We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej podatnik wskazał, że zamierza zawrzeć umowę leasingu operacyjnego. Opłaty przewidywane w umowie leasingu będą obejmowały wstępną (jednorazową, bezzwrotną) opłatę leasingową oraz miesięczne opłaty za użytkowanie przedmiotu leasingu obowiązujące przez cały okres realizacji umowy. Warunkiem rozpoczęcia realizacji umowy leasingu będzie wpłacenie przez wnioskodawcę wstępnej opłaty leasingowej. Niewykonanie obowiązku wniesienia wstępnej opłaty leasingowej będzie skutkowało odmową wydania przedmiotu leasingu i tym samym niewykonaniem umowy. Jednocześnie wstępna opłata leasingowa nie będzie stanowić wynagrodzenia dla leasingodawcy na poczet usługi wykonywanej przez cały okres trwania umowy leasingu. Opłata wstępna będzie natomiast stanowić wynagrodzenie leasingodawcy za czynności przygotowawcze dotyczące umowy i przedmiotu leasingu. W tym stanie faktycznym podatnik zapytał, czy wydatek z tytułu wstępnej opłaty leasingowej powinien rozpoznać jako koszt uzyskania przychodów jednorazowo (w całości) w dacie poniesienia, czy powinien rozliczać koszt z tytuły tej opłaty proporcjonalnie do okresu trwania umowy leasingowej. W ocenie podatnika prawidłowe jest pierwsze z powyższych rozwiązań.
Minister Finansów uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe stwierdzając, że koszt wstępnej opłaty leasingowej podatnik powinien rozliczać proporcjonalnie do okresu trwania umowy leasingu.
WSA w Poznaniu uchylił zaskarżoną interpretację. Stwierdził, że opłaty leasingowe zaliczane są do kategorii pośrednich kosztów uzyskania przychodów. Z tego względu, zasady ujęcia w koszty tych wydatków są regulowane zapisami art. 15 ust. 4d u,p.d.o.p.1 Zasadę główną, tj. potrącanie kosztu jednorazowo w dacie poniesienia stosuje się w odniesieniu do tych wszystkich kosztów pośrednich, które dotyczą okresu nieprzekraczającego roku podatkowego ora dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, ale możliwe jest określenie, jaka część danego kosztu dotyczy danego roku. W przypadku, gdy koszt pośredni dotyczy okresu przekraczającego rok i nie można określić, jaka część kosztu dotyczy danego roku – wówczas taki koszt pośredni należy ujmować proporcjonalnie do długości okresu, którego wydatek ten dotyczy. W ocenie Sądu, opisany we wniosku wydatek z tytułu wstępnej opłaty leasingowej, który podatnik poniesie w związku z zawarciem w przyszłości umowy leasingu, jest wydatkiem o charakterze jednorazowym i nie dotyczy okresu przekraczającego rok podatkowy. Tym samym, wydatek ten podatnik będzie uprawniony ująć w rachunku kosztów podatkowych jednorazowo, tj. w dacie poniesienia.
Teza
Na podstawie uzasadnienia omawianego orzeczenia można sformułować następującą tezę:
„Wstępna opłata leasingowa ponoszona w związku z zawarciem umowy leasingu operacyjnego, stanowi samodzielny wydatek mający pośredni związek z uzyskaniem przychodów, podlegający zaliczeniu w koszty uzyskania przychodów jednorazowo, w dacie poniesienia.”
Komentarz
Zgodnie z art. 15 ust. 4d u.p.d.o.p. koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącane w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.
Jak wynika z powyższej regulacji, ustawodawca dokonał podziału kosztów uzyskania przychodów na bezpośrednie i pośrednie. Koszty bezpośrednie to takie, które można wprost przyporządkować do konkretnych, osiągniętych w danym okresie przychodów. Natomiast koszty pośrednie stanowią takie wydatki, które są co prawda związane z uzyskaniem przychodów podatkowych, ale których nie da się powiązać z określonym, konkretnym przychodem danego okresu. Powyższe kategorie kosztów uzyskania przychodów różnią się od siebie sposobem, w jaki powinny być rozpoznawane w rozliczeniach podatkowych.
W prezentowanym wyroku WSA w Poznaniu potwierdził dominującą linię orzeczniczą sądów administracyjnych, które przyjmują, że wstępna opłata leasingowa, stanowiąca warunek przystąpienia do realizacji umowy leasingu, mająca charakter opłaty samoistnej i bezzwrotnej i nie powiązanej z przyszłymi miesięcznymi opłatami leasingowymi, stanowi pośredni koszt uzyskania przychodów, który podatnicy mogą rozpoznać jednorazowo w dacie poniesienia. Nie jest zatem tak, że wysokość tej opłaty powinna być rozbita proporcjonalnie na cały okres trwania umowy leasingu, tak jak uznają organy podatkowe (m.in. interpretacja indywidualna z dnia 22 lutego 2013 roku nr ILPB4/423-397/12-4/DS.).
Prezentowany wyrok stanowi potwierdzenie stanowiska wyrażanego już wcześniej m.in. przez NSA w wyrokach z dnia 19 marca 2010 roku, sygn. akt II FSK 1731/08 oraz z dnia 18 listopada 2011 roku, sygn. akt II FSK 864/10.
