiej rozbieżności w orzecznictwie, kwestia ta może zostać przesądzona przez NSA nawet w uchwale w składzie siedmiu sędziów.
1 Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.)