Stan faktyczny oraz stanowisko WSA
We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej podatnik wskazał, że świadczy usługi związane z obsługą startu, lądowania, parkowania, obsługą pasażerów i ładunków oraz inne usługi o podobnym charakterze na rzecz przewoźników powietrznych oraz innych podmiotów wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym. Podatnik dostarcza także towary służące zaopatrzeniu środków transportu lotniczego, używanych głównie do wykonywania transportu międzynarodowego. Podatnik zapytał, w jaki sposób należy oceniać, czy dany przewoźnik wykonuje głównie przewozy w transporcie międzynarodowym, co warunkuje zastosowanie 0% stawki VAT do usług świadczonych na rzecz tego przewoźnika. W ocenie podatnika zastosowanie 0% stawki VAT jest możliwe wówczas, gdy ilość transakcji czy też wysokość obrotów, które osiągają przewoźnicy głównie – tj. w co najmniej 51% – dotyczy przewozów międzynarodowych, a w pozostałej części może dotyczyć przewozów krajowych.Minister Finansów uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Wskazał, że dla zastosowania 0% stawki VAT do usług świadczonych na rzecz przewoźników powietrznych oraz innych podmiotów wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym konieczna jest widocznie większa rola transportu międzynarodowego w ich działalności. Nie jest więc wystarczający jedynie 51% udział transportów międzynarodowych we wszystkich usługach transportowych świadczonych przez danego przewoźnika.

WSA w Poznaniu uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną. Sąd uznał, że dla oceny, czy usługi są świadczone na rzecz przewoźników lub innych podmiotów wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym należy brać pod uwagę wszystkie czynniki, które pozwalają w sposób obiektywny ocenić charakter transportu. Zasadne jest uwzględnienie takich kryteriów jak (przykładowo) liczba przewozów w transporcie międzynarodowym a w transporcie krajowym, wpływy ze sprzedaży biletów w transporcie międzynarodowym a w transporcie krajowym, liczba godzin wykonywanych w transporcie międzynarodowym a w transporcie krajowym. Jeżeli więcej niż połowa każdego ocenianego czynnika będzie przypadała na transport międzynarodowy uprawnione będzie przyjęcie, że dany przewoźnik wykonuje głównie usługi w transporcie międzynarodowym. W ocenie Sądu przekroczenie 50% w poszczególnych czynnikach pozwala stwierdzić, że jest to widoczna większość.

Teza
Z uzasadnienia omawianego wyroku wyprowadzić można następujące tezy:
„1. Zastosowanie określonej w art. 83 ust. 1 pkt 8, 13. 16 i 18 u.p.t.u.¹ 0% stawki VAT do usług wykonywanych na rzecz przewoźników wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym jest możliwe wówczas, gdy co najmniej 51% przewozów danego przewoźnika wykonywanych jest w transporcie międzynarodowym.
2. Dokumentacja niezbędna do zastosowania 0% stawki VAT wynikającej z ww. przepisów może obejmować oświadczenie przewoźnika, które w sposób jednoznaczny będzie wskazywać, iż dany przewoźnik świadczy przewozy głównie w transporcie międzynarodowym.”

Komentarz
Prezentowane orzeczenie powinno zainteresować tych podatników, którzy świadczą usługi związane z obsługą startu, lądowania, parkowania, obsługą pasażerów i ładunków oraz inne usługi o podobnym charakterze na rzecz przewoźników powietrznych oraz innych podmiotów wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym (art. 83 ust. 1 pkt 8 u.p.t.u.). Ponieważ przepisy u.p.t.u. są w powyższym zakresie dość ogólne, katalog podmiotów, do których zastosowanie znajdzie omawiany wyrok jest bardzo szeroki.

Stanowisko zajęte przez WSA w Poznaniu pozwala na dokładne określenie, w jakich przypadkach podatnicy świadczący ww. usługi są uprawnieni do zastosowania 0% stawki VAT. Jest tak za każdym razem, gdy co najmniej 51% przewozów świadczonych przez przewoźnika, na rzecz którego świadczą usługi, jest wykonywana w transporcie międzynarodowym. Należy jednocześnie zgodzić się z argumentacją Sądu, iż przyjęcie poglądu prezentowanego przez Ministra Finansów (iż transport międzynarodowy ma stanowić widoczną większość przewozów wykonywanych przez przewoźnika) powodowałoby szereg wątpliwości interpretacyjnych związanych z zakresem zastosowania art. 83 ust. 1 pkt 8 u.p.t.u. Podatnicy nie wiedzieliby bowiem, od jakiej wielkości procentowej (60, 70, 80%) mogliby przyjmować, iż mają prawo do zastosowania stawki 0%. Stanowisko przyjęte przez Sąd wprowadza natomiast w powyższym zakresie konkretne kryteria, których spełnienie podatnicy będą w stanie rzetelnie zweryfikować.

Należy jednocześnie wskazać, iż pogląd WSA w Poznaniu jest odmienny od poglądów prezentowanych w powyższej materii przez organy podatkowe. Uważają one bowiem, iż 0% stawka VAT może zostać zastosowana wyłącznie wówczas, gdy usługi są wykonywane na rzecz przewoźnika wykonującego w widocznej większości (a więc zdecydowanie większej niż 51%) przewozy w transporcie międzynarodowym (tak np. w interpretacji indywidualnej Ministra Finansów z dnia 10 lipca 2009 roku nr ITPP2/443-328b/09/AK). Tym samym podatnicy świadczący ww. usługi, stosując się do poglądów wyrażonych przez WSA w prezentowanym wyroku, powinni liczyć się z ryzykiem zakwestionowania wysokości przyjętej przez nich stawki podatku przez organy podatkowe. Biorąc jednak pod uwagę tezy prezentowanego orzeczenia, istnieje znaczne prawdopodobieństwo, iż ostatecznie uzyskają oni korzystne dla siebie orzeczenie sądu administracyjnego.

1) Ustawa z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.)