Stan faktyczny oraz stanowisko WSA
We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej podatnik wskazał, że zgodnie z uchwałą walnego zgromadzenia akcjonariuszy zysk zrealizowany w roku podatkowym ma zostać przeznaczony na wypłaty dywidendy. Środki własne, którymi dysponuje podatnik nie są wystarczające na pokrycie dywidendy i jednocześnie zobowiązań wobec kontrahentów. Dlatego też podatnik planuje zaciągnięcie kredytu w celu sfinansowania wypłaty dywidendy oraz zachowania płynności finansowej, które wypłata dywidendy mogłaby zagrozić. Zapytał, czy wydatki (w tym zapłacone odsetki od kredytu) poniesione na pozyskanie i obsługę opisanego kredytu mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. W ocenie podatnika odpowiedź na to pytanie jest twierdząca. Zaciągnięty kredyt posłuży bowiem zabezpieczeniu źródła przychodów, gdyż zapewni podatnikowi płynność finansową. Utrata tej płynności oznaczałaby natomiast niemożność wywiązania się z zobowiązań oraz utratę zaufania kontrahentów, co mogłoby spowodować zmniejszenie się przychodów w przyszłości.

Minister Finansów uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Zdaniem organu nie ma możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych odsetek od kredytu zaciągniętego na wpłatę dywidendy. Wypłata dywidendy nie jest bowiem wydatkiem umożliwiającym powstanie źródła przychodu, nie jest też związana z utrzymaniem bądź zabezpieczeniem źródła przychodu. Tym samym nie stanowi ona kosztu podatkowego w wypłacającej ją spółce. W związku z tym również wydatki związane z kosztem kredytu zaciągniętego na wypłatę dywidendy, jako związane z kategorią wydatków nie będących kosztami uzyskania przychodów, nie mogą być do kosztów tych zaliczone.

WSA w Warszawie uchylił zaskarżoną interpretację. Wskazał, że celem podatnika jako przedsiębiorcy jest maksymalizacja zysku, a zatem podejmowane przez niego decyzje gospodarcze cel ten muszą uwzględniać. Oznacza to, że za racjonalne należy uznać te działania podatnika, które nakierowane są na zachowanie płynności finansowej poprzez pozyskiwanie zewnętrznego źródła finansowania wypłaty dywidendy, która to wypłata płynności tej mogłaby zaszkodzić. Nieracjonalnym działaniem a zarazem takim, które prowadziłoby do strat wynikających z kar umownych i odszkodowań byłoby wycofywanie przez podatnika środków już zaangażowanych w działalność gospodarczą tylko po to, by zapewnić przyszłą wypłatę dywidendy. Podobnie należy ocenić nieangażowanie własnego kapitału w działalność gospodarczą z tego właśnie względu. W konsekwencji Sąd uznał, że prowadzenie działalności gospodarczej w dobie rozwiniętej gospodarki rynkowej musi wiązać się z korzystaniem z kredytów bankowych. Odsetki od takich kredytów zawsze będą kosztami zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Źródłem przychodów jest w takim przypadku działalność gospodarcza prowadzona przez podatnika zaciągającego kredyt.

Teza
Na podstawie uzasadnienia omawianego orzeczenia można sformułować następującą tezę:
„Odsetki od kredytu zaciągniętego na wypłatę dywidendy, chroniące płynność finansową podatnika, są wydatkiem ponoszonym w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodu, jakim jest działalność gospodarcza. Pogląd ten dotyczy także innych wydatków poczynionych na uzyskanie i obsługę kredytu przeznaczonego na wypłatę dywidendy.”

Komentarz
Prezentowany wyrok zasługuje na pełną aprobatę. Sąd słusznie uznał bowiem, iż odsetki od kredytu, który zostaje zaciągnięty w celu utrzymania płynności finansowej podatnika a tym samym w celu umożliwienia mu dalszego prowadzenia działalności oraz osiągania zysków mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. WSA potwierdził, że wszystkie wydatki ponoszone przez podatnika w związku z uzyskaniem kredytu na wypłatę dywidendy (a więc nie tylko koszt odsetek, lecz również np. koszty usług doradczych) mogą pomniejszać przychód.

Co warte podkreślenia, stanowisko zaprezentowane przez WSA znajduje także potwierdzenie w innych wyrokach sądów administracyjnych. Przykładowo można w tym zakresie odwołać się do wyroku NSA z dnia 10 czerwca 2009 roku, sygn. akt II FSK 234/08, wyroku NSA z dnia 14 lipca 2010 roku, sygn. akt II FSK 490/09 czy też wyroku WSA w Krakowie z dnia 16 kwietnia 2009 roku, sygn. akt I SA/Kr 214/09. Zdarzały się jednocześnie wyroki, w których Sądy prezentowały stanowisko odmienne (np. wyrok WSA w Warszawie z dnia 8 października 2010 roku, sygn. akt III SA/Wa 1834/10) jednakże ten kierunek orzecznictwa należy do zdecydowanej mniejszości.

W stanowiskach organów podatkowych dominuje póki co pogląd, iż odsetki od kredytu zaciągniętego na wypłatę dywidendy nie stanowią kosztów podatkowych. Zasadniczo w większości przypadków organy powielają argumentację, którą posłużył się Minister Finansów w omawianej sprawie (por. interpretacja indywidualna Ministra Finansów z dnia 14 września 2010 roku nr ILPB3/423-532/10-2/KS oraz z dnia 28 stycznia 2010 roku, nr IBPBI/2/423-1335/09/MS).

Praktyczną konsekwencją linii orzeczniczej, której przykładem jest prezentowany wyrok WSA w Warszawie jest to, iż podatnicy mogą z dużą dozą bezpieczeństwa wliczać w koszty uzyskania przychodów zarówno odsetki od kredytów zaciągniętych na wypłatę dywidendy jak i inne związane z tym koszty. Ci z podatników, którzy z obawy przed negatywnym stanowiskiem organów nie zaliczyli ww. wydatków do kosztów, mogą natomiast skorygować dokonane wcześniej rozliczenia. Jednocześnie należy pamiętać, iż wskazany sposób postępowania może doprowadzić do sporu z organami skarbowymi. Uwzględniając jednakże zaprezentowaną – dość jednolitą – linię orzeczniczą sądów administracyjnych, wynik tego sporu powinien być dla podatników korzystny.