We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej podatnik zwrócił się o wyjaśnienie zasad opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych sprzedaży polskich instrumentów finansowych. Zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej przedstawił także własne stanowisko w sprawie stosownie je motywując, przy czym wskazał trzy różne sposoby kwalifikacji prawnej opisanego stanu faktycznego.
Minister Finansów uznał stanowisko podatnika za prawidłowe, choć w uzasadnieniu w sposób niewystarczająco precyzyjny, wyczerpujący i spójny ocenił stanowisko podatnika. Nie wyjaśnił w szczególności, które z trzech przedstawionych przez podatnika stanowisk uznał za prawidłowe i jak ocenił pozostałe z nich.
WSA w Warszawie uchylił zaskarżoną interpretację. Stwierdził, że z art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej wynika, iż prawidłowa (zgodna z prawem) interpretacja indywidualna powinna się składać przynajmniej z dwóch zasadniczych elementów. Pierwszym z nich jest wyrażenie oceny, co do stanowiska wnioskodawcy, zaprezentowanego we wniosku. Wykonanie tego obowiązku zamyka się w zasadzie stwierdzeniem: „stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe”, albo „stanowisko wnioskodawcy jest nieprawidłowe”. Drugim elementem jest natomiast uzasadnienie prawne. Prawidłowe uzasadnienie prawne obejmuje wyjaśnienie przepisów prawa podatkowego objętych daną interpretacją oraz wskazanie ich prawidłowej wykładni. Odpowiedź organu ma być tak sformułowana, aby podatnik uzyskał informację co do trafności jego stanowiska, a sama interpretacja ma wyjaśnić w wyczerpujący i rzetelny sposób, jaki przepis lub jakie przepisy znajdą zastosowanie w jego indywidualnej sprawie. Ponadto interpretacja ta powinna się ustosunkować do wszystkich aspektów sprawy poruszonych we wniosku oraz do propozycji wykładni zgłoszonych przez wnioskodawcę. W ocenie WSA w rozpatrywanej sprawie organ nie wyjaśnił, które ze stwierdzeń podatnika zostały uznane za prawidłowe, a które nie. Dodatkowo Sąd zauważył, że pisemna interpretacja przepisów prawa podatkowego, zawierająca ocenę prawną stanowiska pytającego wraz z uzasadnieniem prawnym, musi być na tyle konkretna, aby podatnik mógł się do niej zastosować. Zaskarżona interpretacja, zdaniem Sądu, jest niemożliwa do zastosowania, gdyż nie odpowiedziano na wszystkie pytania nurtujące wnioskodawcę i nie zbadano wszystkich elementów przedstawionego stanu faktycznego.
Teza
Na podstawie uzasadnienia omawianego orzeczenia można sformułować następującą tezę:
„Odpowiedź organu na pytanie zadane we wniosku o interpretację prawa podatkowego ma być tak sformułowana, aby podatnik uzyskał informację co do trafności jego stanowiska, a sama interpretacja ma wyjaśnić w wyczerpujący i rzetelny sposób, jaki przepis lub jakie przepisy znajdą zastosowanie w jego indywidualnej sprawie.”
Komentarz
Nie ulega wątpliwości, że potwierdzenie kwalifikacji podatkowej określonego zdarzenia gospodarczego w drodze interpretacji indywidualnej, w istotny sposób zabezpiecza podatnika przed ryzykiem związanym z możliwością zakwestionowania jego rozliczeń przez organy podatkowe. Potwierdzeniem tego faktu jest ogromna ilość wniosków o interpretację, z którymi w ostatnich latach podatnicy zwracali się do Ministra Finansów.
Należy jednak zauważyć, że poza ochroną wynikającą z uzyskanej interpretacji indywidualnej, bardzo często podatnicy liczą także na uzyskanie stanowiska organu w zakresie skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego. Chodzi im zatem o uzyskanie prawidłowej wykładni przepisu prawa podatkowego a wykładnia ta może być wytłumaczona w uzasadnieniu prawnym interpretacji.
W prezentowanym wyroku WSA w Warszawie potwierdził, jak istotne jest należyte uzasadnienie przez organ wydawanej interpretacji, nawet wówczas, gdy potwierdza ona stanowisko podatnika (a więc co do zasady jest dla niego korzystna). Brak takiego uzasadnienia, lub sformułowanie go w sposób lakoniczny, niezrozumiały czy po prostu niepełny, może stanowić podstawę do uchylenia interpretacji przez Sąd i to nawet bez wdawania się w analizę prawidłowości merytorycznego stanowiska organu.
Z punktu widzenia podatników pogląd zajęty przez Sąd potwierdza możliwość podważenia interpretacji nie tylko na podstawie nieprawidłowej wykładni przepisów prawa materialnego, lecz także ze względów formalnych (podobnie por. wyrok NSA z dnia 2 sierpnia 2012 roku, sygn. akt II FSK 98/11, wyrok WSA w Gdańsku z dnia 12 września 2012 roku, sygn. akt I SA/Gd 431/12). To natomiast daje podatnikom szersze pole manewru w potencjalnym sporze z organem interpretacyjnym.